اصلاح بعضی از مواد قانون تشکیل انجمنهای شهرستان و استان
| قوانین انقلاب شاه و مردم | تصمیم‌های مجلس | اساسنامه‌های مصوب مجلس شورای ملی |
اصلاح بعضی از مواد قانون تشکیل انجمنهای شهرستان و استان - مصوب ۱۷ تیر ۱۳۵۱ مجلس شورای ملی و ۶ تیر ۱۳۵۱ مجلس سنا کمیسیون‌های کشور - این قانون در تاریخ ۲۶ تیر ۱۳۵۱ به توشیح محمدرضا شاه پهلوی رسید.[۱]
ماده واحده - متن ماده یک و مواد یازده تا بیست و دو و بیست و چهار تا بیست و شش قانون تشکیل انجمنهای شهرستان و استان به شرح زیراصلاح می‌شود:
ماده ۱
[ویرایش]به منظور مشارکت اهالی هر محل در اداره امور محلی و در اجرای اصل سپردن کار مردم به مردم و تهیه موجبات آبادانی و عمران شهری وروستایی و تشخیص و تعیین نیازمندیهای محلی و مراقبت در تأمین آن در مرکز هر شهرستان انجمن شهرستان و در مرکز هر استان انجمن استان طبق‌مقررات این قانون تشکیل می‌شود و انجمنهای مزبور دارای شخصیت حقوقی خواهند بود.
ماده ۱۱
[ویرایش]پس از وصول دستور وزارت کشور مبنی بر شروع انتخابات فرماندار یا جانشین او و بخشدار یا جانشین او مکلف است حداکثر ظرف ۱۰ روز مراتب را جهت اطلاع داوطلبان نمایندگی انجمن شهرستان در حوزه انتخابیه آگهی نماید.
داوطلبان باید از تاریخ انتشار آگهی ظرف ۱۵ روز آمادگی خود را کتباً به فرمانداری یا بخشداری محل انتخاب اطلاع دهند و برای این که داوطلب‌نمایندگی شناخته شوند باید معرفی‌نامه‌ای به امضای ۳۰ تا ۱۵۰ نفر اشخاصی که صلاحیت رأی دادن دارند به ترتیب زیر:
- ۱ - در نقاطی که تا سی هزار نفر جمعیت دارند ۳۰ نفر
- ۲ - در نقاطی که از ۲۰ هزار نفر تا ۵۰ هزار نفر جمعیت دارند. ۵۰ نفر
- ۳ - در نقاطی که از ۵۰ هزار تا ۱۰۰ هزار نفر جمعیت دارند. ۷۵ نفر
- ۴ - در نقاطی که از ۱۰۰ هزار تا ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارند. ۱۰۰ نفر
- ۵ - در نقاطی که از ۲۰۰ هزار تا ۵۰۰ هزار نفر جمعیت دارند. ۱۲۵ نفر
- ۶ - در نقاطی که از ۵۰۰ هزار نفر به بالا جمعیت دارند. ۱۵۰ نفر
ضمیمه نامه خود به فرمانداری و یا بخشداری محل انتخاب تسلیم و رسید دریافت نمایند.
برگ داوطلبی و معرفی‌نامه طبق نمونه‌ای است که از طرف وزارت کشور تهیه خواهد شد معرفی کاندیدای احزاب قانونی برای عضویت در انجمن‌شهرستان از طرف احزاب مذکور به جای معرفی‌نامه قابل قبول خواهد بود.
ماده ۱۲
[ویرایش]پس از انتشار آگهی مذکور در ماده (۱۱) فرماندار بلافاصله کمیسیونی مرکب از خود و رؤسای ادارات دادگستری و بهداری و آموزش وپرورش و در صورت غیبت یا نبودن در محل قائم مقام آنان و یک نفر معتمد محل تشکیل می‌دهد. در نقاطی که هر یک از ادارات مذکور در این ماده‌وجود نداشته باشد از رؤسای سایر ادارات یا معتمدین محل برای تشکیل کمیسیون پنج نفری دعوت می‌شود. کمیسیون بدواً به صلاحیت داوطلبان‌نمایندگی کلیه حوزه‌های انتخابیه آن شهرستان رسیدگی و پس از آن اسامی واجدین شرایط در حوزه انتخابیه را به تفکیک تهیه و به وسیله فرماندار یابخشدار اعلام می‌نماید و رأی‌دهندگان فقط می‌توانند به آنان رأی دهند.
ماده ۱۳
[ویرایش]فرماندار یا بخشدار هر حوزه انتخابیه به محض وصول دستور وزارت کشور مبنی بر تشکیل انجمن نظارت ۱۵ نفر از طبقات زیر:
- ۱ - علمای.
- ۲ - استادان دانشکده‌ها و دبیران و پزشکان و مهندسین و وکلای دادگستری.
