ناصر خسرو (قصاید)/مکر جهان را پدید نیست کرانه
ظاهر
مکر جهان را پدید نیست کرانه | دام جهان را زمانه بینم دانه | |||||
دانه به دام اندرون مخور که شوی خوار | چون سپری گشت دانه چون خر لانه | |||||
طاعت پیش آرو علم جوی ازیراک | طاعت و علم است بند و فند زمانه | |||||
با تو روان است روزگار حذر کن | تا نفریبد در این رهت بروانه | |||||
سبزه جوانی است مر تو را چه شتابی | از پس این سبزه همچو گاو جوانه؟ | |||||
نیک نگه کن که در حصار جوانیت | گرگ درنده است در گلوت و مثانه | |||||
دست رست نیست جز به خواب و خور ایراک | شهر جوانی پر از زر است و رسانه | |||||
پیری اگر تو درون شوی ز در شهر | سخت کند بر تو در به تنبه و فانه | |||||
عالم دجال توست و تو به دروغش | بستهای و ماندهای و کشده یگانه | |||||
قصهی دجال پر فریب شنودی | گوش چه داری چو عامه سوی فسانه؟ | |||||
گر به سخنهاش خلق فتنه شود پاک | پس سخن اوست بانگ چنگ و چغانه | |||||
گوش تو زی بانگ اوست و خواندن او را | بر سر کوی ایستادهای به بهانه | |||||
بس به گرانی روی گهی سوی مسجد | سوی خرابات همچو تیر نشانه | |||||
دیو بخندد ز تو چو تو بنشینی | روی به محراب و دل به سوی چمانه | |||||
از پس دیوی دوان چو کودک لیکن | رود و میاستت ز لیبیا و لکانه | |||||
ممنی و می خوری، بجز تو ندیدم | در جسد ممنانه جان مغانه | |||||
قول و عمل چیست جز ترازوی دینی | قول و عمل ورز و راستدار زبانه | |||||
راه نمایدت سوی روضهی رضوان | گر بروی بر رهی در این دو میانه | |||||
دام جهان است برتو و خبرت نیست | گاهی مستی و گه خمار شبانه | |||||
پیش تو آن راست قدر کو شنواندت | پیش ترنگ چغانه لحن ترانه | |||||
راه خران است خواب و خوردن و رفتن | خیره مرو با خرد به راه خرانه | |||||
از خور زی خواب شو زخواب سوی خور | تات برون افگند زمان به کرانه | |||||
گنبد گردنده خانهای است سپنجی | مهر چه بندی بر این سپنجی خانه؟ | |||||
آمدنی اندر این سرای کسانند | خیره برون شو تو زین سرای کسانه | |||||
مرگ ستانه است در سرای سپنجی | بگذری آخر تو زین بلند ستانه | |||||
دختر و مادرت از این ستانه برون شد | رفت بد و نیک و شد فلان و فلانه | |||||
تنگ فراز آمده است حالت رفتنت | سود نداردت کرد گربه به شانه | |||||
در ره غمری به یک مراغه چه جوئی | ای خر دیوانه، در شتاب و دوانه؟ | |||||
اسپ جهان چون همی بخواهدت افگند | علم تو را بس بود اسپ عقل دهانه | |||||
گفتهی حجت به جمله گوهر علم است | گوهر او را ز جانت ساز خزانه |