مذاکرات مجلس شورای ملی/دورهٔ ۱۶/جلسهٔ ۱۸
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل متن قوانین – تصویبنامه‌ها – صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی – مذاکرات مجلس سنا
اخبار رسمی – فرامین – انتصابات – آیین‌نامه‌ها – بخشنامه‌ها - آگهی‌های رسمی و قانونی سوالات
سال ششم – شماره ۱۵۱۷
مدیر سیدمحمد هاشمی
شنبه ۱۶ اردیبهشت ماه ۱۳۲۹
دوره شانزدهم قانونگذاری
شماره مسلسل ۱۸
مذاکرات مجلس شورای ملی
جلسه ۱۸
جلسه ۱۸ صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه دهم اردیبهشت ماه ۱۳۲۹
فهرست مطالب:
- ۱- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به اعتبار ۳ میلیون ریال برای هزینه دو ماهه مجلس سنا
- ۲- قرائت گزارش انتخاب کمیسیون تجدید نظر در آیین‌نامه داخلی.
- ۳- بقیه مذاکره در گزارش کمیسیون بودجه راجع به اعتبار ۵۰ میلیون ریال و تصویب آن.
- ۴- تعطیل جلسه بعنوان تنفس
مجلس دو ساعت و ۲۰ دیقیه قبل از ظهر به ریاست آقای دکتر معظمی (نایب رئیس) تشکیل گردید.
نایب رئیس ـ امروز متاسفانه برای اشکال فنی صورت جلسه حاضر نشده‌است این است که در جلسه آتیه حاضر می‌شود.
صورت غائبین جلسه گذشته قرائت می‌شود (به شرح ذیل قرائت شد)
غائبین با اجازه ـ آقایان: اورنگ فرهودی ـ مرتضی حکمت ـ محمد علی منصف ـ ابوالفتح قهرمان ـ محمد علی مسعودی ـ سالار ـ سنندجی ـ حسن اکبر ـ دکتر هدایتی ـ اقبال ـ صمد سود آور ـ پیراسته ـ سلطانی غائبین با اجازه ـ آقایان: غضنفری ـ معدل ـ ابریشمکار ـ نصرتیان. دیر آمده بااجازه ـ آقای بهادری ـ آخر وقت یکساعت. اسلامی ـ بنده اخطار قانونی دارم.
نایب رئیس ـ بفرمایید.
اسلامی ـ عرض کنم بنده قبل از اینکه کمیسیون عرایض تشکیل بشود بر علیه آقای ساعد اعلام جرم کردم ولی تا حالا تعقیب نشده‌است و بنده را هم کمیسیون عرایض نخواسته‌است بنده استدعا می‌کنم دستور بفرمایید این موضوع را زودتر تعقیب بفرمایند و بنده را بخواهند که دلائل خودم را به کمیسیون عرایض تقدیم کنم.
نایب رئیس ـ طبق مقررات اقدام خواهد شد.
نورالدین امامی ـ بنده اخطار آیین‌نامه‌ای دارم.
نایب رئیس ـ بفرمایید.
نورالدین امامی ـ اولا اوقاتی که برای مجلس تعیین می‌شود باز هم یواش یواش دارد تخلف می‌شود نیم ساعت، سه ربع تاخیر می‌شود و راجع به این آقایان غائبین که با اجازه هستند و اسامیشان راخواندند اینها با اجازه کمیسیون محاسبات است یا با اجازه هیئت رئیسه؟
نایب رئیس ـ در قسمت اول هر روز از وقتی که اعلام شده‌است ۵، ۶ دقیقه تاخیر شده و امروز که یک قدری تاخیر شد برای تشکیل شعب بود در قسمت دوم هم با اجازه با کمیسیون محاسبات است، آقای نخست‌وزیر بفرمایید.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به اعتبار سه میلیون ریال برای هزینه دو ماهه مجلس سنا[ویرایش]
۱- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به اعتبار سه میلیون ریال برای هزینه دو ماهه مجلس سنا.
نخست‌وزیر ـ چون لازم است زودتر هزینه‌های دو ماهه مجلس سنا معین بشود بنده می‌خواستم تقاضا کنم از آقایان محترم که امروز این موضوع در اول دستور جلسه قرار گیرد و مطرح بفرمایید (نمایندگان ـ بسیار خوب) و بعد از آن هم لایحه ۵۰ میلیون ریال برای اشتغال به یکاران که در جلسه گذشته در شرف اتمام بد و موکول شد به این جلسه مطرح گردد.
نایب رئیس ـ طبق نظامنامه راجع به درخواست آقای نخست‌وزیر باید رای بگیریم، آقایانی که موافق هستنند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد گزارش کمیسیون قرائت می‌شود. (به شرح ذیل قرائت شد)
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی، کمیسیون بودجه با حضور آقای وزیر دارایی و معاون آن وزارتخانه لایحه شماره ۵۰۱۳ دولت راجع به اعتبار سه میلیون ریال علی الحساب برای مصارف جاری مجلس سنا را مورد رسیدگی قرار داده پس از مذاکرات مفصل و توجه به این که این مبلغ برای هزینه‌های جاری و بجای دو دوازدهم مصو ب مجلس می‌باشد ماده واحده پیشنهادی را به شرح زیر تصویب و اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید. ماده واحده ـ به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود برای مصارف هزینه جاری مجلس سنا بجای دو دوازدهم مصوب دو ماهه اول سال ۱۳۲۹ مبلغ سه میلیون ریال برسم علی الحساب از در آمد عمومی سال جاری کشور تادیه و پس از تصویب بودجه کل کشور و تصویب بودجه مجلس سنا محسوب و واریز نماید قبادیان ـ نطق‌های قبل از دستور چه می‌شود؟
نایب رئیس ـ وارد دستور شدیم آقایان اجازه خواسته‌اند آقای ملک مدنی موافقید؟ ملک مدنی ـ موافقم.