- ۳ - بازرگانان و پیشه‌وران.
- ۴ - کشاورزان.
- ۵ - کارگران.
از هر طبقه سه نفر را که واجد شرایط انتخاب شدن باشند تعیین و دعوت می‌نماید در صورتی که یک یا چند طبقه از طبقات پنجگانه وجود نداشته باشدمعادل کسری عده از سایر طبقات دعوت می‌شود.
ماده ۱۴
[ویرایش]دعوت‌شدگان در اولین جلسه از بین خود یا خارج هفت نفر را که واجد شرایط انتخاب شدن باشند به رأی مخفی و اکثریت نسبی به عنوان‌عضو اصلی و هفت نفر را به همین ترتیب به عنوان عضو علی‌البدل انجمن نظارت بر انتخابات تعیین می‌کنند برای انجام انتخاب مزبور حضور دو ثلث‌از دعوت‌شدگان کافی خواهد بود.
ماده ۱۵
[ویرایش]اعضای انجمن نظارت پس از انتخاب بلافاصله تحت ریاست مسن‌ترین اعضای تشکیل جلسه داده و یک رییس و یک نایب رییس و لااقل‌سه منشی از بین خود با رأی مخفی انتخاب می‌نمایند انتخاب رییس و نایب رییس فردی و با اکثریت تام خواهد بود و در صورت عدم حصول اکثریت‌تام دفعه دوم انتخاب به اکثریت نسبی صورت می‌گیرد انتخاب منشی‌ها جمعی و به اکثریت نسبی است.
ماده ۱۶
[ویرایش]انجمن نظارت حوزه انتخابیه مکلف است برای تسهیل و تسریع در امر انتخابات و اخذ رأی به تعداد لازم شعب جداگانه مرکب از پنج نفر ازاهالی همان محل که واجد شرائط انتخاب شدن باشند تشکیل دهند.
ماده ۱۷
[ویرایش]انجمن نظارت و شعب آن غیر قابل انحلال است مگر آن که موجبات تعطیل و تعویق انتخابات را فراهم کنند و یا برخلاف وظائفی که بر طبق‌این قانون به عهده انجمن گذاشته شده عمل نمایند در این صورت اگر اخلال از طرف شعبه باشد بنا بر رأی اکثریت انجمن با موافقت فرماندار یا بخشدارشعبه مزبور منحل می‌شود و اگر از طرف انجمن باشد فرماندار یا بخشدار یا موافقت کمیسیون پنج نفری موضوع ماده ۱۲ ضمن تنظیم صورت مجلسی‌که حاکی از دلائل انحلال و کیفیت اخلال در انجمن باشد اعضای علی‌البدل را برای ادامه امر انتخابات دعوت می‌نماید در صورتی که از آن اقدام نیزنتیجه‌ای حاصل نشود بلافاصله به ترتیب مقرر در ماده ۱۳ مجدداً نسبت به تشکیل انجمن نظارت اقدام به عمل خواهد آمد.
ماده ۱۸
[ویرایش]انجمن نظارت باید آگهی که حاوی مطالب زیر باشد از ۳ تا ۵ روز قبل از روز اخذ رأی در حوزه انتخابیه منتشر کند.
- ۱ - محل انعقاد انجمن و شعب آن و ساعات اخذ رأی که باید در تمام شعب در روز جمعه به عمل آید و کمتر از شش ساعت و بیش از هشت ساعت‌نباشد ساعات اخذ رأی از ساعت ۸ صبح الی ۱۲ و از ساعت ۱۴ تا خاتمه مدت خواهد بود.
- ۲ - شرایط انتخاب‌کنندگان.
- ۳ - عده اعضایی که باید در آن حوزه انتخاب شوند.
- ۴ - اسامی داوطلبان عضویت انجمن شهرستان که صلاحیت آنها مورد تأیید قرار گرفته و واجد شرایط مندرج در این قانون باشند با تصریح به این امر که‌رأی‌دهندگان فقط می‌توانند از میان داوطلبان معرفی شده از طرف انجمن نظارت اشخاصی را که مایل باشند انتخاب نمایند.
