| | | | | | |
|
امرء القیس از ممالک خشکلب |
|
هم کشیدش عشق از خطهی عرب |
|
|
تا بیامد خشت میزد در تبوک |
|
با ملک گفتند شاهی از ملوک |
|
|
امرء القیس آمدست اینجا به کد |
|
در شکار عشق و خشتی میزند |
|
|
آن ملک برخاست شب شد پیش او |
|
گفته او را ای ملیک خوبرو |
|
|
یوسف وقتی دو ملکت شد کمال |
|
مر ترا رام از بلاد و از جمال |
|
|
گشته مردان بندگان از تیغ تو |
|
وان زنان ملک مه بیمیغ تو |
|
|
پیش ما باشی تو بخت ما بود |
|
جان ما از وصل تو صد جان شود |
|
|
هم من و هم ملک من مملوک تو |
|
ای به همت ملکها متروک تو |
|
|
فلسفه گفتش بسی و او خموش |
|
ناگهان وا کرد از سر رویپوش |
|
|
تا چه گفتش او به گوش از عشق و درد |
|
همچو خود در حال سرگردانش کرد |
|
|
دست او بگرفت و با او یار شد |
|
او هم از تخت و کمر بیزار شد |
|
|
تا بلاد دور رفتند این دو شه |
|
عشق یک کرت نکردست این گنه |
|
|
بر بزرگان شهد و بر طفلانست شیر |
|
او بهر کشتی بود من الاخیر |
|
|
غیر این دو بس ملوک بیشمار |
|
عشقشان از ملک بربود و تبار |
|
|
جان این سه شهبچه هم گرد چین |
|
همچو مرغان گشته هر سو دانهچین |
|
|
زهره نی تا لب گشایند از ضمیر |
|
زانک رازی با خطر بود و خطیر |
|
|
صد هزاران سر بپولی آن زمان |
|
عشق خشم آلوده زه کرده کمان |
|
|
عشق خود بیخشم در وقت خوشی |
|
خوی دارد دم به دم خیرهکشی |
|
|
این بود آن لحظه کو خشنود شد |
|
من چه گویم چونک خشمآلود شد |
|
|
لیک مرج جان فدای شیر او |
|
کش کشد این عشق و این شمشیر او |
|
|
کشتنی به از هزاران زندگی |
|
سلطنتها مردهی این بندگی |
|
|
با کنایت رازها با همدگر |
|
پست گفتندی به صد خوف و حذر |
|
|
راز را غیر خدا محرم نبود |
|
آه را جز آسمان همدم نبود |
|
|
اصطلاحاتی میان همدگر |
|
داشتندی بهر ایراد خبر |
|
|
زین لسان الطیر عام آموختند |
|
طمطراق و سروری اندوختند |
|
|
صورت آواز مرغست آن کلام |
|
غافلست از حال مرغان مرد خام |
|
|
کو سلیمانی که داند لحن طیر |
|
دیو گرچه ملک گیرد هست غیر |
|
|
دیو بر شبه سلیمان کرد ایست |
|
علم مکرش هست و علمناش نیست |
|
|
چون سلیمان از خدا بشاش بود |
|
منطق الطیری ز علمناش بود |
|
|
تو از آن مرغ هوایی فهم کن |
|
که ندیدستی طیور من لدن |
|
|
جای سیمرغان بود آن سوی قاف |
|
هر خیالی را نباشد دستباف |
|
|
جز خیالی را که دید آن اتفاق |
|
آنگهش بعدالعیان افتد فراق |
|
|
نه فراق قطع بهر مصلحت |
|
که آمنست از هر فراق آن منقبت |
|
|
بهر استبقاء آن روحی جسد |
|
آفتاب از برف یکدم درکشد |
|
|
بهر جان خویش جو زیشان صلاح |
|
هین مدزد از حرف ایشان اصطلاح |
|
|
آن زلیخا از سپندان تا به عود |
|
نام جمله چیز یوسف کرده بود |
|
|
نام او در نامها مکتوم کرد |
|
محرمان را سر آن معلوم کرد |
|
|
چون بگفتی موم ز آتش نرم شد |
|
این بدی کان یار با ما گرم شد |
|
|
ور بگفتی مه برآمد بنگرید |
|
ور بگفتی سبز شد آن شاخ بید |
|
|
ور بگفتی برگها خوش میطپند |
|
ور بگفتی خوش همیسوزد سپند |
|
|
ور بگفتی گل به بلبل راز گفت |
|
ور بگفتی شه سر شهناز گفت |
|
|
ور بگفتی چه همایونست بخت |
|
ور بگفتی که بر افشانید رخت |
|
|
ور بگفتی که سقا آورد آب |
|
ور بگفتی که بر آمد آفتاب |
|
|
ور بگفتی دوش دیگی پختهاند |
|
یا حوایج از پزش یک لختهاند |
|
|
ور بگفتی هست نانها بینمک |
|
ور بگفتی عکس میگردد فلک |
|
|
ور بگفتی که به درد آمد سرم |
|
ور بگفتی درد سر شد خوشترم |
|
|
گر ستودی اعتناق او بدی |
|
ور نکوهیدی فراق او بدی |
|
|
صد هزاران نام گر بر هم زدی |
|
قصد او و خواه او یوسف بدی |
|
|
گرسنه بودی چو گفتی نام او |
|
میشدی او سیر و مست جام او |
|
|
تشنگیش از نام او ساکن شدی |
|
نام یوسف شربت باطن شدی |
|
|
ور بدی دردیش زان نام بلند |
|
درد او در حال گشتی سودمند |
|
|
وقت سرما بودی او را پوستین |
|
این کند در عشق نام دوست این |
|
|
عام میخوانند هر دم نام پاک |
|
این عمل نکند چو نبود عشقناک |
|
|
آنچ عیسی کرده بود از نام هو |
|
میشدی پیدا ورا از نام او |
|
|
چونک با حق متصل گردید جان |
|
ذکر آن اینست و ذکر اینست آن |
|
|
خالی از خود بود و پر از عشق دوست |
|
پس ز کوزه آن تلابد که دروست |
|
|
خنده بوی زعفران وصل داد |
|
گریه بوهای پیاز آن بعاد |
|
|
هر یکی را هست در دل صد مراد |
|
این نباشد مذهب عشق و وداد |
|
|
یار آمد عشق را روز آفتاب |
|
آفتاب آن روی را همچون نقاب |
|
|
آنک نشناسد نقاب از روی یار |
|
عابد الشمس است دست از وی بدار |
|
|
روز او و روزی عاشق هم او |
|
دل همو دلسوزی عاشق هم او |
|
|
ماهیان را نقد شد از عین آب |
|
نان و آب و جامه و دارو و خواب |
|
|
همچو طفلست او ز پستان شیرگیر |
|
او نداند در دو عالم غیر شیر |
|
|
طفل داند هم نداند شیر را |
|
راه نبود این طرف تدبیر را |
|
|
گیج کرد این گردنامه روح را |
|
تا بیابد فاتح و مفتوح را |
|
|
گیج نبود در روش بلک اندرو |
|
حاملش دریا بود نه سیل و جو |
|
|
چون بیابد او که یابد گم شود |
|
همچو سیلی غرقهی قلزم شود |
|
|
دانه گم شد آنگهی او تین بود |
|
تا نمردی زر ندادم این بود |
|