نایب رئیس ـ آقای نبوی موافقید؟
نبوی ـ موافقید
نایب رئیس ـ آقای فولادوند موافقید؟
غلامرضا فولادوند ـ بنده موافقم
نایب رئیس ـ پس بنابراین این لایحه مخالفی ندارد و از آقایان موافقین چون مخالفی نیست تقاضا می‌کنم که دیگر صحبتی نفرمایید که رای بگیریم اول بعنوان کلیات رای گرفته می‌شود و بعد با ورقه آقایانی که موافقند با کلیات خبر کمیسیون بودجه قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد حالا آقایانی که موافق هستند با این گزارش کمیسیون بودجه ورقه سفید می‌دهند عده حاضر ۸۵ نفر (اخذ آراء بعمل آمد)
اسامی رای دهندگان ـ آقایان: آشتیانی‌زاده مکی ـ صدری ـ اردلان ـ مجتهدی ـ کشاورز صدر ـ دکتر هدایتی ـ محمد ذوالفقاری ـ غلامرضا فولادوند ـ حکیمی ـ صفوی ـ شوشتری ـ محمود محمودی ـ امینی ـ امامی اهری ـ حائری‌زاده ـ دکتر مصدق ـ دکتر شایگان ـ دکتر بقائی ـ بزرگ نیا ـ دکتر علوی ـ حاذقی ـ بوداغیان ـ افشار صادقی ـ مهدی ارباب ـ گنابادی ـ نبوی ـ سلطان العلماء ـ پیراسته ـ ابتهاج ـ اسلامی ـ گودرزی ـ دکتر جلالی ـ بهبهانی ـ ملک مدنی ـ حمیدیه ـ پالیزی ـ دولتشاهی ـ جواد مسعودی ـ نریمان ـ آزاد ـ ناظرزاده کرمانی ـ مهدوی ـ طاهری ـ تربتی ـ مکرم ـ نورالدین امامی ـ موسوی ـ عباسی ـ آصف ـ فقیه‌زاده ـ تیمور تاش ـ قرشی ـ قبادیان ـ دکتر کاسمی ـ صفائی ـ ظفری ـ تولیت ـ خاکباز ـ گرگانی ـ گنجه‌ای ـ فتحعلی افشار ـ بهادری ـ جمال امامی ـ رضوی ـ امیر نصرت اسکندری ـ قائم مقام رفیع ـ شکرائی ـ عامری ـ کهبد ـ مجید موقر ـ مخبر فرهمند ـ دکتر طاهری ـ سالار بهزادی ـدولت آبادی ـ برومند ـ دکتر کیان ـ دکتر نبوی ـ امیری ـ کوراغلی ـ هراتی ـ ذوالفقاری ـ عزیز اعظم زنگنه ـ محمد علی مسعودی ـ خسرو قشقائی ـ دکتر راجی ـ صدرزاده ـ دکتر معظمی ـ دکتر سید امامی ـ قاسم فولادوند ـ دکتر مجتهدی ـ افشاری (آراء شماره شد نتیجه به قرار ذیل حاصل گردید)
ورقه موافق ۸۸ ورقه مخالف ـ ۱ ورقه سفید بی اسم
نایب رئیس ـ عده حاضر ۹۳ نفر بنابراین لایحه با کثریت ۸۸ رای تصویب شد. اسامی موافقین: آقایان: مهدوی ـ قرشی ـ آزاد ـ جواد مسعودی ـ دکتر مصدق ـ ملک مدنی ـ دولتشاهی ـ سید علی بهبهانی ـ ابتهاج ـ دکتر نبوی ـ حاذقی ـ بوداغیان ـ افشار صادقی ـ نبوی ـ دکتر شایگان- دکتر بقائی ـ پیراسته ـ گودرزی ـ پالیزی ـ دکتر مجتهدی ـ ابوالقاسم امینی ـ مکی ـ امامی اهری ـ فرامرزی ـ حکیمی ـ غلامرضا فولادوند ـ حمیدیه ـ سرتیپ‌زاده ـ ناصر صدری ـ غلامحسین مجتهدی ـ سرتیپ‌زاده ـ ناصر صدری ـ غلامحسین مجتهدی ـ بزرگ نیا ـ محمد حسن امیر افشاری، نورالدی امامی خوئی ـ محمود محمودی ـ مهدی ارباب ـ شکرائی ـ مکرم ـ کشاورز صدر ـ صدرزاده ـ کوراغلی ـ دکتر هدایتی ـ قراگزلو ـ برومند ـ دکتر کیان ـ سالار بهزادی ـ دولت آبادی، رضوی ـ عامری ـ موقر ـ امیر نصرت ـ اسکندری ـ محمد ذوالفقاری ـ دکتر معظمی ـ قاسم فولادوند ـ دکتر علوی ـ گنابادی ـ عرب شیبانی ـ خاکباز ـ گرگانی ـ آصف ـ گنجه ـ تولیت ـ صفائی ـ بهادری ـ دکتر سید امامی ـ فتحعلی افشار ـ ناصر ذوالفقاری ـ فقیه‌زاده ـ دکتر طاهری ـ صفوی ـ مخبرفرهمند ـ جمال امامی ـ اردلان ـ شوشتری ـ محمد علی مسعودی ـ کهبد ـ ظفری ـ عماد تربتی ـ موسوی ـ تیمورتاش ـ قبادیان ـ ناظرزاده ـ دکتر کاسمی ـ عزیز اعظم زنگنه ـ‌محسن طاهری ـ عباسی ـ خسرو قشقائی ـ محمود نریمان. مخالف: آقای آشتیانی‌زاده ورقه سفید بی اسم ـ ۴ ورقه
- قرائت گزارش انتخاب کمیسیون تجدید نظر در آیین‌نامه داخلی[ویرایش]
۲- قرائت گزارش انتخاب کمیسیون تجدید نظر در آیین‌نامه داخلی
نایب رئیس ـ حالا گزارش نتیجه انتخابات شعب قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) ریاست محترم مجلس شورای ملی، در تاریخ یکشنبه دهم اردیبهشت ۱۳۲۹ شعب ۶ گانه جهت تعیین و انتخاب اعضاء کمیسیون تجدید نظر آیین‌نامه داخلی مجلس شورای ملی تشکیل گردید و آقایان زیر بعضویت کمیسیون مزبور انتخاب شدند، شعبه اول آقایان دکتر مصدق ـ نبوی ـ شعبه دوم ـ آقایان: نریمان، رضوی، شعبه سوم آقایان غلامرضا فولادوند، عبدالقدیر ازاد، شعبه چهارم آقایان: معاصری، صدرزاده، شعبه پنجم ـ آقایان دکتر هدایتی ـ اسلامی ـ شعبه ششم آقایان: دکتر معظمی ـ مخبر فرهمند.
نایب رئیس ـ آقای شوشتری فرمایشی دارید؟ بفرمایید.
شوشتری ـ می‌خواستم استدعا کنم که حالا آقایان انتخاب شده‌اند زودتر بنشینند تصمیم بگیرند و نظامنامه را اصلاح کنید.
نایب رئیس ـ از آقایان تمنی می‌کنم که در آخر جلسه هیئت رئیسه خودرا انتخاب کنند که زودتر اینکار انجام شود.
ـ بقیه مذاکره در گزارش کمیسیون بودجه راجع به اعتبار پنجاه میلیون ریال و تصویب آن[ویرایش]
۳ـ بقیه مذاکره در گزارش کمیسیون بودجه راجع به اعتبار پنجاه میلیون ریال و تصویب آن.
رئیس ـ پیشنهادات راجع به لایحه ۵۰ میلیون ریال قرائت می‌شود. ریاست محترم مجلس شورای ملی اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که تبصره ذیل اضافه شود.
تبصره ـ سود ویژه کلیه معاملات اعم از معاملات بیع شرطی یا صلح منافع و یا بروات و سفته‌های بازرگانی و خلاصه هر قسم از این قبیل معاملات بیش از صدی هفت در سال نخواهد بود و متخلف از ۳ ماه الی یک سال به حبس محکوم خواهد شد.
نایب رئیس ـ این پیشنهاد وارد نیست پیشنهاد آقای فقیه‌زاده قرائت می‌شود. بنده پیشنهاد می‌کنم که از اعتبار ۵۰ میلیون ریال سازمان برنامه ۵۰۰ هزار تومان عجالتا به مصرف راهسازی رودبار و الموت و پانصد هزار تومان به مصرف راه بلوک زهرای قزوین نماید.
نایب رئیس ـ پیشنهاد خرج است
فقیه‌زاده ـ این اعتبار را برای راهسازی آورده‌اند.
نایب رئیس ـ بفرمایید.
