سیاسی، نسبت به مسئله روشنفکران چگونه است؟ چند نکته را باید گوشزد کرد.
۱- برای برخی از گروه های اجتماعی، حزب سیاسی چیزی نیست مگر روش خاص آن گروه ها برای ایجاد روشنفکران ارگانيك خود (این روشنفکران لاجرم به این نحو پرورده می شوند. با در نظر گرفتن خصائل كلى وشرائط ظهور و زندگی و توسعه گروه اجتماعی مورد نظر). ایجاد این روشنفکران مستقیماً در بستر سیاسی و فلسفی انجام می شود و نه در بستر فن تولیدی[۱].
۲- برای تمامی گروه های اجتماعی، حزب سیاسی درست مکانیسمی است که در جامعۀ «مدنی» همان نقشی را به عهده دارد که دولت در جامعه «سیاسی». منتها بطور وسیع تر و مرکب تر. یعنی که ارتباط بین روشنفکران ارگانيك يك گروه اجتماعی مشخص و گروه مسلط و روشنفکران سنتی را برقرار می کند. و این را حزب، به تابعیت از نقش اساسی اش انجام می دهد که عبارت است از پرورش اجزاء تشکیل دهنده خود. این اجزاء، به عنوان عناصر يك گروه اجتماعی بوجود آمده اند و در يك بستر «اقتصادی» رشد کرده اند و حالا از آنها روشنفکران سیاسی متبحر ساخته می.شود. رهبران و سازمان دهندگان تمامی فعالیتها و تمامی نقشهای مربوط به رشد ارگانیکی يك جامعه تمام و کمال چه مدنی چه سیاسی. حتی می توان گفت که حزب سیاسی در محیط خود، نقشش را بنحوی بسیار کاملتر و ارگانيك تر انجام می دهد تا دولت در يك محيط وسیع تر. یعنی روشنفکری که وارد حزب سیاسی یک گروه اجتماعی می شود جزء روشنفکران ارگانیک این گروه می گردد و کاملا به این گروه می چسبد. در حالی که وقتی در زندگی دولت شرکت می کند، این امر بنحوی بسیار ناقص انجام می گیرد و یا اصلا انجام نمی گیرد. حتی گاهی اتفاق می افتد که بسیاری از روشنفکران باور می کنند که دولت خود آنها هستند و نظر به توده جالب توجهی که این دسته از روشنفکران هستند، این امر گاهی نتایج مهمی به دنبال می آورد و مسائل بغرنج و ناخوشآیندی را برای آن گروه اجتماعی اساسی که واقعاً دولت است ایجاد می کند[۲].
- ↑ در بستر فن توليدي - لایه هایی پرورده می شوند که می توان آنها را معادل درجه داران زیر دست در ارتش دانست. یعنی کارگران متبحر و کارگران متخصص در شهر و به تحوی پیچیده تر، رعایا و زمین داران کوچک در روستا چه اینها بطور کلی معادل نوعی صنعتگرند و صنعتگر- کارگر متبحر اقتصاد قرون وسطایی است. (یادداشت گرامشی)
- ↑ اشاره به برخی تناقضاتی است که بین «سیاستمداران» و نیروهای اقتصادی که در واقع قدرت را در دست دارند بروز می کند. (توضیح (مترجم)
