برگه:تاریخ جراید و مجلات ایران از محمد صدر هاشمی جلد اول.pdf/۲۰۹

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
حرف الف بعده الطاء
اطلاع
 


(١۴٩ ) اطلاع

یکی از روزنامه هائیکه در زمان ناصرالدین شاه تأسیس شده و مدتی انتشار یافته روزنامه اطلاع است انتشار این روزنامه و سایر روزنامه‌های نیم ر سمـ دولتی که در زمان شاه مذکور منتشر می‌شده بعهده وزارت انطباعات و بنا بر این وزیر انطباعات وقت مدیر روزنامه نیز بوده منتهی اداره مخصوصی در وزارت انطباعات بنام اداره روزنامجات دولتی بوده که اعضای آن عبارت از نویسندگان و مترجمین و نقاشان و مباشرین مطابع دولتی بوده‌اند. انتشار روزنامه اطلاع مصادف باوزارت انطباعات محمد حسن خان صنیع الدوله بوده و چون در همین تاریخ؛ چنانچه در جای دیگر این کتاب بتفصیل بیان خواهیم کرد، روزنامه نیم رسمی دیگری بنام ایران نیز منتشر می‌شده لذا صنیع الدوله مدیر دو روزنامه اطلاع و ایران بشمار می‌رفته است.

ناصرالدین شاه در اوایل سال ۱۲۸۸ قمری اداره امور روزنامه‌های دولتی را از علیقلی میرزا ملقب باعتضاد السلطنه گرفت و بعهده محمد حسن خان ملقب به صنیع الدوله؛ واگذار نمود. صنیع الدوله در سال مذکور؛ بجای سه روزنامه دولتی و ملتی و علمی که در آنوقت منتشر می‌شد؛ روزنامه ایران را هفته سه شماره تأسیس نمود و هر سه روزنامه را تعطیل کرد تا سال ۱۲۹۸ قمری که علاوه بر روز نامه ایران: بمنظور آگهی ایرانیان از اوضاع سیاست جهان روزنامه اطلاع را نیز تأسیس و منتشر ساخت.

شماره اول روزنامه اطلاع روز دوشنبه ۲۷ ربیع الثانی ۱۲۹۸ قمری مطابق ۲۸ مارس ۱۸۸۱ میلادی؛ در چهار صفحه بقطع بزرك. با خط نسخ و با چاپ سنگی؛ در مطبعه دولتی طبع و منتشر شده این روزنامه برای کسانیکه روز نامه ایران را آبونه بوده مجانی داده می‌شده و برای غیر از صاحبان روزنامه ایران د و طهران قیمت سالیانه هیجده هزار و در سایر ولایات نوزده هزار و پنجشاهی بوده روزنامه اطلاع هفتگی بوده و شماره دوم آن در تاریخ دو شنبه چهارم جمادی الاولى ۱۲۹۸ قمری منتشر شده است.

تأسیس و انتشار روزنامه اطلاع، با اینکه در آن موقع روزنامه ایران مرتباً هفته سه شماره منتشر می‌شده، بمنظور آشنا ساختن ایرانیان باوضاع سایر کشور‌های جهان بوده چه مندرجات روزنامه ایران، چنانچه بعداً در کلمه ایران کتاب خواهیم دید؛ بیشتر مربوط بحوادث و اتفاقات داخلی و شکار رفتن شاه و وقایع قابل ذکر دربار است در صورتیکه در روزنامه اطلاع خیلی کمتر مطالبی از این قبیل دیده می‌شود. مثلاً در همان شماره اول، بدون ذکر مقدمه که غرض از تأسیس روزنامه را بیان نماید؛ مقاله بدین عنوان ( پلتیك. مسأله تعیین حدود