ماده ۱۹
[ویرایش]رأی‌گیری در یک روز به عمل خواهد آمد و دادن رأی باید مخفی باشد و نحوه اخذ رأی و استخراج آن و تشخیص حائزین اکثریت طبق‌آیین‌نامه‌ای است که از طرف وزارت کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده ۲۰
[ویرایش]هرگاه در اثنای جریان انتخابات یک یا چند نفر از اعضای انجمن در آمدن به جلسات تعلل یا از حضور استنکاف نماید مادام که اکثریت باقی‌است جریان امر تعقیب و به عضو یا اعضای مذکور اخطار می‌شود که حضور یابند چنانچه عضوی تا دو جلسه پس از اخطار در استنکاف و تعلل خودباقی باشد انجمن با اطلاع فرماندار یا بخشدار یک یا چند نفر از اعضای علی‌البدل را به حکم قرعه برای عضویت انجمن دعوت می‌نماید و اگر اکثریت‌اعضای انجمن نظارت از حضور در انجمن استنکاف نمایند و یا پس از ختم انتخابات از دادن اعتبارنامه خودداری کنند فرماندار یا بخشدار علل وموجبات آن را تحقیق و در رفع محظور اهتمام می‌نماید و در صورتی که اهتمام فرماندار یا بخشدار مؤثر نشود و اکثریت اعضای انجمن یا تمام اعضای‌انجمن اعم از اصلی و علی‌البدل همچنان استنکاف و یا استعفا نمایند یا به واسطه فقدان اکثریت انجمن نتوانند به وظائف قانونی خود عمل نمایدکمیسیون مقرر در ماده ۱۲ در تجدید انتخاب اعضای انجمن نظارت به تعداد کسری اعضای اقدام می‌نماید.
ماده ۲۱
[ویرایش]اگر کسی در جریان انتخابات شکایت یا ایرادی در امر انتخابات داشته باشد مانع سیر قانونی جریان انتخابات نخواهد بود ولی خلاصه‌شکایت یا ایراد در دفتر مخصوص انجمنهای نظارت ثبت می‌شود.
ماده ۲۲
[ویرایش]انجمن نظارت پس از خاتمه رأی‌گیری و شمارش و قرائت آرای بلافاصله اسامی دارندگان رأی را جهت اطلاع عموم آگهی می‌نماید و از تاریخ‌انتشار این آگهی تا یک هفته ایرادات و شکایات از انتخابات را می‌پذیرد و منتهی ظرف یک هفته دیگر به شکایات یا ایرادات رسیدگی و نتیجه را اعلام‌می‌دارد.
شاکیان از انتخابات یا از انجمن نظارت می‌توانند پس از افتتاح انجمن شهرستان شکایات خود را ظرف هفته اول به انجمن تسلیم نمایند و نظر انجمن‌که ظرف یک هفته از تاریخ وصول شکایات اعلام خواهد شد قطعی است. حق اعتراض بر انتخابات را اشخاصی دارند که حق انتخاب کردن را داشته‌باشند.
ماده ۲۴
[ویرایش]در صورتی که ایراد و شکایتی از انتخابات نشود و یا ایرادات و شکایتهای رسیده پس از رسیدگی مورد تأیید واقع نگردد انجمنهای نظارت‌پس از تنظیم صورتمجلس نهایی به نام کسانی که به عضویت انجمن شهرستان انتخاب شده‌اند اعتبارنامه را با امضای اکثریت اعضای انجمن و فرمانداریا بخشدار مربوطه در چهار نسخه صادر کرده نسخه اول را به عضو منتخب تسلیم خواهد نمود نسخه دوم را به وزارت کشور و نسخه سوم را به‌فرمانداری و نسخه چهارم را به انضمام دفاتر صورتجلسات و ثبت نام توسط فرمانداری یا بخشداری مربوطه به انجمن شهرستان ارسال می‌دارد و درصورتی که منتخب قبل از صدور اعتبارنامه فوت یا استعفا کند انجمن نظارت برای نفر بعدی که دارای رأی بیشتری باشد به شرح فوق اعتبارنامه صادرمی‌نماید.
ماده ۲۵
[ویرایش]پس از صدور اعتبارنامه اعضای انجمن شهرستان با حضور اعضای انجمن مزبور و رییس و اعضای انجمن نظارت بر انتخابات و فرماندار و یابخشدار اوراق آرای مأخوذه معدوم می‌شود و در این موقع رییس انجمن نظارت انحلال انجمن نظارت را اعلام می‌دارد.
ماده ۲۶
[ویرایش]ترتیب انتخابات نمایندگان بخشها بر اساس انتخابات انجمنهای شهرستان و به نحوی خواهد بود که در ماده ۱۱ اصلاحی منظور شده‌است.
اصلاح فوق مشتمل بر یک ماده به استناد تبصره یک ماده یک قانون تشکیل انجمنهای شهرستان و استان (مصوب ۱۳۴۹۰۳۰۲۴) پس از تصویب کمیسیون کشور مجلس سنا در تاریخ ۱۳۵۱۰۴۰۶ در تاریخ روز شنبه هفدهم تیر ماه یک هزار و سیصد و پنجاه و یک شمسی به تصویب کمیسیون‌کشور مجلس شورای ملی رسید.
رییس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی
منبع
[ویرایش]- ↑ مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم - ۹ شهریور ۱۳۵۰ تا ۱۶ شهریور ۱۳۵۴ - جلد چهارم - ص. ۱۷۴۵