فقیه‌زاده ـ چندی پیش قبل از دستور عرایضی کردم راجع به بدبختی قزوین و بلوکات (نمایندگان ـ همه جا بدبختند) قزوین در تمام ادوار هیچ استفاده‌ای نکرده‌است است (نمایندگان ـ همه جا اینطور است) از جناب آقای رئیس‌الوزراء همچنین از آقای مخبر کمیسیون استدعا می‌کنم که راجع به راهسازی رودبار و الموت چون لایحه اختصاص به راهسازی دارد و همچنین برای راهسازی زهرای قزوین موافقت و اقدام بفرمایند. مخبر کمیسیون بودجه ـ پیشنهاد جناب آقای فقیه‌زاده پیشنهاد بسیار مفیدی است از لحاظ اینکه هم کاری انجام می‌شود هم یک عده به یکار بکار وادار می‌شوند ولی بامنظور این لایحه تصور می‌کنم توافق نداشته باشد، برای اینکه این لایحه بایک برنامه معینی برای بکار واداشتن عده معینی به یکار تنظیم شده‌است مخصوصا منظور این بوده‌است که به یکارها را به محل زندگی و سکونت خودشان عودت بدهند منظور این نبوده‌است که بطور کلی برای اشخاص کار پیدا بشود و بلکه منظور این بوده‌است که این به یکارها که به یکارهستند برگردند به محل‌های خودشان و در آنجا هم بوسیله کار خودشان ارتزاق نمایند و بنده گمان می‌کنم که اگر این پیشنهاد را آقای فقیه‌زاده در مواقع دیگر که راجع به امور مربوط بعمران است بدهند بجا باشد درعین حال هم بنده خیال می‌کنم که موافقت مخبر کمیسیون و جناب آقای نخست‌وزیر هم کافی نباشد چون بعد از قبول کردن هم باید رای گرفته شود واحساس می‌شود که مجلس هم برای این قبیل پیشنهادات موافق نباشد استدع می‌کنم قبل از این که به پیشنهاد رای گرفته شود پیشنهادشان را مسترد بفرمانید.
فقیه‌زاده ـ اجازه بفرمایید آقای رئیس چون جناب آقای نخست‌وزیر حسن نیت دارند وعده فرمودند که انشاء الله در آتیه توجه خواهند فرمود بنده پس می‌گیرم
نایب رئیس ـ اجازه بفرمایید ماده ۱۴ قرائت می‌شود تقاضی می‌کنم آقایان در نظر بگیرند (به شرح ذیل قرائت شد) ماده ۱۴۵ ـ در لوایح و طرحهای یک فوری بجز دوازدهم بودجه هر اصلاح یا ماده الحاقیه که در ضمن مباحثات پیشنهاد گردد باید دلایل آن بطور اختصار از طرف پیشنهاد دهنده بیان شود و اگر مخالفی باشد مخالف نیز نظر خود را باختصار اظهار کند و پس از اظهار نظر مخبر کمیسیون یا وزیر و قائم مقام او نسبت بآن اصلاح یا ماده الحاقیه اخذ رای بعمل می‌آید ودر صورت قابل توجه شدن ضمیمه لایح می‌گردد.
نایب رئیس ـ پیشنهاد دیگر آقای فقیه‌زاده قرائت می‌شود. پیشنهاد می‌کنم از ۵۰ میلیون ریال که به سازمان برنامه داده می‌شود عجالته چهار میلیون ریال برای مصرف قنوات شهر قزوین اختصاص می‌دهند که قزوین از بی آبی نجات یابد.
نایب رئیس ـ آقای فقیه‌زاده.
فقیه‌زاده ـ این لایحه برای کشاورزی و راه سازی طرح شده ویک قسمت از پیشنهاد بنده برای موضوع کشاورزی قزوین است چون قزوین بی آب صرف است و همه آقایان اطلاع دارند و از جناب آقای نخست‌وزیر و آقای مخبر کمیسیون استدعا می‌کنم در این قسمت موافقت کنند که لااقل دویست هزار تومان برای قنوات قزوین اختصاص بدهند.
مخبر ـ تصور می‌کنم توضیحاتی که راجع به پیشنهاد قبلی جنابعالی داده شد رفع اشکال رادر این مورد هم کرده باشند مخصوصا با توجه این که پیشرفت کشاورزی و حفر قنوات یک امری است که برای مدت مدیدی انجام می‌گیرد پس چیزی نیست که فعلا بشود یک میلیون ریال در ظرف دوماه ۳ ماه در قزوین بمنظور عمران قنوات بدهند چون بنده خودم در امور کشاورزی کم وبیش واردم لازم می‌دانمم توضیح بدهم که برای عمران قنوات یک برنامه مفصل چندین ساله لازم است و پولی را که برای کار فوری دیگری در نظرگرفته شده نمی‌توان صرف اینکار کرد این است که استدعا می‌کنم این پیشنهاد را هم مقرر بفرمایید که برای موقع دیگر همانطور که فرمودند مورد توجه قرار می‌دهند موکول کنند.
فقیه‌زاده ـ چون وعده فرمودند بموقع دیگری موکول می‌کنند بنده پس گرفتم.
نایب رئیس ـ پیشنهاد آقای دکتر مصباح‌زاده قرائت می‌شود. پیشنهاد می‌کنم قسمت اخیر ماده واحده بدینترتیب اصلاح شود: بکارهای راهسازی و کشاورزی بترتیبی که سازمان مزبور مقتضی بداند.
نایب رئیس ـ آقای دکتر مصباح‌زاده.
دکتر مصباح‌زاده ـ از مذاکراتی که اینجا بعمل آمد تصور می‌رود که این ۵۰ میلیون ریال بایستی به مصرف کارهای کشاورزی و راهسازی برسد در صورتی که اگر بمتن ماده واحده دقتی بشود یک ((وغیره)) دارد که ممکن است تمام این پولها به مصرف آن ((وغیره)) برسد و بنده این پیشنهاد را دادم که این راهسازی و کشاورزی باشد و غیره حذف شود و از طرفی خواستم عرض کنم در قوانین مخصوصا در قوانین مالی که ما باید خیلی دقت بکنیم در طرح آن یک پولی که ۵۰میلیون ریال ما می‌دهیم که هر طور دولت خواست خرج کنند یا هرطور برنامه خواست خرج کند آنهم بهر راهی بنده خیال می‌کنم که ((وغیره)) زیاد باشد (صحیح است) اگر سازمان برنامه تمام این پول را در راه ((وغیره)) خرج کرد ما هیچ ایرادی نمی‌توانیم بکنیم این را موافقت بفرمایید که حذف شود.
نایب رئیس ـ آقای دکتر کیان.
دکتر کیان (مخبر کمیسیون بودجه) ـ بطوری که جناب آقای نخست‌وزیر ببنده فرمودند منظور از این (وغیره) این بوده‌است که حتی المقدور از این وجوه درقسمت کشاورزی و راهسازی مصرف شود ولی بعضی مصارف دیگر هم در آنموارد و برای اشتغال به یکارها وجود داشته‌است که یا ناتمام بوده و یا مشغول بوده‌اند از قبیل سد آستارا (دکتر مصباح‌زاده ـ این معنی ندارد آقا) که برای اینکه آب دریا تجاوز نکند (یکنفر از نمایندگان ـ این کشاورزی است) نه استفاده کشاورزی صرف نیست برای اینکه آب رودخانه‌ای بشهر تجاوز نکند بایستی به اتمام برسد بهر صورت از این قبیل مسائل اتفاقی هم اگر باشد دلیلی بنظر نمی‌رسد که دست دولت را در این قسمت ببندید و آن دو موردی که آقای دکتر فرمودند در این قانون صراحت دارد و تصریح شده‌است دلیلی ندارد که این اتفآقات استنثنائی جلویش گرفته شود و بهتر است که پیشنهادتان را مسترد بفرمایید که رای گرفته نشود.
دکتر مصباح‌زاده ـ این عیب است برای مجلس که برای ((وغیره)) رای بدهد.
نایب رئیس ـ آقای حاذقی مخالفید یا موافق؟
حاذقی ـ یک تذکر اصلاحی دارم.
نایب رئیس ـ تذکر نمی‌شود داد. آقای ارباب مخالفید؟
مهدی ارباب ـ بلی مخالفم و علت مخالفت بنده این است که نبایستی دست دولت را بست (همهمه نمایندگان ـ زنگ رئیس) عرض می‌کنم که باید دست دولت باز باشد اگر یک چاهی در راه فرو رفته بودیا یک وضع غیر منتظره پیش آمد و مسیر عمل نباید دستشان بسته باشد وعده‌ای به یکار بشوند و باز بجای دیگر بفرستند ونتوانند کار خودشان را انجام بدهند بنابر این بنده معتقدم که دست دولت در اینمورد باید باز باشد.
