چرا نمایندگان خارجی که مداخلۀ ایشان در حفظ جان اتباع خود مسلماً مؤثر واقع خواهد شد تا این حد بی‌کار نشسته و در چنین موقع خطرناکی اقدامی مشترک نمی‌کنند؟ حال اضطرابی که در من بود او را بر آن داشت که در این خصوص اقدامی کند. به من گفت که امشب من با چند نفر از نمایندگان خارجی که مهمان منند همین مطلب را در میان خواهم گذاشت. چنین شیوع داشت که صاحبان سهام در لندن اجتماع کرده و ۱۲۵۰۰۰۰۰ فرانک مطالبه غرامت می‌کنند. عده‌ای هم از راه اغراق این مبلغ را ۱۲۵۰۰۰۰۰ تومان می‌گفتند.
بیچاره دولت ایران! معلوم نیست که اگر شاه در خزانۀ خود را باز نکند از کجا این مبلغ را تأدیه خواهد کرد؟
از طرفی دیگر در این اواخر در ظرف چند روز قیمت زغال یک مرتبه دو برابر شده و عقیدۀ مردم این است که بانک انگلیس برای گران فروختن زغال‌ها را انبار نموده.
اگر این شایعه از ناحیۀ دشمنان بانک منتشر نشده و بانک شاهنشاهی واقعا به این کار دست زده باشد باید یقین کرد که آن مؤسسه هم دچار سرنوشت کمپانی دخانیات خواهد شد و به ادامۀ استفاده‌هایی از این نوع توفیق نخواهد یافت و یقین است که انگلیس‌ها هم نمی‌خواهند که به مشکلات تازۀ دیگری گرفتار گردند.
۲۸ دسامبر = ۲۶ جمادی‌الاولی
بنا به تقاضای نمایندگان سیاسی یک عده قراول در چند نقطه از محلۀ اروپایی‌نشین طهران گذاشته شد و شاه دستخطی صادر کرد که نظر به عنایتی که به احوال رعایای خود دارد امتیاز دخانیات را به کلی ملغی ساخته است.
این عمل احتیاط کارانه لااقل مفید این فایده شد که مردم دست از اجرای تهدیداتی که در اعلامیه‌های خود نوشته بودند بردارند اما نباید چنین پنداشت که ملاها حالا که در قدم اول فاتح شده و پی به قدرت خود برده‌اند بر سر جای خود بنشینند و به همین نتیجۀ کوچک قانع شوند.
عقیدۀ هر یک از ایشان این است که شورش وقتی برطرف خواهد شد که فرمانی رسمی و درست در این باب صادر شود که هرگونه شک و ابهام را زایل نماید والا به
