پرش به محتوا

برگه:تاریخ جرائد و مجلات ایران از محمد صدرهاشمی جلد سوم.pdf/۱۰۴

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
حرف شین بعده الياء
شیخ چغندر
 

درست در عنوان روزنامه چاپ شده و عنوان مراسلات: طهران. کوچه پهلوان یزدی نمره ۱۱ معین شده است. طرز انتشار روزنامه هفتگی و قیمت اشتراک آن به ینقرار است: طهران سالیانه ۱۲ قران، ششماهه ۷ قران سه ماهه ۵ قران. ولایات ترتیب ۲۰ قران، ۱۲ قران ۶۰ قران. خارجه ۳۰ قران، ۲۰ قران؛ ۸ قران، تکنمره طهران صد دینار. مندرجات صفحه اول و چهارم عبارت از مقالات اساسی و اخبار متفرقه و صفحه دوم و سوم مشتمل بر کاریکاتور است بنابراین شیخ چغندر روزنامه‌ایست مصور هفتگی، کیک، مقاله افتتاحی روزنامه تحت عنوان (وطن در چه حال است) و بدین قسم شروع می‌گردد:

«از ابتدای دوره مشروطیت تا کنون کسانیکه اوضاع مملکت را مرتباً تعاقب کرده می‌دانند که این وطن بلا دیده ما دو چار چه صدمات شده و جسد نجیبش هدف گلوله‌های خارجی و داخلی گردیده است. از همه بالاتر این بود که تمام زخم‌ها تیکه بواسطه اقراض (! ) و جهالت ابناء ناخاف این مملکت به بدن ما در وطن رسید. هر یک از دیگری کاری‌تر و در موقع بروز هر یک از بس مرض مزمن بوده درد‌های بیدرمان گذشته بکلی فراموش و توجه عامه بآن مرض آخری جلب می‌شود... (در این مقاله شرحی راجع بعلت انتشار ومسلک روزنامه ننوشته است. » پس از سرمقاله مذکور چند سطری بعنوان (اوضاع فلکی) بدینهم نوشته است: « اوضاع کواکب در این ماه دلالت دارد بر ترقی عناصر فاسده و ملایمت هوا و گرانی ارزاق و پریشانی رعیت و رنجبر و ملحق شدن سالارالدوله برشید و ارشد و انتظار محمد علی میرزا اقدامات فرما نفره‌ای آذربایجان را. » اما دو صفحه کاریکاتور این شماره. در یک صفحه کاریکاتور (شعاع السلطنه و سالارالدوله وارشدالدوله وصمد خان و مجلل» رسم شده که پشت سرهم عقب سر یک نفر اروپائی‌ایستاده‌اند و اروپائی بآن‌ها می‌گوید: « اخ در برو از تو که کاری ساخته نشد من حالا فارس را بکار آوردم » صفحه دیگر قضایای مربوط به بمباردمان تبریز است.

شماره سوم روزنامه نیز مانند شماره اول در چهار صفحه طبع و در تا ریخ یام شنبه ۲۸ شهر شوال المکرم ۱۲۲۹ قمری انتشار یافته از این شماره در زیر عنوان روزنامه این سطر اضافه شده است: « جریده‌ایست مصور طرفدار استقلال ایران جریده آزاد است در هر نمره تاریخ زندگانی معروفین را درج می‌نماید. » مندرجات این شماره قسمتی از آن مطالب جدی و قسمتی نکامیست و این قسمت تحت عنوان «خواب دیدن شیخ چغندر» نوشته شده. یک صفحه کاریکاتور این شماره تصویر دو نفر اروپاتیست که این مذاکرات بین آمدو ردو بدل می‌شود، مسیو شما اهل کجا هستید؟ من اهل تازه عالم. اینجا چه میکنی ۲ آمده‌ام برای جمع‌آوری بیت المال. بمرغ من هم دانه می‌دهی. «توضیح آنکه جلوی یکنفر مرغی و جلوی دیگر سگی است» آری، شما که باشید؟ من اهل هند. زبان انگلیسی می‌دانی؟ رعیت انگلیس هم هستم. البته من شما را و مرغهای شما را از خود راضی می‌کنم از روزنامه شیخ چغندر تا شماره سوم در دست است و برون همین شماره را فقط در دست داشته ولی نگارنده شماره اول آنرا نیز در دست دارم چنانچه فوقا خصوصیات آن نقل شد.

-۹۲-