نایب رئیس ـ رای گرفته می‌شود پیشنهاد آقای دکتر مصباح‌زاده آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌نمایم از مبلغ پنجاه میلیون ریال وسایل درمان ومبارزه بیماریهای احتمالی کارگران را هم که در راهسازی و غیره ممکن است پیش آید بطور اکمل فراهم نماید. دکتر سید امامی.
نایب رئیس ـ آقای دکتر سید امامی
دکتر سید امامی ـ عرض می‌کنم این کارگرانی که در راهها و سایر قسمتها مشغول کار هستند اغلب وسایل درمانی و وسایل بهداشتی مخصوص ندارند و تشکیلات بهداری ماهم در اطراف کامل نیست که به آنها کمک بکند در همین کرج که یک عده‌ای جمع شده بودند رجوع شده بود به بهداری کرج که به آنها کمک بهداشتی بکند و در آنجا یک طبیب بود که فاقد دوا و فاقد همه چیز بود بنابراین فکر می‌کنم یک عده ای راکه برای کار به نقاطی می‌فرستند در آنجا باید وسایل بهداشتی آنها فراهم شود و در غیر اینصورت ممکن است امراض خطرناک و مسری در بین آنها شیوع پیدا کند که علاوه از اینکه برای خود کارگران خطر دارد برای سایرین هم خطرناک می‌باشد بنابراین بنده پیشنهاد کردم که وسائل درمانی و وسائل مبارزه به آن نقاط اعزام شود که در این موارد بشود کمک کرد و این فوق العاده ضرورت دارد ولازم است.
نایب رئیس ـ آقای غلامرضا فولادوند مخالفید یا موافق.
غلامرضا فولادوند ـ بنده موافقم.
نایب رئیس ـ آقای وزیر راه فرمایشی دارید؟ بفرمایید. دکتر اقبال (وزیر راه)عرض کنم آقایان اطلاع دارند که در وزارت راه اداره‌ای بنام اداره کل بهداری هست به علاوه صدی دو از حقوق کارگران کسر می‌کنند و به مصرف این کار می‌رسد این است که نظر آقای دکتر کاملا تامین است و خواهش می‌کنم که پیشنهادشان را مسترد بفرمایند.
دکتر سید امامی ـ بطوریکه جناب آقای دکتر اقبال فرمودند بوسیله بهداری وزارت راه وسائل درمان ومبارزه آنها فراهم می‌شود به این جهت بنده مسترد می‌دارم.
نایب رئیس ـ پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم سازمان برنامه مکلف است تا قبل از شهریور ۱۳۲۹ اقدام بساختمان زاهدان بنماید تا وضع رقت بار کنونی اهالی آنجا تجدید نشود، مهدی ارباب.
نایب رئیس ـ این پیشنهاد وارد نیست.
مهدی ارباب ـ بنده هم قبول می‌کنم که وارد نیست دعوا کـــه نداریم.
نایب رئیس ـ پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح ذیل قرائت شد)
این جانب پیشنهاد می‌کند که تبصره ذیل به ماده واحده اضافه شود.
تبصره: دولت مکلف است در ظرف یکماه صورت اقلام ریز مصارف مبلغ مزبور را به کمیسیون بودجه و اسناد هزینه آن را به وزارت دارایی بفرستد. دکتر کاسمی.
نایب رئیس ـ آقای دکتر کاسمی.
دکتر کاسمی ـ بطوریکه آقایان محترم اطلاع دارند این ۵۰ میلیون ریال را که دولت مصرف کرده (عده‌ای از نمایندگان ـ هنوز نکرده) این ۵ میلیون تومان از بودجه کل مملکتی است بودجه کل مملکتی طبق یک اصول و موازینی باید به مصرف برسد منتهی مباشر و عامل مصرف این ۵ میلیون تومان سازمان برنامه شده، سازمان برنامه یک قانون مخصوصی دارد که با قانون بودجه مملکتی متفاوت و مغایر است از طرف دیگر رسیدگی باقلامی که از طرف بودجه کل مملکتی به مصرف می‌رسد درشان مجلس شورای ملی است بنده پیشنهاد کردم که دولت مکلف است در مدت یکماه (حالا اگر مدتش کم باشد بنده حرفی ندارم که دو ماه باشد) که در ظرف این مدت اقلام ریز این ۵ میلیون تومان را بفرستد به کمیسیون بودجه کل کمیسیون بودجه بداند این اقلام چطور مصرف شده واسناد هزینه را بفرستند به وزارت دارایی و مورد رسیدگی قرار بگیرد بنده تصور می‌کنم این یک پیشنهادی است که اگر دولت توجه کند هم اطمینان مجلس شورای ملی را جلب کرده و هم برای دولت اشکالی ندارد (احسنت)
کشاورز صدر ـ بنده مخالفم.
نایب رئیس ـ بفرمایید.
کشاورز صدر ـ بنده با پیشنهاد آقای دکتر کاسمی از این جهت مخالف نیستم که چرا صورت بدهند باید بدهند ولی ما در کمیسیون بودجه صحبت کردیم در باره این ۵۰ میلیون ریال یعنی کمیسیون بودجه موافقت کرد و با توضیحاتی که جناب آقای نخست‌وزیر آنجا دادند برای اینکه این کارگرانی که آمده بودند بوسیله‌ای متوقه مشغول کار شوند و در آنجا گفتگو شد که اگر بدولت یا دستگاه وزارت دارایی بخواهیم واگذار کنیم شاید از دستگاه برنامه مجهزتر نباشند بنده برای این آمدم اینجا این نکته را عرض می‌کنم که راجع به برنامه ۷ ساله بنده مدافع شورای عالی برنامه و سازمان برنامه نیستم ولی یک نکته می‌خواهم عرض کنم و همکاران عزیزم را متوجه نمایم که برنامه ۷ ساله مدتی است مشغول کار است این نکته را توجه بکنید از روزی که برنامه ۷ ساله ولو به اسم راجع باستخراج نفت شروع کرد که ایران باید یک مطالعه‌ای بکند وخودش نفت را استخراج بکند نمی‌دانم از چه کانونی شروع شد به مخالفت بنده برای همین مخالفت کردم که این مطلب را عرض کنم ولا اینصورت را باید بیاورند و از جناب آقای نخست‌وزیر هم خواهش داریم که این ۱۵۰ میلیون تومان که می‌فرمایید خرج شده بیایید در اینجا بگویید ولی قصه، قصه مخالفت با برنامه نیست از جای دیگر شروع شده.
نایب رئیس ـ آقای نخست‌وزیر.
