برگه:Tarikh-byhghy.pdf/۱۳

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.
یج
مقدمه مصحح

بهمان صورت اصلی که تقریباً لایقرء باید نامید نوشته است. در موارد اختلاف غالباً با چاپ کلکته موافقت دارد، چند جا در وسط کتاب افتادگیهای بزرگ دارد و روی هم رفته نسخهٔ مهمی نیست اما با مشارکت نسخه‌های دیگر از آن استفاده‌های خوب بدست آمده است چنانکه در حواشی این چاپ ملاحظه میشود.

۴ - نسخه خطی متعلق بکتابخانه مجلس که ما در حواشی برمز مج نشان داده‌ایم این نسخه نسبة بسیار تازه است. تاریخ کتابتش ۱۲۶۵ هجری است و روی کاغذ الوان فرنگی با خط نستعلیق خوب و با سوادانه‌یی نوشته شده ولی سقط کلمه زیاد دارد و بعلاوه در مقایسه با سایر نسخه‌ها آثار دستکاری و تصرفات بر وجناتش نمایان است. در موارد اختلاف غالباً با چاپ طهران موافق است تفاوتی که با آن دارد اینست که در موارد عبارات مبهم در اینجا بنا بر تصرف بوده و در چاپ طهران غالباً بر حذف. با همه اینها مورد استفاده است.

با کوششی که کردیم نسخه‌یی غیر از اینها نیافتیم و هیچیک از این نسخه‌ها با وضعی که گفته شد چنان نبود که بتوانیم آنرا اساس قرار بدهیم و باقی را بصورت نسخه بدل ثبت کنیم. بدین جهت روش التقاطی مناسب‌تر بنظر آمد باین معنی که در موارد اختلاف عبارت هر نسخه‌یی که صحیح‌تر بنظر برسد در متن گذاشته شود و بقیه عنوان نسخه بدل داشته باشد، و همین روش را پیش گرفتیم. ولی در نسخه بدلها آنچه را که غلط واضح و فاحش بود آوردن لازم ندانستیم تا باعث تشویش ذهن خواننده نباشد خاصه با آنکه نظر وزارت فرهنگ در چاپ این کتاب بیشتر بطرف دانشجویان و رفع حاجت ایشان بوده‌است معهذا وسواس وقت شد که باز قسمت عمده‌یی از نسخه بدلها در حواشی ذکر شد و حتی قسمتی هم در آخر کتاب بعنوان مستدرک الحاق یافت چنانکه ملاحظه میشود و برای رعایت حفظ اصلی و اینکه از خود تصرفی در کتاب نکرده باشیم در مواردی که همه نسخه‌ها بر غلطی اتفاق داشتند ولو غلط واضح، ما اصل را در متن حفظ کردیم منتهی در حاشیه مطلب را تذکر دادیم که اغرای بجهل نباشد. فقط چند جا در اواخر کتاب از فرط وضوح و مسلم بودن غلط ازین رویه عدول کردیم و روش تصحیح قیاسی را که همه جا رسم است عمل کردیم یعنی وجه صحیح را در متن نوشتیم و غلط اصلی را در حاشیه بعینه ثبت کردیم