شاهنامه (تصحیح ژول مل)/آگاه شدن پشنگ از مرگ منوچهر

by فردوسی

آگاه شدن پشنگ از مرگ منوچهر

	پس آنگه زمرگ منوچهر شاه			بشد آگهی تا بتوران سپاه
	وز آن رفتن وکار نوذر همان			یکایک بگفتند با بدگمان
	چو بشنید سالار توران پشنگ			چنان خواست کآید به ایران بجنگ		۷۵
	بسی کرد یاد از پدر زادشم			هم از تور بر زد یکی تیز دم
	زگاه منوچهر واز لشکرش			زگردان وسالار واز کشورش
	همه نامداران کشورشرا			بخواند وبزرگان لشکرشرا
	چو اغریر وگرسیوز وبارمان			چو کلباد جنگی هژبر ژیان
	سپهبدش چون ویسهٔ تیز چنگ			که سالار بد بر سپاه پشنگ		۸۰
	جهان پهلوان پورش افراسیاب			بخواندش بنزدیک وآمد شتاب
	سخن راند از تور واز سلم وگفت			که کین زیر دامن نشاید نهفت
	سری را کجا مغز جوشیده نیست			برو بر چنان کار پوشیده نیست
	که با ما چه کردند ایرانیان			بدی را ببستند یکسر میان
	کنون روز تیزی وکین جستنست			رخ از خون دیده گه شستن است		۸۵
	چه گوئید اکنون چه پاسخ دهید			یکی رای فرّخ بدین بر نهید
	زگفت پدر مغز افراسیاب			بجوشید وآمد سرش پر شتاب
	به پیش پدر شد کشاده زبان			دل آگنده از کین کر بر میان
	که شایستهٔ جنگ شیران منم			هم آورد سالار ایران منم
	اگر زادشم تیغ برداشتی			جهانرا چنین خوار نگذشتی		۹۰
	میان ار ببستی بکین آوری			به ایران بکردی همی سروری
	کنون هر چه مانیده بود از نیا			زکین جستن از جنگ واز کیمیا
	کشادنش بر تیغ تیز منست			گه شورش ورستخیز منست
	بمغز پشنگ اندر آمد شتاب			چو دید آن سهی قدّ افراسیاب
	بر وبازوی شیر وهم زور پیل			وزو سایه افگنده بر چند میل		۹۵
	زبانش بکردار برّنده تیغ			چو دریا برو کف چو بارنده میغ
	بفرمود تا برکشد تیغ جنگ			به ایران شود با سپاه پشنگ
	سپهبد چو شایسته بیند پسر			سزد گر برآرد بخورشید سر
	پس از مرگ باشد مرورا بجای			همی بام اورا بدارد بپای
	زپیش پشنگ آمد افراسیاب			دلی پر زکینه سری پر شتاب		۱۰۰
	در گنج آگنده را باز کرد			سپه را بکارزار همه ساز کرد
	چو شد ساخته کار جنگ آزمای			بکاخ آمد اغریرث رهنمای
	به پیش پدر شد پر اندیشه دل			نکو رای بودی همیشه بدل
	چنین گفت کای کار دیده پدر			زترکان بمردی برآورده سر
	منوچهر از ایران اگر گم شدست			سپهرا سری سام نیرم شدست		۱۰۵
	چو کشواد وچون قارن رزم زن			چنین نامداران آن انجمن
	تو دانی چه بر سلم وتور سترگ			چه آمد از آن تیغ زن پیر گرگ
	نیا زادشم شاه توران سپاه			که ترکش همی سود بر چرخ ماه
	ازین در سخن هیچ گونه نراند			به آرام بر نامهٔ کین نخواند
	اگر ما نشوریم بهتر بود			کزین شورش آشوب کشور بود		۱۱۰
	چنین داد پاسخ پسر را پشنگ			که افراسیاب آن دلاور نهنگ
	یکی نرّه شیرست روز شکار			یکی پیل جنگی گه کارزار
	نبیره که کین نیارا نجست			سزد گر نحوانی نژادش درست
	ترا نیز با او بباید شدن			بهر بیش وکم رای فرّخ زدن
	چو از دامن ابر چین گم شود			بیابان زباران پر از نم شود		۱۵۵
	چراگاه اسپان شود کوه ودشت			گیاها زیال کیان برگذشت
	جهان سبز گردد سراسر زخوید			بهامون سراپرده باید کشید
	دل شاد بر سبزه وگل برید			سپهرا همه سوی آمل برید
	دهستان وگرگان در زیر نعل			بکوبید واز خون کنید آب نعل
	منوچهر از آنجایگه جنگجوی			بکینه سوی تور بنهاد روی		۱۲۰
	از آن جاه سپاهی چو ابر سیاه			بیآمد بر ما بدین رزمگاه
	شما نیز باید که هم زین نشان			بر آرید گرد از سر سر کشان
	سپهرا ازو بود در ایران پناه			بدو گشت آراسته تختگاه
	از ایران چو او گم شد اکنون چه باک			نیرزند آنان یکی مشت خاک
	زنوذر مرا در دل انیشه نیست			که نوذر جوانست وبر بیشه نیست		۱۲۵
	بکوشید با قارن رزم زن			دگر گرد گرشاسپ از آن انجمن
	مگر دست یابید بر دشت کین			بر این دو سرافراز ایران زمین
	روان نیاگان ما خوش کنید			دل بد سگالان پر آتش کنید
	چنین گفت با نامور جنگجوی			که من خون زکین اندر آرم بجوی