نخست‌وزیر ـ بنده تصور می‌کنم که مطلب برهمه آقایان روشن است و در موضوع هیچ تردیدی نیست که این لایحه برای چه تقدیم شده‌است و این پول بچه مصرفی باید برسد همانطوری که سابق عرض کردم یک مصارف فوری و فوتی بوده‌است البته یک مصارفی نیست که قبلا نقشه‌ای داشته باشد ضرورتا پیش آمده‌است البته یک کارهای مفیدی با ۵ میلیون تومان می‌شود کرد سد می‌شود ساخت، احداث کارخانه می‌شود کرد، معدن می‌شود استخراج کرد اما موردش این مورد نیست این پول راما اجازه می‌خواهیم که خرج بشود برای احتیاجات خیلی فوری و آنی همان طوری که عرض کردم فلان راه را تسطیح بکنند. فلان نهر را به بندند، فلان نقطه را نگذارند که آب سرایت بکند و قسمتی از راه را ببرد یا در مغان فرض کنید رود ارس یک دهی از دهات کنار ارس که اسمش حسنی فلو است در آنجا با همین پول ما دستور داده‌ایم که یک سد سازی فوری بسازند برای اینکه نقشه‌اش هم قبلا حاضر بود کاربا نقشه بوده اتفآقا در آن نقطه کار با نقشه هم می‌شود این منافات ندارد اما یک جاههائی هست کاری پیش می‌آید نقشه هم ندارد یک قدری هم بی نقشه می‌شود اما آن منظور اصلی را تامین می‌کند به اینجهت تصور می‌کنم که نظریات آقایان این است که حتی المقدور با این پول مصارف مفید و اساسی بشود عرض می‌کنم اگر وسیله‌اش باشد حرفی نداریم اگر نشد نمی‌توانیم معطل شویم برای این که منظور منظور دیگری است بنده خواستم تمنی بکنم از آقایان که زودتر رای بدهند به این لایحه و تکلیفش معلوم بشود خصوصا چون می‌بینم که مباحثات ذیل هم پیدا می‌کند در صورتی که این کار کار خیلی ساده ایست، کار فوری است یقین هم داریم مصرفش مصرف مفید و لازمی است اما اینکه حسابش بکجا داده بشود در این لایحه ذکر شده‌است که به وزارت دارایی داده می‌شود وزارت دارایی هم مکلف است که مطابق قانون لایحه تفریغ بودجه بدهد در آنموقع است که به عرض مجلس هم می‌رسد اما هر خرجی که بنا شود صورت حسابش به مجلس را بیاورند و به کمیسیون بیاورند این اوقات مجلس را خیلی اشغال خواهد کرد ویکقدری هم غیر معتاد است به این جهت تقاضا می‌کنم که این را با کمال سهولت و سادگی که در خود لایحه پیش بینی شده‌است این را بعمل بیاورند که زودتر تمام بشود.
نایب رئیس ـ رای می‌گیریم به پیشنهاد آقای دکتر کاسمی آقایانی که موافقند قیام کنند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد آقای دکتر راجی (به شرح ذیل خوانده شد) پیشنهاد می‌کنم که از مبلغ پنجاه میلیون ریال تصویب شده مبلغی را برای تامین زندگانی کارگران کوره‌های جنوب شهر اختصاص دهند که هم کوره‌ها را زودتر به بندند وهم کارگرانی که موقه به یکار می‌شوند زندگانیشان مختل نشود.
نایب رئیس ـ آقای دکتر راجی.
دکتر راجی ـ بنده در پیشنهادی که کردم به یک منظور نظر دارم و آن این است که در مجلس گذشته در موقع تصویب بودجه تبصره ۳۰ به تصویب مجلس رسیده که الان برای آقایان قرائت می‌کنم. از تاریخ تصویب این قانون ایجاد تاسیسات و کارخانه‌هایی که منافی بهداشت و موجب سلب آسایش مجاورین باشد در شهرها و حومه‌ها ممنوع و آنچه فعلا در شهرها و حومه موجود است صاحبان آنها باید در ظرف ششماه به محل مناسبی در خارج از شهر منتقل نمایند وزارت کشور مامور اجرای این قانون است (اسلامی ـ از آقای ساعد بپرسید) (کشاورز صدر ـ دولت پیش مانع اجرای این قانون شده) این قانون تا کنون اجرا نشده و وجود این کوره‌ها از هرجهت برای بهداشت مردم مضر وزیان آور است حالا بنده عرض می‌کنم که برای آب تهران که آمدند و دفاع کردند که آب شاه آب پاک است و آب تمیز است در این آب چه کثافت و فضولاتی می‌ریزد همینقدر عرض می‌کنم که راههای مستراح زندان موقت به آب شاه باز می‌شود و در همین نزدیکی مجلس یک قناتی است که یک گاراژ مستراحش بآن قنات باز می‌شود و مردم این جور آبهای آلوده را می‌خورند (دکتر طبا ـ نظایر زیاد دارد) در شورای بهداشت شهر تهران صحبت از این بود که چرا این قانون اجرا نشده‌است ایرادی که شهر دار می‌گرفت این بود که می‌گفت اگر ما بخواهیم این کوره‌ها را ببندیم در حدود دویست، سیصد نفر به یکار می‌مانند بنده پیش خودم حساب کردم این دویست سیصد نفر را اگر بگذاریم روی این دوازده هزار نفر فرق نخواهد کرد بنده پیشنهاد می‌کنم که از این فرق نخواهد کرد لذا بنده پیشنهاد می‌کنم که از این مبلغ یک مبلغی هم بآنها داده بشود که زندگی آنها تامین بشود و کوره‌ها هم بسته شود.
نایب رئیس ـ آقای نخست‌وزیر
نخست‌وزیر ـ بنده کاملا تایید می‌کنم نظر آقای دکتر راجی را نظرشان خیلی صحیح است وباید هرچه زودتر این کارها انجام بشود و امیدوارم که تا یک ماه دیگر این کار شروع بشود وبزودی این محلی که در واقع جنوب شهر را مسموم کرده و خیلی مضار دارد این را پاک بکنند و اگر لازم شد البته از همین اعتبار به مصرف تسطیح آنجا می‌رسد و در نظر هست که یک محوطه خیلی باصفا و بلکه باغ بشود وخانه‌های ارزان قیمت خوب ساخته بشود همین طور که حالا مضر است در آینده بسیار مفید باشد.
یکنفر از نمایندگان ـ پس موافقت فرمودند
نایب رئیس ـ آقای تیمورتاش.
تیمور تاش ـ بیانات آگهی دکتر راجی البته حسب المعمول خیلی متین و پر مغز بود و بنده در اساس امر حرفی ندارم الا این که می‌خواهم این نکته را به عرض برسانم این پول برای اینکه ضرورتی داشت وجوبی داشت ولازم بود برای جلوگیری از زحمت و چه بسا خطری که ممکن بود پیش بیاید برای یک عمل خاصی پیش بینی شده‌است وتصور می‌کنم که مجلس شورای ملی بطور کلی آماده قبول این فکر باشد که این پول باید هرچه زودتر به مصرف برسد و البته این مشکلات زیاد است و منکر این مشکلات هم نمی‌شود شد و حتی المقدور باید رفع مشکلات بشود بنده می‌خواستم استدعا کنم از این قبیل پیشنهادات ولو مربوط به حل مشکلات باشد چون به این وضع مغایر است و موافقتی ندارد صرفنظر بشود بنابراین استدعا می‌کنم آقای دکتر راجی اگر ممکن است پیشنهاد خودشان را پس بگیرند.
نایب رئیس ـ رای می‌گیریم به پیشنهاد آقای دکتر راجی آقایانی که موافقند قیام کنند (عده کمی برخاستند) تصویب شد. (پیشنهاد آقای حاذقی به شرح زیرخوانده شد) پیشنهاد می‌کنم اعضاء منتقل از وزارت خانه‌ها و بنگاههای دولتی به سازمان برنامه از تاریخ انتقال نمی‌توانند بیش از حقوق و مزایای هنگام انتقال ا ز سازمان برنامه پولی دریافت دارند.
نایب رئیس ـ وارد نیست (حاذقی ـ باشد برای موقع خودش) پیشنهاد آقای کهبد قرائت می‌شود. ریاست محترم مجلس شورای ملی. پیشنهاد می‌کنم از پنجاه میلیون ریال صدی شصت آن مختصرا بامور کشاورزی اختصاص داده شود
بعضی از نمایندگان ـ پس می‌گریند آقا
نایب رئیس ـ آقای کهبد.
