مشکلات بسیار تصادف نمودم؛ خار مغیلان خوردم و بار غولان بیابان را بدوش بردم اما المنة الله كه سفينه امیدم بساحل رسید و در روی مقصود دید بزعم بعضی روزنامه تربیت اسما آزاد بوده نه رسماً و این تصور پست که عقل عاقل تصدیق ننماید و بسیاری دانند که این بنده بی سررشته نیستم. سالها در اداره انطباعات گذرانده و از کثرت نوشتن سیاهها سپید کرده دقایق عمل و معنی آزادی را میدانم و دوره کار را تمام طی نموده ام.... اما جناب مستطاب اجل اكرم اعتماد السلطنه وزیر انطباعات و دالترجمه همایونی ادام الله اقباله العالی از موارد دیگر بیخبرم لکن در مورد تربیت و آزادی آن انصاف میدهم که موید بوده و مانع نبوده و همواره مساعدت فرموده و کدام دلیل از این روشن تر که در آخر سال گذشته و اول هذه السنه که من بنده دست از نگارش این روز بامه کشیده بودم از بزرگان که اصرار بلکه حکم بنوشتن آن فرمود جناب مستطاب اعتمادالسلطنه بود در همانوقت این مطلب را در روزنامه نوشتم باری غرض برائت ذمه وزارت انطباعات نیست و فعلا کاری باین کار ندارم مقصودم اینست که روزنامه تربیت از قدم اول آزاد بوده و بدون هیاهو هنری شگرف نموده از هر در سخن رانده و رهروان را با ستقامت خوانده...»
هر صفحه روزنامه مشتمل بر دوستون و بخط نستعليق متوسط نوشته شده کاتب روزنامه (زین العابدین پسر میرزا شریف قزوینی) است که در هر شماره بامضای ( كتبه زین العابدین ) امضا کرده است . این میرزا زین العابدين ملقب بملك الخطاطين قزوینی از خوشنویسان عصر اخیر بوده و دوره های روزنامه تربیت بهترین گواه حسن خط اوست . برای اینکه تا اندازه از احوال این خوشنویس اطلاع حاصل شود بی مناسبت نیست شرحی را که در نمره ١٦٤ تربيت راجع يفرمان ملك الخطاطي او درج شده نقل نمائیم :
«از آنجا که معتمد السلطان میرزا زین العابدین خان خوشنویس قزوینی بعد از استعداد خداداد و قابلیت دست و نظر دقیق عمری در استکمال خط نستعلیق که اشرف خطوط فارسی و از هنرهای مخصوص ممالک محروسه ایران است با استقامت خیال و قدم راسخ و جد بلیغ سعی کرده و این حرفه شریف را كه في الحقيقة از صنایع مستظرفه شمرده میشود بدرجه کمال رسانده و سالها در اداره وزارت انطباعات و دایره تربیت خدمت کرده زحمات و مساعی لایقه مشار اليه در پیشگاه آسمان جاه معلی مشهود گشته بلقب ملك الخطاطين ويرا ملقب و مفتخر فرمودند و فرمان مهر لمعان همایون در این باب شرف صدور یافت.»
نکته شایان توجه درباره فروتنی و شکسته نفسی مرحوم ملك الخطاطين شرحي است که در زیر خبر مذکور اداره روزنامه تربیت اظهار نظر کرده آن شرح این است :
« تربیت - چون روزنامه تربیت بخط میرزا زين العابدين خان ملك الخطاطين است خود از فرط شرم و حیا بنگارش خبر متعلق خود تن در ندادند لهذا این چند سطر را بخط نسخ نویسانده ایم تا امتیاز هنر مندان مخفی و مستور نماند و قدر صاحبان قدر
-۱۲۱-
