برگه:Rvznamh-vghaye-atfaghyh-jld-1-az-shmarh-1-ta-70.pdf/۲۳۰

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.

خبر آخر که مباشرین روزنامه از تبریز رسید هشتم شهر محرم‌الحرام بود و نوشته بودند که در شب چهارشنبه چهارم محرم دو ساعت از شب گذشته در آنجا زلزله سخت شده بود و در بعضی خانه‌ها و عمارات آنجا در اطاقها خرابی جزئی بهم رسیده بود و در همان شب نزدیک به اذان صبح باز زلزله شده بود هوا بسیار سرد بوده است و چهار روز پیش از آن برف آمده بوده است و بعد از آن باران بسیار

احوالات متفرقه

در مملکت سویس چند سال است که مردمان بد عمل و مفسد ممالک اطراف جمع شده‌اند ا آن مملکت پناه و گریزگاه این اشخاص گردیده حالا اذیت آنها بخود اهل این مملکت میرسد اگر چه تا بحال طوری نشده است که آشکارا بجنگ و آشوب کشیده باشد اما مفسدین که در آنجا هستند دایم اوقات در فکر بر هم زدن نظم آن ولایت میباشند مملکت سویس چند دولت کوچک جداگانه است و میان خود این دول نیز گفتگو و مخالفت و مغایرت است

در باب مملکت اسپانیول نوشته‌اند که بدخاوان این دولت از اهل فرانسه‌اند که در ولایت خودشان هم فساد بر پا کرده بودند میخواستند در بعضی بلوکات اطراف اسپانیول نیز که هم‌سرحد فرانسه بود آشوب و فساد بکنند در شهر بارسلونه و آن اطراف ده هزار نفر از این اشخاص هم‌عهد و هم‌مصلحت و متفق‌القول بوده‌اند که در آنجا جنگ و آشوب بر پا نمایند

کشتیهای جنگی دولت انگلیس که در آق‌دنکیز گشت میکنند در ماه شوال نزدیک بجزیره سیسیلیا بودند و بعضی از اهل آنجا از آمده کشتیهای انگلیس بسیار متعجب شده بودند و گمان میکردند که آمده کشتیهای مزبور بآن سمت بی‌سببی نخواهد بود اما معلوم شد که غیر از خریدن آذوقه و مایحتاج و لوازمات کشتی از شهرها ا اطراف آنجا منظوری دیگر نداشته‌اند

کشتیهای جنگی دولتین انگلیس و فرانسه دایم‌الاوقات در فصل تابستان در اق‌دیکنز گشت مینند و موافق خبر آخر که از آنجا آمد کشتیهای انگلیس نزدیک بجزیرهٔ ساردنیه بودند

در یکی از روزنامه‌های لندن در باب تردد مابین انگلیس و هندوستان باین طور نوشته‌اند که حالا که در اکثر جاها راه‌آهن بجهة تردد کالسکه بخار میسازند دور نیست که چند سال بعد ازین با همین کالسکه‌ها از شهر لندن تا کلکته هفت روزه بروند و بیشتر از چهارده سال نمی‌کشد که این کالسکه‌ها از انگلیس تا هندوستان براه بیفتد و هفت روزه مسافت از انگلیس تا هندوستان براه بیفتد و هفت روزه مسافت از انگلیس تا هندوستان را طی نمایند چند سال پیش ازین راه عبور از انگلیس تا هندوستان بسمت جنوب اقلیم افریقیا بود و از راه بحر محیط و اکثر اوقات کشتیها صد روز و بیش و کم در راه بودند تا ده سال پیش ازین بنا گذاشتند که کشتی بخار از راه آق‌دیکنز بمصر بفرستند و راه مابین انگلیس و هندوستان باین سبب کمتر گردید بعد از آن در عوض اینکه دور جبل‌التاریخ گشت بکنند چاپارها را یکسر میان ولایت فرانسه فرستادند و سال بسال راه نزدیکتر و کالسکه‌های بخار تیزرو تر و کشتیهای بخار تند حرکت‌تر ساخته میشود و مدت تردد چاپار مابین انگلیس و هندوستان کمتر شده است پیش از اینکه راه هندوستان از دریا بود جهتش این بود که راه خشکی زحمت و تشویش زیاد داشت و طول میکشید حالا که راه خشکی با کالسکهٔ بخار اینطور آسان شده است البته از راه خشکی تردد نمایند بهتر خواهد بود و معلوم است که این راهها را یکدفعه نمیتوان ساخت راه اول که باید ساخته بشود راهی است که از شامات باید بگذرد و بکنار فرات و شط‌العرب تا شهر بصره برود و از آنجا بکنار بحر عمان که بسمت شمال هندوستان کشیده میشود و بگذرد این راهها از ممالک چند پادشاه میگذرد و چونکه ساختن این راهها منفعت بسیار برعایا و دول هر جائی که از آنجا کالسکهٔ بخار میگذرد دارد گمان کلی هست که یا خود اهل این راهها را بسازند یا اذن بدولت انگلیس بدهند که اهل انگلیس بسازند