کهبد ـ بنده پیشنهادی که کردم تصور می‌کنم که خود جناب آقای نخست‌وزیر هم متوجه باشند که این آقایانی که آمده‌اند اغلب کشاورز هستند وبنده می‌خواستم عرض کنم چون همه شان کشاورز هستند و از این پول باید آنها زندگی شان تامین بشود یعنی وضع کشاورزی آنها تامین بشود اگر آقای نخست‌وزیر قبول بفرمایید که پول به این مصرف می‌رسد پس می‌گیریم توضیح بفرمایید که برای اینکار است می‌رسد بنده پس می‌گیرم توضیح بفرمایید که برای اینکار است
نایب رئیس ـ آقای کشاورز صدر
کشاورز صدر ـ بنده با این پیشنهادات مخالفم زیرا این پیشنهادات بنظر بنده مورد ندارد برای اینکه اگر بیایند این را بین چند نفر عمله تقسیم کنند یکی صد تومان، دویست تومان بدهند برای امر کشاورزی اینها کجا می‌روند کشاورزی بکنند مثل این است که پول مفتی می‌دهند بنظر بنده راهی که عاقلانه‌است همان است که خود دولت می‌کند زیرا آنها را بکارهای ضروری می‌گمارد و پول به مصرف خودش می‌رسد و صورت وام هم دارد وایشان هم که قبول دارند ایشان پیشنهادشان را پس بگیرند البته در موقع خودش کشاورزی انجام می‌گیرد. کهبد ـ اگر آقای رئیس الوزراء قول می‌دهند پس می‌گیرم
نایب رئیس ـ رای می‌گیریم به پیشنهاد آقای کهبد آقایانی که موافقند قیام کنند. بعضی از نمایندگان ـ پس گرفتند. کهبد ـ پس می‌گیریم (پیشنهاد آقای حاذقی به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم جمله زیر به لایحه افزوده شود (مبلغی که برای کارهای غیر از کشاورزی و راهسازی مصرف می‌شود بیش از پنج میلیون ریال نخواهد بود)
نایب رئیس ـ آقای حاذقی
حاذقی ـ یک توضیح خیلی اجمالی دارم و آن در حقیقت جمع بین نظر آقای دکتر مصباح‌زاده‌است که اساسا منکر وجود، ((وغیره)) بوده‌است، و نظر آقایان این است که تا حدی دست دولت باز باشد که غیر از کشاورزی و راهسازی هم بتواند از همین پول استفاده کند و به مصرف برساند من خواستم عرض کنم که دولت از این پنجاه میلیون ریال در حدود یکدهمش رابرای کارهای اتفاقی خرج کند و نه دهمش را برای کارهای کشاورزی و راهسازی مصرف بکند برای اینکه ما می‌دانم که جناب آقای نخست‌وزیر کمال حسن نیت را دارند ولی دستگاه‌هایی که اجرا می‌کنند بعدها البته ممکن است که انواع مخارح غیرلازم را به این وسائل بخواهند تحویل دولت بدهند این است که بنده عرض می‌کنم که بیش از یک دهم به مصرف کارهای غیر از کشاورزی و راه سازی نرسد.
نایب رئیس ـ آقای مخبر.
مخبر ـ با این که در لایحه تصریح شده‌است که برای کشاورز و راهسازی است پس باید چند درصد دست دولت را بستن برای یک کار عاجلی بنظر بنده نقض غرض است و هیچ مورد ندارد بنده تقاضا می‌کنم که موافقت بفرمایند همان طور که متن عبارت نوشته شده‌است و کاملا منظور نظر آقایان را تامین می‌کند بهمین کیفیت تصویب بشود و پیشنهادخودشان را مسترد بفرمایند. حاذقی ـ بنده مسترد کردم.
نایب رئیس ـ پیشنهاد آقای قاسم فولادوند قرائت می‌شود. (به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم دولت در خرج این مبلغ اولا تبعیض را مثل سایر امور که همه چیز را اختصاص بتهران وشهرستان‌های درجه اول داده‌اند نفرمایند ثانیا در قسمت راهسازی و استفاده از این کارگرها راههای مهم مملکت را مقدم بدارند.
نایب رئیس ـ آقای فولادوند.
فولادوند ـ منظور عرض بنده این بوده‌است که دولت در اینجا بیاید برعکس تمام کارهائی که تا بحال انجام شده‌است اقدام بکند وتبعیض را کنار بگذارد و از این همه مخارجی که به مصرف تهران و شهرستان‌های درجه اول میرساند یک مبلغی هم به مصرف ولایات برساند این بود که بنده پیشنهاد کردم الاهم فالاهم را مراعات کند و هر کدام از راهها که حقیقه بدرد مملکت بیشتر می‌خورد بآنها توجه بفرمایند مثلا راچغلوندی و راه اصفهان به ازنا که آقای کشاورز صدر اطلاع دارند که یکی از راههای اساسی این مملکت است وسالی چندین کامیون بعلت خرابی را سفلان لرستان پرت می‌شود و تلفات جانی و مالی بمردم وارد میاید و راهی که قبل از شهریور ۱۳۲۰ ساخته‌اند و این فقط یک تعمیر جزئی لازم دارد اگر این خرج را در این راه چغلوبندی بکنند شاید سالی صدها نفر جان مردم را حفظ بکنند از جناب آقای نخست‌وزیر و جناب آقای وزیر راه استدعا می‌کنم که یک مقداری را اختصاص بدهند بولایات بیش از این عرضی ندارم
نایب رئیس ـ آقای مخبر
مخبر ـ آقای فولادوند اگر توجه بفرمایند گمان می‌کنم در همین لایحه منظور جنابعالی از لحاظ موضوع تامین شده باشد یعنی برای مصرف کشاورزی وراهسازی درهمان مناطق شهرستانها انجام می‌گیرد منظور اعاده دادن اشخاص است که در تهران هستند به آن مناطق خودشان اما تعیین مناطق مخصوص بنظر بنده درست نیست برای اینکه راه چغلوندی که می‌فرمایند ممکن است راهی باشد که مشمول شرایط قرار بگیردالبته در این باب بدون شرط وتصویب در مجلس انجام می‌شود و با آن شرایطی که دولت در نظر دارد این اشخاص را عودت بدهد مسلما مورد قبول واقع می‌شود اما بوسیله وضع یک قانون و تصویب آن گمان می‌کنم خود جنابعالی همچو نیتی نداشته باشید بنابراین با توجه بحسن نیت دولت که در آن مناطق با این منظور مورد نظر قرار خواهد گرفت بهتر است که پیشنهادتانرا پس بگیرید
نایب رئیس ـ آقای فولادوند.
قاسم فولادوند ـ چون جناب آقای نخست‌وزیر و جناب آقای وزیر راه فرمودن که در برنامه به این راهها توجه می‌کنند بنده مسترد می‌دارم.
نایب رئیس ـ پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود پیشنهاد آقای آشتیانی‌زاده. (به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌کنم مبلغ صد هزار ریال از محل پنج میلیون تومان به وزارت کارگر انیکه در واقعه شاهی بقتل رسیده‌اند اختصاص داده شود) آزاد ـ پیشنهاد خوبی است.
نایب رئیس ـ آقای آشتیانی‌زاده بفرمایید.
