نمود از آن جمله اسمعیل‌خان خزیمه حاکم قاین و فراه را بسمت حکومت بهبهان و کوه‌گیلویه تعیین و بآنجا اعزام داشت و برای دفع شر محمدخان اقدامات مجدانه‌ای از اطراف بعمل آمد و بعد نایب‌السلطنه (نادرشاه) اسمعیل‌خان را از کوه‌گیلویه و طهماسب قلی‌خان جلایر را از اصفهان برای دستگیری محمدخان مأمور نمود و این دو سردار در نزدیکی دربند که مرکز اردوی محمدخان بود بهم رسیدند طهماسب قلی‌خان نایب‌السلطنه برای اطمینان از کار و اتمام عمل، عملیات بین‌النهرین خود را ناتمام گذاشته از راه خوزستان با شتاب خود را بدانها رسانید محمدخان که در دربند برای مقابله با سپاه اعزامی سنگر بسیار محکمی برای خود ترتیب داده و برای نبرد خود را آماده مینمود در همین یورش اول تاب مقاومت نیاورده و فرار کرد و عاقبت دستگیر شده او را به اصفهان نزد نادرشاه بردند و بامر وی کشته شد (۱۱۴۷ هـ.ق.)
اسمعیل اسمعیل‌خان سردار دامغانی اصلا از اهالی طالب‌آباد سنگسر بوده و اینکه گاهی او و بردارانش را دامغانی و سنگسری گفته‌اند از لحاظ قرب جوار طالب‌آباد به سنگسر سمنان و دامغان بوده و بیشتر شهرت اینان بغلط به دامغانی بوده در صورتیکه قاعدتاً باید آنان را سرداران سنگسری و سمنانی گفت نه دامغانی زیرا طالب‌آباد مولد و منشأ آنان در یک کیلومتری جنوب سنگسر و در کنار راه سمنان به سنگسر واقع شده است نامبرده در ابتداء از غلام پیشخدمتان فتحعلیشاه بود و بعد بمرور ترقی کرد و یکی از سرداران و سرکردگان لشگری معروف دوره او گردید اسمعیل‌خان چه خود و چه برادرانش[۱]، مردمانی بوده‌اند بسیار متهور و جنگجو و در اکثر جنگهای مهم آن زمان اسمعیل‌خان و برادرانش داخل بوده و فتوحات نمایانی نموده‌اند که در موقع خود ذکر خواهد شد. در سال ۱۲۱۶ هـ. ق. که حسین‌قلی‌خان قاجار برادر اعیانی فتحعلیشاه برای بار دوم بر علیه او عصیان ورزید از کاشان باصفهان و از اصفهان به اراک رفت یکی از سرکردگانیکه تا دم آخر مانند سایه او را تعقیب مینمود همین اسمعیل‌خان بود و پس از اینکه حسین قلی خان نتوانست که از راه کرمانشاهان بخاک عثمانی پناهنده شود بناچار بطرف قم فرار کرد اسمعیل‌خان همین طور او را می پاید و بدنبال وی قدم به قدم تا قم آمد پس از اینکه حسین قلی خان در حرم حضرت معصومه پناه برد و بست نشست اسمعیل خان نیز آمده پهلوی او قرار گرفت و باو گفت هر جا که تو بخواهی بروی من همراه تو خواهم بود. در سال ۱۲۱۹ هـ. ق. که سیسیانوف سردار روس[۲] بنا بدعوت محمدخان قوانلوی قاجار حاکم ایروان با بیست هزار سوار روسی و چند عراده توپ برای گرفتن ایروان آمد فتحعلیشاه برای مقابله با او از تبریز بطرف ایروان حرکت کرد و پیش از حرکت خود اسمعیل‌خان را بطور مقدمة‌الجیش بآن سمت روانه نمود. در سال ۱۲۲۰ هـ. ق. که فتحعلیشاه برای گرفتن قره‌باغ و جلوگیری از پیشرفت روسها بدان سمت عزیمت نمود ابراهیم خلیل‌خان جوانشیر والی قره‌باغ که قبلا با
- ↑ ذوالفقارخان سردار، مطلب‌خان و محمدعلی‌خان.
- ↑ در میان ایرانیان سیسیانوف معروف به ایشپخدر میباشد، و چون نامبرده سمت بازرسی کل ارتش را داشته کلمه ایشپخدر محرف کلمه فرانسوی انسپکتور یعنی بازرس است و اگر تعبیرات دیگری بکنند بنظر نگارنده باید غلط باشد .
