پرش به محتوا

برگه:Tarikh-e Iran-e Bastan.pdf/۱۶۵۲

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی نشده است.

یکی از این لوحه‌ها اکنون در موزۀ طهران است. از اینکه داریوش حدّ غربی ممالکش را سپرد نوشته، معلوم است، که این دو لوحه را قبل از قشون‌کشی او به مملکت سکاها نوشته‌اند، یعنی قبل از ۵۱۵-۵۱۴ ق. م، زیرا اسمی از تراکیّه و مقدونیّه در این لوحه نیست. امّا اینکه لوحه‌های مزبور را با چه مقصود نویسانده‌اند، باید در نظر داشت، که در آسور معمول بود، زیر پی عمارات چنین لوحه‌هائی بگذارند، تا معلوم باشد، که بانی کی بوده و گمان می‌رود، که داریوش هم با این مقصود این لوحه‌ها را نویسانده.

کتیبۀ وان

خشیارشا بر سنگی، که به زمین عمود است و در ارگ آن شهر واقع، این کتیبه را بپارسی قدیم، عیلامی و آسوری نویسانده:

بند ۱-خدای بزرگی است اهورمزد الخ (مانند سایر کتیبه‌ها).

بند ۲-شاه خود را معرّفی می‌کند (مانند سایر کتیبه‌ها).

بند ۳- «خشیارشا شاه گوید: داریوش شاه، که پدر من بود بفضل اهورمزد کارهای زیاد کرد، که زیبا بود و فرمود این سنگ را صاف کنند، ولی چیزی بر آن ننویساند. پس از آن من این کتیبه را نویساندم. اهورمزد با خدایان مرا و سلطنتم و آنچه را، که کرده‌ام، نگاه دارد» . راجع باین کتیبه باید گفت، که در ارتوقاپوی وان در بلندی شصت پا از زمین واقع است. در زمان کشف آن تقریباً در ۷۰ سال قبل نوشته‌اند: این لوحه سنگی بدرجه‌ای استادانه حجّاری و صیقل‌شده ، بقدری بی‌عیب مانده و خطوط آن به اندازه‌ای خوب خوانا است، که گوئی دیروز نوشته شده.

کتیبه‌های سوئز

این کتیبه‌ها را داریوش به یادبود کانالی، که برای اتّصال رود نیل به دریای احمر ساخته بود، بر ستلی نویسانده. این سنگ یکپارچه در شلوف الترابه در ۱۳۳ کیلومطری کانال سوئز کشف شده.

الف-در میان صورت دو شخصی، که ایستاده‌اند، نوشته‌اند: «داریوش» .

ب-در طرف راست صورتها بپارسی و از طرف چپ به عیلامی و آسوری نوشته شده: داریوش شاه بزرگ، (شاه شاهان، شاه ممالک، شاه) این (زمین) بزرگ، پسر