پروین اعتصامی (مثنویات و تمثیلات و مقطعات)/گه احرام، روز عید قربان

by پروین اعتصامی

	گه احرام، روز عید قربان			سخن میگفت با خود کعبه، زینسان
	که من، مرآت نور ذوالجلالم			عروس پرده‌ی بزم وصالم
	مرا دست خلیل الله برافراشت			خداوندم عزیز و نامور داشت
	نباشد هیچ اندر خطه‌ی خاک			مکانی همچو من، فرخنده و پاک
	چو بزم من، بساط روشنی نیست			چو ملک من، سرای ایمنی نیست
	بسی سرگشته‌ی اخلاص داریم			بسی قربانیان خاص داریم
	اساس کشور ارشاد، از ماست			بنای شوق را، بنیاد از ماست
	چراغ این همه پروانه، مائیم			خداوند جهان را خانه، مائیم
	پرستشگاه ماه و اختر، اینجاست			حقیقت را کتاب و دفتر، اینجاست
	در اینجا، بس شهان افسر نهادند			بسی گردن فرازان، سر نهادند
	بسی گوهر، ز بام آویختندم			بسی گنجینه، در پا ریختندم
	بصورت، قبله‌ی آزادگانیم			بمعنی، حامی افتادگانیم
	کتاب عشق را، جز یک ورق نیست			در آن هم، نکته‌ای جز نام حق نیست
	مقدس همتی، کاین بارگه ساخت			مبارک نیتی، کاین کار پرداخت
	درین درگاه، هر سنگ و گل و کاه			خدا را سجده آرد، گاه و بیگاه
	«انا الحق» میزنند اینجا، در و بام			ستایش می‌کنند، اجسام و اجرام
	در اینجا، عرشیان تسبیح خوانند			سخن گویان معنی، بی زبانند
	بلندی را، کمال از درگه ماست			پر روح‌الامین، فرش ره ماست
	در اینجا، رخصت تیغ آختن نیست			کسی را دست بر کس تاختن نیست
	نه دام است اندرین جانب، نه صیاد			شکار آسوده است و طائر آزاد
	خوش آن استاد، کاین آب و گل آمیخت			خوش آن معمار، کاین طرح نکو ریخت
	خوش آن درزی، که زرین جامه‌ام دوخت			خوش آن بازارگان، کاین حله بفروخت
	مرا، زین حال، بس نام‌آوریهاست			بگردون بلندم، برتریهاست
	بدوخندید دل آهسته، کای دوست			ز نیکان، خود پسندیدن نه نیکوست
	چنان رانی سخن، زین توده‌ی گل			که گوئی فارغی از کعبه‌ی دل
	ترا چیزی برون از آب و گل نیست			مبارک کعبه‌ای مانند دل نیست
	ترا گر ساخت ابراهیم آذر			مرا بفراشت دست حی داور
	ترا گر آب و رنگ از خال و سنگ است			مرا از پرتو جان، آب و رنگ است
	ترا گر گوهر و گنجینه دادند			مرا آرامگاه از سینه دادند
	ترا در عیدها بوسند درگاه			مرا بازست در، هرگاه و بیگاه
	ترا گر بنده‌ای بنهاد بنیاد			مرا معمار هستی، کرد آباد
	ترا تاج ار ز چین و کشمر آرند			مرا تفسیری از هر دفتر آرند
	ز دیبا، گر ترا نقش و نگاریست			مرا در هر رگ، از خون جویباریست
	تو جسم تیره‌ای، ما تابناکیم			تو از خاکی و ما از جان پاکیم
	ترا گر مروه‌ای هست و صفائی			مرا هم هست تدبیری و رائی
	درینجا نیست شمعی جز رخ دوست			وگر هست، انعکاس چهره‌ی اوست
	ترا گر دوستدارند اختر و ماه			مرا یارند عشق و حسرت و آه
	ترا گر غرق در پیرایه کردند			مرا با عقل و جان، همسایه کردند
	درین عزلتگه شوق، آشناهاست			درین گمگشته کشتی، ناخداهاست
	بظاهر، ملک تن را پادشائیم			بمعنی، خانه‌ی خاص خدائیم
	درینجا رمز، رمز عشق بازی است			جز این نقشی، هر نقشی مجازی است
	درین گرداب، قربانهاست ما را			بخون آلوده، پیکانهاست ما را
	تو، خون کشتگان دل ندیدی			ازین دریا، بجز ساحل ندیدی
	کسی کاو کعبه‌ی دل پاک دارد			کجا ز آلودگیها باک دارد
	چه محرابی است از دل با صفاتر			چه قندیلی است از جان روشناتر
	خوش آن کو جامه از دیبای جان کرد			خوش آن مرغی، کازین شاخ آشیان کرد
	خوش آنکس، کز سر صدق و نیازی			کند در سجدگاه دل، نمازی
	کسی بر مهتران، پروین، مهی داشت			که دل چون کعبه، زالایش تهی داشت