شاهنامه (تصحیح ژول مل)/گذشتن سیاوش بر آتش

by فردوسی

گذشتن سیاوش بر آتش

	پر اندیشه شد شاه کاؤس کی			زفرزند وسودابهٔ شو پی
	ازین دو یکی گر شود نابکار			ازین پس که خواند مرا شهریار
	چو فرزند وزن باشد وخون ومغز			کرا بیش بیرون شود کار نغز
	همان به کزین زشت اندیشه دل			بشویم کنم چارهٔ دل گسل		۵۰۵
	چه گفت آن سپهدار نیکو سخن			که با بد دلی شهریاری مکن
	بدستور فرود تا ساروان			هیون آرد از دشت صد کاروان
	هیونان بهیزم کشیدن شدند			همه شهر ایران بدین شدند
	بصد کاروان اشتر سرخ موی			همی هیزم آورد پرخاشحوی
	نهادند هیزم چو چرخ بلند			شمارش گذر کرد بر چون وچند		۵۱۰
	بدور از دو فرسنگ هرکس بدید			همی گفت که اینست بدرا کلید
	همیخواست دیدن سر راستی			بکار اندرون کژّی وکاستی
	چو این داستان سر بسر بشنوی			به آید ترا گر بزن نگروی
	بگیتی بجز پارسا زن مجوی			زن بدکتش خواری آرد بروی
	نهادند بر دشت هیزم دو کوه			جهانی نظاره برو بر گروه		۵۱۵
	گذربود چندان که جنگی سوار			میانش برفتی بتنگی سوار
	پس آنگاه فرمود پرمایه شاه			که بر چوب ریزند نفط سیاه
	بیآمد دو صد مرد آتش فروز			دمیدند وگفتی شب آمد بروز
	نخستین دمیدن سیه شد زدود			زبانه برآمد پس دود زود
	زمین گشت روشنتز از آسمان			جهانی خروشان وآتش دمان		۵۲۰
	سراسر همه دشت بریان شدند			بدآن چهر خندانش گریان شدند
	سیاوش بیآمد به پیش پدر			یکی خود زرّین نهاده بسر
	هشیوار با جامهای سفید			لبی پر زخنده دلی پر امید
	یکی بارهٔ بر نشسته سیاه			همی گرد نعلش برآمد بماه
	پراگند کافور بر خویشتن			چنان چون بود ساز ورستم کفن		۵۲۵
	بدآنگه که شد پیش کاؤس باز			فرود آمد از اسپ وبردش نماز
	رخ شاه کاؤس پر شرم شد			سخن گفتنش با پسر نرم شد
	سیاوش بدو گفت انده مدار			کزین سان بود گردش روزگار
	سری پر زشرم وتباهی مراست			اگر بی گناهم رهائی مراست
	ورایدون کزین کار هستم گناه			جهان آفرینم ندارد نگاه		۵۳۰
	بنیروی یزدان نیکی دهش			ازین کوه آتش نیابم تپش
	سیاوش بیآمد به آتش فراز			همی گفت با داور بی نیاز
	مرا ده بدین کوه آتش گذر			رها کن تنم را زشرم پدر
	چو زینگونه بسیار زاری نمود			سیهرا برانگیخت بر سان دود
	خروشی درآمد زدشت وزشهر			غم آمد جهانرا از آن کار بهر		۵۳۵
	از آن دشت سودابه آوا شنید			از ایوان ببام آمد آتش بدید
	همیخواست کورا بد آید بروی			همی بود جوشان وبا گفتگوی
	جهانی نهاده بکاؤس چشم			زبان پر زدشنام ولب پر زخشم
	سیاوش سیهرا به آتش بتاخت			تو گوئی که اسپش بآتش بساخت
	زهر سو زبانه همی بر دمید			کسی خود واسپ سیاوش ندید		۵۴۰
	یکی دشت با دیدگان پر زخون			که تا او زآتش کی آید برون
	زآتش برون آن آزاد مرد			لبان پر زخنده ورخ همچو ورد
	چو اورا بدیدند برخاست غو			که آمد برون زآتش آن شاه نو
	چنان آمد اسپ وقبا وسوار			که گفتی سمن داشت اندر کنار
	اگر آب بود نمی تر شدی			زترّی همه جامه بی بر شدی		۵۴۵
	چو بخشایش پاک یزدان بود			دم آتش وباد یکسان بود
	چو زآن کوه آتش بهامون گذشت			خروشیدن آمر زشهر وزدشت
	سواران لشکر برانگیختند			همه دشت پیشش درم ریختند
	یکی شادمانی شد اندر جهان			میان کهان ومیان مهان
	همی داد مژده یکیرا دگر			که بخشود بر بیگنه دادگر		۵۵۰
	همی کند سودابه از خشم موی			همی ریخت آب وهمی شست روی
	چو پیش پدر شد سیاوخش پاک			نه دود ونه آتش نه گرد ونه خاک
	فرود آمد از اسپ کاؤس شاه			پیاده سپهبد پیاده سپاه
	سیاوش به پیش جهاندار پاک			بیآمد بمالید رخرا بخاک
	که از تفّ آن کوه آتش برست			همه کامهٔ دشمنان گشت پست		۵۵۵
	بدو گفت شاه ای دلیر وجوان			که پاکیزه تخمی وروشن روان
	چنانی که از مادر پارسا			بزاید شود بر جهان پادشا
	سیاوخش را تنگ در بر گرفت			زکردار بد پوزش اندر گرفت
	به ایوان خرامید وبنشست شاد			کلاه کیانی بسر بر نهاد
	می آورد ورامشگرانرا بخواند			همه کامها با سیاوش براند		۵۶۰
	سه روز اندر آن سور می در کشید			نبد بر گنج مهر وکلید