آشتیانی‌زاده ـ خبر ی اینجا جناب آقای نخست‌وزیر دادند راجع بواقعه شاهی هم بعد هم یک خبرهائی از خارج به این اضافه شد البته اطمینان نداریم که تعداد مقتولین همان پنج نفر بوده‌اند یا اینکه بیشتر بوده. (نخست‌وزیر ـ کمتر از پنج نفر، سه نفر) بهر تقدیم بنده معتقدم در این مملکت چیزی که قیمت ندارد مرگ فقرا است هیچ قیمت ندارد، ابدا (حاذقی ـ جانشان قیمت ندارد والا مرگ که مال، هیچکس قیمت ندارد) وبهمین دلیل است اگر یک فقیری، اگر یک بیچاره بدبختی برای حق خودش قیام بکند بجای جواب منطقی باو گلوله گرم می‌دهند ای پنج نفر یا سه نفر یا دوازده نفر. چون عده‌ای از مازندران آمدند گفتند ۱۲ نفر مقتول شده‌اند این بیچاره‌ها که در اینموقع مقتول شده‌اند مسلما ورثه آنها بی چیز و مسکین و بدبخت ودربدرند بنده پیشنهاد می‌کنم که ده هزار تومان از این ۵ میلیون تومان را مجلس شورای ملی بوارث آنها اختصاص بدهد که لااقل یک کمکی به آنها شده باشند.
نایب رئیس ـ آقای نورالدین امامی.
نورالدین امامی ـ پیشنهاد آقای آشتیانی‌زاده در این قسمت که به این وارث کارگرها یک توجهی بشود و یک پولی داده بشود خیال می‌کنم خیلی بموقع و بجا است وتصور می‌کنم همه آقایان نمایندگان محترم با کمال میل موافق با این قسمت هستند ولی البته باید توجه بشود که این کارگرها کارمند آن کارخانه‌ای بوده‌اند که آن کارخانه یک مقرراتی برای این قبیل مواقع دارد (نخست‌وزیر ـ بیمه هم هستند) و بنده می‌خواستم مخصوصا از جناب آقای نخست‌وزیر تقاضا کنم که به سازمان برنامه دستور داده شود در این قسمت یک توجهی بشود اما آن قسمت را که فرمودند گلوله گرم، برای اشخاصی که می‌خواهند در مملکت آشوب بکنند. فساد بکنند دوا است، مملکت تشکیلاتی دارد، مقرراتی دارد (آشتیانی‌زاده ـ نان می‌خواهند مردم) هر کس برخلاف مقررات و قانون رفتاری بکند مطابق قانون باید مجازات بشود این یک اصل کلی است. عیب کار این مملکت این بوده‌است که در این چهل و چند سال بقانون عمل نکرده‌اند، بقانون احترام نگذاشته‌اند و برخلاف قانون عمل کرده‌اند و این بلبشو و این بازیها را در آورده‌اند در این مملکت قانون باید حکومت بکند در مملکت دموکرات و دموکراسی تا هرکس بتواند بوظیفه خودش عمل بکند (احسنت)، آشتیانی‌زاده ـ بنده اجازه می‌خواهم.
نایب رئیس ـ اگر پس می‌گیرید حق دارید حرف بزنید والا توضیح نمی‌تواند بدهید. پس می‌گیرید؟
آشتیانی‌زاده ـ نخیر پس نمی‌گیریم رای بگیرید.
نایب رئیس ـ آقای مخبر.
مخبر کمیسیون بودجه (دکتر کیان) ـ بنظر بنده این پیشنهاد خارج از موضوع است برای اینکه پول دادن بوراث کارگرانی که ممکن است در شرایطی خیلی ذیحق باشند از این وضعی که برایشان پیش آمده ارتباطی به این موضوع که ایجاد کاربرای اشخاص به یکار است ندارد.
نایب رئیس ـ البته دولت خودش راجع به این موضوع رسیدگی خواهد کرد بنابراین بنده تقاضا می‌کنم پس بگیرید.
آشتیانی‌زاده ـ پس نمی‌گیرم رای بگیرید
نایب رئیس ـ رای می‌گیریم به پیشنهاد آقای آشتیانی‌زاده آقایانی که موافقند قیام کنند (عده کمی قیام کردند) تصویب نشد. پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (پیشنهاد آقایان دکتر بقائی و مکی به شرح زیرقرائت شد) پیشنهاد می‌کنیم راجع بکلمه ((وغیره)) توضیح داده شود. دکتر بقائی ـ بنده یک توضیحی می‌خواهم بدهم.
نایب رئیس ـ بفرمایید.
دکتر بقائی ـ در موضوع لوزم دادن این بیچاره‌هایی که از مساکن خودشان آواره شده‌اند و بتهران آمده‌اند گمان نمی‌کنم هیچکس مخالفت داشته باشد (صحیح است) هم از لحاظ امنیت عمومی و هم از لحاظ بهبود وضعیت اینها لازم است که دولت یک اقدام عاجلی بکند و هر اعتباری که بخواهد مجلس با کمال میل در اختیارش می‌گذارد (صحیح است) ولی این ماده به این صورتی که پیشنهاد شده مبهم است مجلس وقتی رای می‌دهد که همانطور که آقای دکتر مصباح‌زاده گفتند باید معلوم باشد برای چه خرجی است این کلمه ((وغیره)) با آشنائی که ما باوضاع اداری خودمان داریم و باصحبتهائی که در اطراف گشادبازیهای سازمان برنامه شنیده می‌شود البته چون هنوز مدارکی دردست نیست و رسیدگی نشده ما نمی‌توانیم البته شایعات زیاد است آنوقت یک همچو کلمه (وغیره) هم بگذاریم این ممکن است سوراخی بشود که تمام این پنج میلیون تومان از همین سوراخ (وغیره) عبور بکند (خنده نمایندگان) د رهر صورت ما با اصل لایحه موافق هستیم و حاضریم رای بدهیم در صورتیکه این کلمه (وغیره) را پس بگیرید و یا موارد خرجش را معین بکنید که برای چه مخارجی است یا اینکه یک لایحه دیگری بیاورید به مجلس مثلا ۳ میلیون از این پنج میلیون را برای مصارف معینه بگذارید دو میلییون را هم برای (وغیره) بگذارید آنهم باز تصویب خواهد شد (خنده نمایندگان) والا ما نمی‌توانیم برای مخارج (وغیره) رای بدهیم. (دکتر مصباح‌زاده ـ در هیچ جای دنیا سابقه ندارد) معین بفرمایید که آن (وغیره) مواردش چیست؟ چون برای خود این عودت دادن افراد خیلی خرجها می‌شود کرد خیلی هزینه سفرها می‌شود داد، فوق العاده‌های گزاف می‌شود داد، ده مثلا هزار تومان به یک مامور بدهند که بروند ببیند بمقصد رسیده‌اند یا خیری بیست هزار تومان هم فوق العاده مسافرت بهش نمی‌دهند خودعنوان ماده خیلی دست دولت را باز گذاشته طبق قوانین محاسبات عمومی هم که عمل نمی‌شود این جا بازیک (وغیره) هم اضافه کنیم این بنظر ما درست نیست یا باید این تجزیه بشود یک مبلغش را برای (وغیره) بدهند ما بآن قسمت که عودت دادن افراد بمنازلشان هست رای می‌دهیم و به (وغیره) رای نمی‌دهیم یا یک لایحه دیگری فقط برای (وغیره) بیاورند که ما تکلیف خودمان را بدانیم ولی در این صورت ما نمی‌توانیم رای به (وغیره) بدهیم.
