| | | | | | |
|
گر هیچ نگارینم بر خلق عیانستی |
|
ای شاد که خلقستی ای خوش که جهانستی |
|
|
از خلق نهان زان شد تا جمله ترا باشد |
|
گر هیچ پدیدستی زان همگانستی |
|
|
جان دید جمالش را ور نه به همه دانش |
|
دربان و غلامش را زو باز که دانستی |
|
|
دل قهر و دو زلفش دید انگشت گزان زان شد |
|
گر لطف لبش دیدی انگشت زنانستی |
|
|
زیر و زبر عالم بهر طلبست ارنی |
|
تنگا که زمینستی لنگا که زمانستی |
|
|
گر نور پذیرفتی زو شش جهت عالم |
|
پستی همه باغستی بالا همه کانستی |
|
|
گر گل نپذیرفتی زو نور تجلی کی |
|
گل کعبهی چرخستی دل گشن جانستی |
|
|
گفت ست که یک روزی جانت ببرم چون دل |
|
من بندهی آن روزم ایکاش چنانستی |
|
|
جانیست سنایی را در دیده سنان او |
|
پس گر چنینستی بیجان چو جنانستی |
|
|
او گر نه چنینستی چون نیزهی سلطان کی |
|
بر رفته و برجسته بر بسته میانستی |
|
|
بهرامشه مسعود آن شه که گه عشرت |
|
ساقیش سپهرستی گر هیچ جوانستی |
|
|
ور هیچ کرا کردی در درگه چون خلدش |
|
هم رایت رایستی هم خانهی خانستی |
|
|
چرخ ار چو ملک بودی شاگرد سنانش را |
|
پریدن مرغانش تا حشر ستانستی |
|
|
ایا مانده بیموجب هر مرادی |
|
همه ساله در محنت اجتهادی |
|
|
نه در حق خود مر ترا انزعاجی |
|
نه در حق حق مر ترا انقیادی |
|
|
چو دیوانگان دایم اندر به فکری |
|
چه گویی ترا چون برآید مرادی |
|
|
ز حرص دو روزه مقام مجازی |
|
به هر گوشهای کرده ذات العمادی |
|
|
همانا به خواب اندری تا ندانی |
|
که ما را جزین نیست دیگر معادی |
|
|
چه بیچاره مردی چه سرگشته خلقی |
|
که بر باطلی باشدت استنادی |
|
|
جمادیست این شوم دنیا که دایم |
|
ترا نیست الا بر او اعتمادی |
|
|
پس ای خواجه دعوی رسد آن کسی را |
|
که معبود او گشته باشد جمادی |
|
|
پس آن گه رسیدن به تحقیق معنی |
|
تمنی کنی با چنین اعتقادی |
|
|
ندانی همی ویحک اینقدر باری |
|
که جای دو معنی نباشد فوادی |
|
|
تو گر راه حق را همی جویی اول |
|
طلب کرد باید سبیل الرشادی |
|
|
زیادت بود مر ترا هر زمانی |
|
به اعمال و افعال خویش اعتدادی |
|
|
پس از نیستی ساز آن راه سازی |
|
کجا بهتر از نیستی هست زادی |
|
|
صلاح سنایی در آنست دایم |
|
شود در ره عشق بی چون سدادی |
|
|
بگفتم صلاح دل از روی معنی |
|
صلاحیست این مشمر اندر فسادی |
|
|
شو از خود بری گرد تا بر حقیقت |
|
ترا بی تو حاصل شود انجرادی |
|
|
نبینی که پروانهی شمع هرگز |
|
که بر باطنش چیره گردد ودادی |
|
|
بری گردد از خویشتن چون سنایی |
|
کند او ز خویشی خود انفرادی |
|