خدّام كعبه بودند و كليد كعبه به دست آنها است فوت جبير بن مطم بن نوفل القرشى فوت امّ سلمه از زوجات حضرت رسول(ص)و بعضى گفتهاند امّ سلمه در سال شهادت حضرت سيّد الشهدا امام حسين(ع)زنده بود.
[سنه 58 هجرى-سنه 677 مسيحى]
آسيا- عزل ضحّاك بن قيس از ولايت كوفه و نصب عبد الرّحمن بن عبد الله بن عثمان الثقفى معروف بابن امّ حكم كه خواهرزادۀ معاويه بود بجاى او،خروج خوارجى كه مغيره آنها را حبس كرده بود،به رياست حيّان بن ظبيان سلّمى و معاذ بن جوين طائى و كشته شدن آنها به دست لشكر كوفه،سوء سيرت و عمل ابن امّ الحكم در كوفه،و راندن اهل كوفه او را،و آمدن نزد معاويه و دادن معاويه ولايت مصر را به او و برگردانيدن معاوية بن حديج او را از دو منزلى مصر به جهة سوء عمل او،و بعضى مراجعت ابن امّ الحكم را از كوفه در سال بعد نوشتهاند،خروج طوايف بن غلاق 1با بعضى خوارج بصره و مقتول شدن آنها به دست لشكر بصره،كشته شدن عروة بن اديّه برادر ابى بلال مرداس از خوارج و جمع ديگر از خارجيها به حكم عبيد اللّه بن زياد و حبس جمعى از خوارج نيز به حكم عبيد اللّه،وفات عقبة بن عامر الجهنى،وفات عايشه بنت ابى بكر از زوجات رسول اللّه(ص)،وفات سمرة بن جندب و مالك بن عبادة الغافقى و عميرة بن يثربى قاضى بصره.
اروپا- جنگ كردن مالك بن عبد اللّه خثعمى در خاك روم،و عمرو بن يزيد الجهنى در دريا،و بعضى به جاى عمرو جنادة بن ابى اميّه را گفتهاند.
[سنه 59 هجرى-سنه 678 مسيحى]
آسيا- ولايت نعمان بن بشير الانصارى در كوفه،ولايت عبد الرّحمن بن زياد در خراسان،عزل عبيد اللّه بن زياد از بصره و نصب او مجددا،فوت قيس بن سعد بن عبادة الانصارى در مدينه به قولى،وفات سعيد بن عاص،وفات مرّة بن كعب البهرى السّلمى، وفات ابو محذورۀ جمحى كه در مكّه مؤذن حضرت رسول(ص)بود به قولى،وفات عبد اللّه بن عامر كريز به مكّه،وفات ابو هريره،جنگ مسلمين در حصن كمخ و مقاتله عمير بن حباب سلّمى و سعى شخص او در گرفتن قلعه و غلبه بر روميها.
[سنه 60 هجرى-سنه 679 مسيحى]
آسيا- وفات معاويه در شب اوّل رجب يا در نيمه رجب يا بيست و دويّم اينماه در حالتيكه زياده از هفتاد سال داشت و مدّت ملكش نه سال و سه ماه بود تقريبا،بيعت مردم با يزيد در ماه رجب،و نوشتن به وليد بن عتبة بن ابى سفيان كه از حضرت امام حسين عليّه السّلام،و عبد اللّه بن عمر،و ابن زبير،براى او بيعت بگيرد،و دعوت وليد حضرت امام حسين(ع)و ابن زبير را به بيعت يزيد و قبول نكردن و رفتن آن بزرگوار و ابن زبير به مكّه،عزل كردن يزيد وليد بن عتبه را از مدينه،و نصب كردن عمرو بن سعيد أشدق را به جاى او،نامه نوشتن اهل كوفه بحضرت امام حسين(ع)و مستدعى قدوم آن بزرگوار شدن براى بيعت با آنحضرت و معارف اشخاصى كه نامه نوشتند:سليمان بن صردخزاعى،و مسيّب بن نحبة 1،و رفاعة بن شدّاد،و حبيب بن مظاهر،و شبث بن ربعى،و حجّار بن أبجر،و يزيد بن حارث و يزيد بن رويم و عروة بن قيس،و عمرو بن حجاج زبيدى،و محمد بن عمرو التميمى 2بودند.فرستادن حضرت امام حسين(ع)مسلم بن عقيل را به كوفه براى معلوم كردن آراى اهل كوفه،آمدن مسلم به كوفه و نزول او در خانۀ مختار،و بيعت كردن مردم با مسلم،و نوشتن عبد اللّه بن سعيد حضرمى و غيره واقعه را براى يزيد،و عزل كردن نعمان بن بشير را از ولايت كوفه،و دادن ولايت كوفه را به علاوۀ حكومت بصره به عبيد اللّه بن زياد و امر كردن او را به قتل يا نفى مسلم بن عقيل، نامه نوشتن حضرت امام حسين(ع)به اشراف بصره و دعوت كردن آنها را به راه حق، بيرون آمدن ابن زياد از بصره با مسلم بن عمرو باهلى،و شريك بن اعور الحارثى،و خدم و حشم و اهل[بيت] 3خود به قصد كوفه و آمدن به اينشهر و مردم را به اطاعت يزيد ترغيب كردن،و وعد و وعيد نمودن و شنيدن مسلم
