برگه:RobaiyatKhayyamForoughi.pdf/۱۰

از رباعیات بخیّام نسبت داده‌اند ولی از افسانه‌هائیکه دربارهٔ خیّام ساخته‌اند استفاده میکنیم که معلوم میشود در نفوس مردم وقعی بزرگ داشته است زیرا که طبیعت عامّه برانیست که هرکس را بزرگ یافتند دربارهٔ او افسانه میسازند و امّا کسانیکه خیّام را میخواره دانسته و بی‌اعتقاد پنداشته‌اند در اشعار و احوال او تعمّق لازم نکرده‌اند یا مانند غزالی معتقد بوده‌اند بر اینکه هرکس حکیم است کافر است و میدانیم که امثال شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا هم باین درد مبتلا بوده و این رباعی را از قول آن فیلسوف یگانه نقل کرده‌اند:

	کفر چو منی گزاف و آسان نبود			محکمتر از ایمان من ایمان نبود
	د دهر یکی چون من و آنهم کافر			پس در همه دهر یک مسلمان نبود

این رباعی را هم بحکیم خیّام نسبت میدهند اگرچه گمان نمیرود از او باشد از هرکس هست شاهدی بر مدّعای ماست میگوید:

۸