مملان و پادشاهان آرجرونی فرمانبردار او بوده‌اند۱.
از آن سوی داوید چون از سستی و پیری این بار خویشتن نمی‌توانست به جنگ بیرون آید از پادشاه ارمنی و گرجی سپاه خواست. غاغیق پادشاه آنی از همه سپاه خود شش هزار تن برگزیده بفرستاد. آباس پادشاه قارس نیز سپاهی بفرستاد با گارات پادشاه گرجستان این وقت درگذشته و پسرش گرگین به جای او نشسته بود. او نیز شش هزار تن برگزیده بفرستاد. داوید سپاه خود را به جبرائیل نامی سپرده از پیش فرستاده بود که جلو مسلمانان بگیرد و چون این لشکرها نیز بدو پیوست به کوره آباهونیک درآمده بر روی پشته‌ای در برابر سپاه مملان لشکرگاه ساخت.
داستان جنگ را آسوغیک بدین شرح می‌نگارد که از انبوهی مسلمانان ترس بر ترسایان چیره شده در کار خود درمانده بودند و هرگز از جای خود تکان نخورده شبان و روزان دست بر آسمان داشته با گریه و زاری رهایی خود را از خدا می‌خواستند. پادشاهان۲ دست به دهش گشاده زر و سیم فراوان به بی‌چیزان می‌بخشیدند و هربامداد با کشیشان صدا به صدا انداخته زبور می‌خواندند.
مسلمانان دریافته بودند که ترسایان را ترس سخت فراگرفته است و چون کمی ایشان و فزونی خود می‌دیدند بر جنگ دلیرتر گشته روز دوشنبه نخستین روز ماه آریق۳ به آهنگ جنگ بیرون آمده به آیین سپربندی دیلمان۴ بر روی دشت صفها آراستند و به لشکرگاه ارمنیان و گرجیان نزدیک آمده فریاد زدند: آماده رزم شوید! به میدان فرودآیید! می‌گوید شماره ایشان را از سواره و پیاده صد هزار تن نقل کرده‌اند.
ولی ترسایان جرأت آن نداشتند که گامی پیش بگذارند و پاسخ دادند که ما امروز
________________________________________
(۱) . و از اینجاست که نام ایشان را در میان پادشاهان ارمنی و گرجی که به جنگ مملان همدست می‌شدند نمی‌بینیم.
(۲) . مقصود پادشاهان آنی و قارس و گرجستان است و از اینجا معلوم است که ایشان نیز در لشکر بوده‌اند.
(۳) . نام ماه هشتم تاریخ باستان ارمنیان است و چون آغاز سال ۴۴۷ ارمنی با آغاز بهار یکی بوده از اینجا معلوم است که این لشکرکشی و جنگ در نیمه‌های خزان بوده است.
(۴) . دیلمان آیینها و شیوه‌های خاصی در جنگ داشتند که به نام ایشان معروف بود. ولی مقصود از این آیین سپربندی را ندانستیم.
شهریاران گمنام جلد ۱
