(وشتاسپ) هخامنشی.
ج-بپارسی، عیلامی و آسوری (آخری محو شده) در یک طرف سنگ و به مصری در طرف دیگر آن کتیبههائی است، ولی کتیبۀ مصری از حیث مضمون موافقت با متن پارسی ندارد. مضامین این کتیبهها در صفحات ۵۶۸-۵۷۱ ذکر شده.
چون بسیاری از حروف و حتّی کلمات این کتیبه محو شده، خواندن آن خیلی دشوار بود و پس از زحمات زیاد بدرک معنی آن موفق شدند و بهمین جهت کلماتی را، که موافق فحوای کلام خواندهاند، در هلالین گذاردهایم. امّا جهت اینکه متن مصری، که به هیروگلیف (خطّ قدیم مصری) نوشته شده با متن پارسی موافقت ندارد، در صفحۀ ۵۷۰ گفته شده.
اشیائی که دارای کتیبه میباشد
[۱]-مهری است از داریوش بشکل استوانه. شاه بر گردونه سوار است و بشیر حمله میکند. در مهر این جمله را بپارسی، عیلامی و آسوری کندهاند: «من داریوش شاهام» . این مهر در موزۀ بریطانیائی است.
[۲]-وزنهای است از مرمر سیاه (رخام) ، که روی آن بپارسی، عیلامی و آسوری کندهاند «دو کرشه، ۱منم داریوش، شاه بزرگ، پسر وشتاسپ هخامنشی» . این سنگ حالا در موزۀ بریطانیائی است و سابقاً در سر قبر شاه نعمت اللّه در کرمان بود.
۳-بر گلدانهای متعدّدی از مرمر سفید بپارسی، عیلامی، آسوری و مصری نوشتهاند: «خشیارشا شاه بزرگ» این گلدانها در موزههای لندن و پاریس و فیلادلفی (امریکا) است.
۴-بر گلدانهای متعدّدی، که در موزههای فیلادلفی، برلن و ونیس ۲است بپارسی، عیلامی، آسوری و مصری نوشتهاند: «اردشیر شاه بزرگ» . گلدانی، که در ونیس است، از سنگ سماق ساخته شده و در خزانۀ کلیسای معروف سنمارک حفظ میشود.
________________________________________