| | | | | | |
|
مکر زن پایان ندارد رفت شب |
|
قاضی زیرک سوی زن بهر دب |
|
|
زن دو شمع و نقل مجلس راست کرد |
|
گفت ما مستیم بی این آبخورد |
|
|
اندر آن دم جوحی آمد در بزد |
|
جست قاضی مهربی تا در خزد |
|
|
غیر صندوقی ندید او خلوتی |
|
رفت در صندوق از خوف آن فتی |
|
|
اندر آمد جوحی و گفت ای حریف |
|
اتی وبالم در ربیع و در خریف |
|
|
من چه دارم که فداات نیست آن |
|
که ز من فریاد داری هر زمان |
|
|
بر لب خشکم گشادستی زبان |
|
گاه مفلس خوانیم گه قلتبان |
|
|
این دو علت گر بود ای جان مرا |
|
آن یکی از تست و دیگر از خدا |
|
|
من چه دارم غیر آن صندوق که آن |
|
هست مایهی تهمت و پایهی گمان |
|
|
خلق پندارند زر دارم درون |
|
داد واگیرند از من زین ظنون |
|
|
صورت صندوق بس زیباست لیک |
|
از عروض و سیم و ز خالیست نیک |
|
|
چون تن زراق خوب و با وقار |
|
اندر آن سله نیابی غیر مار |
|
|
من برم صندوق را فردا به کو |
|
پس بسوزم در میان چارسو |
|
|
تا ببیند ممن و گبر و جهود |
|
که درین صندوق جز لعنت نبود |
|
|
گفت زن هی در گذر ای مرد ازین |
|
خورد سوگندان که نکنم جز چنین |
|
|
از پگه حمال آورد او چو باد |
|
زود آن صندوق بر پشتش نهاد |
|
|
اندر آن صندوق قاضی از نکال |
|
بانگ میزد که ای حمال و ای حمال |
|
|
کرد آن حمال راست و چپ نظر |
|
کز چه سو در میرسد بانک و خبر |
|
|
هاتفست این داعی من ای عجب |
|
یا پریام میکند پنهان طلب |
|
|
چون پیاپی گشت آن آواز و بیش |
|
گفت هاتف نیست باز آمد به خویش |
|
|
عاقبت دانست کان بانگ و فغان |
|
بد ز صندوق و کسی در وی نهان |
|
|
عاشقی کو در غم معشوق رفت |
|
گر چه بیرونست در صندوق رفت |
|
|
عمر در صندوق برد از اندهان |
|
جز که صندوقی نبیند از جهان |
|
|
آن سری که نیست فوق آسمان |
|
از هوس او را در آن صندوق دان |
|
|
چون ز صندوق بدن بیرون رود |
|
او ز گوری سوی گوری میشود |
|
|
این سخن پایان ندارد قاضیش |
|
گفت ای حمال و ای صندوقکش |
|
|
از من آگه کن درون محکمه |
|
نایبم را زودتر با این همه |
|
|
تا خرد این را به زر زین بیخرد |
|
همچنین بسته به خانهی ما برد |
|
|
ای خدا بگمار قومی روحمند |
|
تا ز صندوق بدنمان وا خرند |
|
|
خلق را از بند صندوق فسون |
|
کی خرد جز انبیا و مرسلون |
|
|
از هزاران یک کسی خوشمنظرست |
|
که بداند کو به صندوق اندرست |
|
|
او جهان را دیده باشد پیش از آن |
|
تا بدان ضد این ضدش گردد عیان |
|
|
زین سبب که علم ضالهی ممنست |
|
عارف ضالهی خودست و موقنست |
|
|
آنک هرگز روز نیکو خود ندید |
|
او درین ادبار کی خواهد طپید |
|
|
یا به طفلی در اسیری اوفتاد |
|
یا خود از اول ز مادر بنده زاد |
|
|
ذوق آزادی ندیده جان او |
|
هست صندوق صور میدان او |
|
|
دایما محبوس عقلش در صور |
|
از قفس اندر قفس دارد گذر |
|
|
منفذش نه از قفس سوی علا |
|
در قفسها میرود از جا به جا |
|
|
در نبی ان استطعتم فانفذوا |
|
این سخن با جن و انس آمد ز هو |
|
|
گفت منفذ نیست از گردونتان |
|
جز به سلطان و به وحی آسمان |
|
|
گر ز صندوقی به صندوقی رود |
|
او سمایی نیست صندوقی بود |
|
|
فرجه صندوق نو نو مسکرست |
|
در نیابد کو به صندوق اندرست |
|
|
گر نشد غره بدین صندوقها |
|
همچو قاضی جوید اطلاق و رها |
|
|
آنک داند این نشانش آن شناس |
|
کو نباشد بیفغان و بیهراس |
|
|
همچو قاضی باشد او در ارتعاد |
|
کی برآید یک دمی از جانش شاد |
|