پرش به محتوا

برگه:IranDarZamanSasanian.pdf/۲۶۰

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.
ایران در زمان ساسانیان
۲۶۰
 


بصورت زنجیری است، زینت داده‌اند و گوی مستطیل سابق‌الذکر، در برابر پاهای اسب نمایان است.[۱] نقش برجسته دیگری در نقش رجب شاهپور را بر اسب نشان میدهد، که بزرگان دولت شاهنشاهی بدنبال اویند.[۲]

تاجگذاری رسمی شاهپور در سال ۲۴۲ صورت گرفت.[۳] بنا بر روایت ابن الندیم نخستین خطبه مانی[۴] در روز جلوس شاهپور، یعنی یکشنبه اول نیسان، که آفتاب


  1. زاره-هرتسفلد، نقوش برجسته، ص ۹۷ و تصویر.
  2. نقوش برجسته، ص ۹۲ و تصویر ۱۱؛ تاریخ صنایع پوپ، B,IV 154.
  3. شهر شاپور، مجله آسیایی، دوره ۱۰، ص ۱۲۷. بنا بر یک سنت باستانی تاجگذاری در نخستین نوروز پس از جلوس شاه انجام می‌یافت. (نگاه کنید: شدر، گنومون نهم، ص ۳۵۰).
  4. برای تحقیق بیشتر درباره مانی و کیش او می‌توان بمنابع ذیل رجوع کرد: از جمله منابع قدیمه راجع بمانویه مهم‌ترین همه رساله‌های جدلی است، که مؤلفان عیسوی نوشته‌اند، مخصوصا رسالات تیتوس بسترایی Titus de Bostra و سنت-اگوستین Saint Augustin و رساله موسوم به Acta Archelai و دعاهای استغار، که بزبانهای یونانی و لاتینی نوشته شده و مانویانی را که از دین خود برمیگشتند، مجبور بتلاوت و تکرار آنها میکردند، رساله در فلسفه افلاطونی جدید تألیف اسکندرلو-کوپولیسی، دیگر صد و سی و سومین رساله تبیینیه سریانیان تألیف سورانطاکی و کتاب کشیش سریانی موسوم به تئودر برکونائی. مطالب این کتاب و شرح مبسوطی که در فهرست ابن‌الندیم مندرج است، فهرستها منبع عمده تحقیقات راجع بعقاید مانویه در خصوص مبدأ آفرینش بوده است، کتب عربی دیگر هم مخصوصا آثار الباقیه بیرونی حاوی مطالب مهمه است-در قرون جدید عقاید مانویه را نخست علمایی مورد تحقیق قرار دادند، که موضوع بحث آنها تاریخ دیانت مسیح بود ازاین‌قرار:
    بوسوبر، تاریخ انتقادی مانی و مانویت
    I. de Beausobre,Hirtoire critique de Manichee et du Manicheisme. (Amst.1734-39) ؛ بور، دیانت مانوی- ,Das manichaeische Relionssystem(1831,Neudruck Got. tingen 1928) C. Baur فلوگل خلاصه الفهرست را با شرح مبسوط و ترجمه آلمانی آن در رساله موسوم به «مانی و تعلیمات و آثارش» منتشر کرد.
    . G. Flugel,Mani,Seine Lehre und seine Schrifsen,1862. کسلر