شرح حال رجال ایران/میرزا اسدالله‌خان نوری
اسدالله میرزا اسداله‌خان نوری پسر خواجه آقا بابا بیک و پدر میرزا آقاخانصدر اعظم نوری بوده که ابتداء در سال ۱۱۹۴هـ.ق. هنگام اردوکشی آغامحمدخان قاجار بمازندران در راه پیشرفت کار او خدمات بسیار نمود و بهمین سبب آغا محمدخان او را بخدمت خود وارد ساخت و او را بشغل غلام‌نویسی گماشت و بعد متصدی حساب مواجب و علیق قشونی (لشگرنویس) شد پس از آغامحمدخان در دربار فتحعلی‌شاه نیز بهمان شغل باقی بود در سال ۱۲۳۸ هـ.ق. که امام ویردی میرزا سرکشیکچی‌باشی بجای برادر اعیانی خود علی‌نقی میرزا رکن‌الدوله) حاکم قزوین شد شغل وی بمیرزا اسدالله خان واگذار گردید. میرزا اسدالله خان در این تاریخ ملقب به پاسبان‌باشی بود و چون از شغل لشگرنویسی که کار پرسودی بود صرفنظر نمیکرد از این جهت میرزا هدایت‌الله (پدر میرزا صادق خان قائم‌مقام امین‌الدوله) برادر خود را بسمت نیابت خود تعیین نموده و در ضمن بهر دو کار سابق و لاحق رسیدگی مینمود[۱]. در زمان سلطنت فتحعلی شاه چون ادارات ارتش از سادگی زمان آغا محمد خان خارج شده و توسعه پیدا کرد و چند نفر محاسب قشونی (لشگرنویس) اضافه گردید میرزا اسدالله خان را چون سابقه در این کار داشت در سال (۱۲۴۵ هـ.ق.) بعنوان لشگرنویس‌باشی[۲] انتخاب گردید و ضمناً حکومت نور هم در این سال بوی واگذار شد (بعدها در زمان سلطنت ناصرالدین‌شاه دارنده این کار را به وزیر لشگر ملقب کردند) و بعد بسبب ضعف پیری بحکومت نور منصوب گردید و از کار وزارت لشگر کناره‌گیری نمود. در این سال میرزا آقاخان یکی از پسرهایش که در حدود بیست سال یا کمتر داشت و زرنگ‌تر از فرزندان دیگرش بود بسمت لشگرنویس وارد خدمت دولت با دربار فتحعلی شاه قاجار گردید.