نایب رئیس ـ آقای دکتر کیان. دکتر کیان (مخبر کمیسیون بودجه) ـ اگر آقای دکتر موافقت بفرمایند بجای کلمه (وغیره) (ونظائر آن) گذاشته شود قبول می‌کنیم (دکتر بقائی ـ این همان می‌شود) یعنی کشاورزی و راهسازی و نظائر آن این البته ابهام (وغیره) را کم می‌کند (دکتر بقائی ـ نظایر آن هم مثل همان وغیره‌است) اگر با این اصلاح موافقت کنند بنده هم موافقت می‌کنم یعنی نوشته شود راهسازی و کشاورزی که قبلا نوشته شده‌است و نظائر آن دکتر بقائی ـ ۵۰ هزار تومان هم بدهند به یک کسی باغ بخرد آن هم کشاورزی است نظائر آنهم هست
نایب رئیس ـ آقای نخست‌وزیر نخست‌وزیر ـ این(وغیره) که اینجا گفته شده‌است مقصود همان انواع کارهای ساختمانی و کشاورزی است که ممکن است بوسیله آن کارها فورا اشتغالی برای این به یکارها فراهم بشود کارهای کشاورزی انواع دارد و همچنین کارهای ساختمانی، درهمان راهها هم که فرض بگیریم فقط راهسازی باشد انواع زیاد دارد (مکی ـ پس تفکیک بفرمایید) این (وغیره) مقصود این بوده‌است که نظائر آن کارها، ودر آن زمینه کارها چون این جا گفته شده‌است راهسازی و کشاورزی باید این خیلی محدود نباشد همانطوریکه عرض کردم یک سدی کنار رودخانه‌ای می‌سازند که آب دارد یکی دهی را می‌برد اگر بخواهند دست بساختمان آن بزنند مانع قانونی نداشته باشد حالا اگر لفظ (غیره) خیلی بد بنظر می‌رسد همان طوریکه گفتند ممکن است گفته بشود (ونظائر آن) یعنی در زمینه کارهای کشاورزی و راهسازی وعمرانی این عیبی ندارد..
نایب رئیس ـ موافقت بفرمایید که (وغیره) حذف شود ((و امور عمرانی دیگر)) نوشته شود دکتر بقائی ـ بسیار خوب. جمعی از نمایندگان ـ صحیح است.
نایب رئیس ـ پیشنهاد دیگر آقای دکتر مصباح‌زاده قرائت می‌شود. (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم عبارت ماده واحده بطریق ذیل اصلاح شود، بکارهای کشاورزی و راهسازی وبهداشتی به ترتیبی که سازمان مزبور مقتضی بداند.
نایب رئیس ـ آقای دکتر مصباح‌زاده دکتر مصباح‌زاده ـ بنده با توضیح که دادند پیشنهادم را پس می‌گریم.
نایب رئیس ـ دیگر پیشنهادی نیست اعلام رای می‌شود ماده واحده با اصلاح قرائت می‌شود و با ورقه رای گرفته می‌شود. (ماده واحده به شرح زیر قرائت شد) ماده واحده ـ اجازه داده می‌شود مطابق تشخیص و تصویب هئیت دولت در حدود پنجاه میلیون ریال از محل درآمد عمومی سال ۱۳۲۹ کشور در اختیار سازمان برنامه بگذارند تا بر طبق تصمیمات متخذه از طرف دولت برای عودت دادن افراد بمنازل و محل کار خودشان و مشغول نمودن آنها بکارهای راهسازی و کشاورزی و امور عمرانی دیگر بترتیبی که سازمان مزبور مقتضی بداند به مصرف رسانیده و وزارت دارایی اسناد آنرا که سازمان برنامه روی مقررات خود تنظیم و پرداخت می‌نماید پذیرفته و بخرج منظور گردد.
نایب رئیس ـ عده حاضر ۸۵ نفر (اخذ آراء بعمل آمده آقایان ذیل رای دادند) اسامی رای دهندگان ـ آقایان: آشتیانی‌زاده ـ صدری ـ اردلان ـ مجتهدی ـ دکتر جلالی ـ دکتر هدایتی ـ کشاورزصدر ـ محمد ذوالفقاری ـ دکتر مصباح‌زاده ـ دکتر طبا ـ حکیمی ـ پالیزی ـ صفوی ـ شوشتری ـ محمود محمودی ـ جواد مسعودی ـ دکتر راجی ـ امامی اهری ـ جواد گنجه ـ پناهی ـ قائم مقام رفیع ـ مهدوی ـ غلامرضا فولادوند ـ حائری‌زاده ـ دکتر مصدق ـ دکتر بقائی ـ مکی ـ بزرگ نیا ـ دکتر نبوی ـ حاذقی ـ عماد تربتی ـ بوداغیان ـ افشار صادقی مهدی ارباب ـ گنابادی ـ نبوی ـ سلطان العلماء ـ فرامرزی ـ پیراسته ـ ابتهاج ـ قاسم فولادوند ـ اسلامی ـ گودرزی ـ صفائی ـ بهبهانی ـ ملک مدنی ـ حمیدیه ـ فتحعلی افشار ـ دولتشاهی ـ اعظم زنگنه ـ نریمان ـ آزاد ـ ناظرزاده کرمانی ـ طاهری ـ مکرم ـ بهادری ـ نورالدین امامی ـ موسوی ـ عباسی ـ آصف ـ تیمورتاش ـ قرشی ـ فقیه‌زاده ـ قبادیان ـ دکتر کاسمی ـ سالاربهزادی ـ ظفری ـ تولیت ـ خاکباز ـ گرگانی ـ دکتر علوی ـ عرب ـ شیبانی ـ دکتر مجتهدی ـ جمال امامی ـ رضوی ـ شیرازی ـ اسکندری ـ شکرائی ـ کهبد ـ موقر ـ عامری ـ مخبر فرهمند ـ امیری قره گوزلو ـ کوراغلی هراتی ـ امیر افشاری ـ علی محمد دهقان ـ ناصر ذوالفقاری ـ محمد علی مسعودی ـ دکتر سید امامی ـ صدرزاده ـ دکتر معظمی (شماره آراء آمده نتیجه به قرار زیرحاصل شد) رای موافق ۹۱ ورقه سفید بی اسم (۱)
نایب رئیس ـ عده حاضر ۸۵ نفر بود بعد علاوه شد ـ عده حاضر ۹۵ نفرباکثریت ۶۱ رای تصویب شد. اسامی موافقین ـ آقایان: صدرزاده، تیمور تاش، می‌رسید علی بهبهانی، عزیز اعظم زنگنه، فرامرزی، جواد مسعودی، پالیزی، حبیب پناهی، ملک مدنی، دکتر جلالی، مسعودی، نورالدین امامی، دکتر راجی، دکتر مصباح‌زاده دکتر طبا، حکیمی، شوشتری، ناظرزاده، امامی اهری، بهادری، دکتر سید امامی، کوراغلی، صفائی، آزاد، نریمان، دولتشاهی، محسن طاهری، فتحعلی افشار، حمیدیه، گنابادی، گودرزی، دکتر مجتهدی، کشاورز صدر، قرا گزلو، ناصر ذوالفقاری، هراتی، خسرو قشقائی، شکرائی، محمد حسن امیر افشاری، علی محمددهقان، برومند، دولت آبادی، کهبد، دکتر کیان، امیر نصرت اسکندری، جمال امامی، موقر، عامری، مخبر فرهمند، گنجه، دکتر طاهری، دکتر علوی، گرگانی، تولیت، ظفری، خاکباز، موسوی، آصف، سالار بهزادی، قرشی، مکرم، عرب شیبانی، پیراسته، نبوی، قاسم فولادوند، مهدی ارباب افشار صادقی، عماد تربتی، بوداغیان، بزرگ نیا، اسلامی، دکتر نبوی، فقیه‌زاده، دکتر بقائی، دکتر مصدق، حاذقی، سلطان العلماء، مکی، صفوی، دکتر هدایتی، دکتر کاسمی، ابتهاج، مهدوی، غلامرضا فولادوند، اردلان، محمد ذوالفقاری، ناصر صدری، ورقه سفید بی اسم یک
ـ ختم جلسه بعنوان تنفس[ویرایش]
۴ـ ختم جلسه بعنوان تنفس
نایب رئیس ـ اجازه بفرمایید یکربع تنفس داده شود. (یکساعت قبل از ظهر جلسه بعنوان تنفس تعطیل و دیگر تشکیل نگردید)
نایب رئیس مجلس شورا ی ملی ـ دکتر معظمی