قانون حمایت حقوق مؤلف، مصنف، هنرمند و محقق (کاپی‌رایت)/فصل هفتم

از ویکی‌نبشته
قانون حمایت حقوق مؤلف، مصنف، هنرمند و محقق (کاپی‌رایت)
از وزارت عدلیهٔ جمهوری اسلامی افغانستان
فصل هفتم
احکام متفرقه
حق مالکیت

مادهٔ سی و ششم:

انتقال کلیه اشکال حق مالکیت آثار مربوط به آینده، اعتبار ندارد.

حق انحصاری طبع و نشر مراسلات

مادهٔ سی و هفتم:

پدیدآورنده، حق انحصاری طبع و نشر مراسلات خویشرا دارا می‌باشد، در صورتی که طبع و نشر آن به ضرر دریافت کننده باشد، پدیدآورنده نمی‌تواند بدون اجازهٔ وی از این حق استفاده نماید.

نشر تصویر یا ضبط آواز

مادهٔ سی و هشتم:

(۱) شخصی که به عکاسی، فلمبرداری، رسامی یا ضبط آواز شخص دیگر می‌پردازد، نمی‌تواند بدون اجازهٔ وی تصویر و آواز ضبط شده یا کاپی آنرا نشر، پخش یا به نمایش بگذارد.

نشر رسم، تصویر، فلم یا آواز ضبط شده به مناسبت مراسم ملی با مربوط شخصیت‌های ملی و بین‌المللی یا جهت منفعت عامه به تجویر مقامات ذیصلاح از این حکم مستثنی است.

(۲) شخصی که در تصویر، رسم و فلم ظاهر یا آواز آن ضبط می‌گردد، می‌تواند نشر آنرا بدون اجازهٔ عکاس، رسام، فلمبردار و ضبط کنندهٔ آواز در روزنامه‌ها، مجلات و سایر نشریه‌های مشابه و تصویری یا پخش آنرا از طریق انتقال الکترونیکی اجازه دهد، مگر اینکه در مورد طور دیگری موافقه صورت گرفته باشد.

تولید مجدد اثر

مادهٔ سی و نهم:

(۱) تولید مجدد اثر نشر شده در یک کاپی، بدون موافقهٔ پدیدآورندهٔ آن، توسط شخص حقیقی جواز دارد، مشروط بر اینکه صرف به مقصد استفاده شخصی خود وی صورت گرفته باشد. موارد ذیل از این امر مستثنی است:

۱- تولید مجدد اثر معماری بشکل عمارت یا ساختمان دیگر.
۲- تولید مجدد بشکل کاپی نمودن اسناد (ریپروگرافی) یا عکاسی تمام یا قسمت مهم بخش از کتاب یا اثر موسیقی‌دار بشکل یادداشت.
۳- تولید مجدد مجموع یا قسمت مهم بخش دخایر معلوماتی الکترونیک یا دیتابیس بشکل دیجیتل.
تولید مجدد پروگرام کمپیوتری مندرج حکم جزء (۲) این ماده از این امر مستثنی است.

(۲) تولید مجدد در یک کاپی یا اقتباس پروگرام کمپیوتری توسط مالک قانونی کاپی آن بدون اجازهٔ پدیدآورندهٔ دیگری حق طبع و نشر به مقاصد ذیل مجاز می‌باشد:

۱- جهت استفادهٔ پروگرام کمپیوتری و به مقصد و در حدیکه پروگرام مذکور برای آن فراهم گردیده‌است.
۲- به منظور آرشیف و نگهداری اسناد و اوراق یا تعویض نسخهٔ پروگرام کمپیوتر که تصاحب آن قانونی بوده، مشروط بر اینکه نسخهٔ متذکرهٔ پروگرام کمپیوتری مفقود، تخریب یا غیر قابل استفاده گردیده باشد.
حالات استفاده از اثر و اقتباس

مادهٔ چهلم:

(۱) تولید مجدد آثار کوچک یا خلاصهٔ آثار به مقصد تدریس در مؤسسات تعلیمی که هدف از آن کسب منافع تجارتی مستقیم و یا غیر مستقیم نباشد، مجاز است، مشروط بر اینکه:

۱- عملیهٔ تولید مجدد بشکل یک مرتبه‌ای بوده و در صورت تکرار، موارد آن باید جداگانه و از هم مجزا باشد.
۲- مجوز دسته‌جمعی برای تولید مجدد از طرف مرجع ذیصلاح در تنظیم جمعی حقوقی که مؤسسهٔ تعلیمی از آن باید واقف گردد، موجود نباشد.
۳- نام پدیدآورنده و عنوان اثر در کلیه نسخه‌ها ذکر شده باشد.

(۲) کاپی و نسخه‌برداری یک نقل اثر به مقصد استفاده از آن تحت شرایط ذیل جواز دارد:

۱- در صورتی که متضمن منفعت مستقیم یا غیر مستقیم مادی نباشد.
۲- در صورتی که مقالهٔ نشر شده، تلخیص یا اقتباس اثر بوده و نسخه‌برداری به منظور رفع احتیاجات شخصی با رعایت موارد ذیل صورت گرفته باشد:
- کتابخانه یا آرشیف متیقن گردد که کاپی صرف به منظور مطالعه یا تحقیق برای یکبار مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورت تکرار، موارد آن باید جداگانه و از هم مجزاء باشد.
- مجوز دسته‌جمعی برای تولید مجدد از طرف مرجع ذیصلاح در تنظیم جمعی حقوقی که کتابخانه یا آرشیف از آن باید واقف گردد، موجود نباشد.

(۳) تولید مجدد یا تکثیر به منظور حفظ نسخهٔ اصلی یا حین ضرورت جهت تعویض نسخهٔ مفقود شده، تخریب شده یا غیر قابل استفاده در کلکسیون دایمی کتابخانه یا آرشیف مشابه دیگر تحت شرایط ذیل جواز دارد:

- دستیابی به نسخه یا کاپی آن تحت شرایط معقول، ناممکن باشد.
- عمل تولید مجدد یا فوتوکاپی، حالت یک مرتبه‌ای داشته باشد.
تصدیق نامه

مادهٔ چهل و یکم:

(۱) وزارت اطلاعات و فرهنگ تصیق نامهٔ حاوی تاریخ سپردن اثر، موضوع و ماهیت حقوق جانبی و نام دارندهٔ مالک امتیاز آنرا به دارندهٔ امتیاز یا مالک حق جانبی در بدل فیس معینه اعطا می‌نماید. این تصدیق نامه، سند صحت و اعتبار معلومات مندرج آن محسوب می‌گردد.

(۲) اندازه فیس تصدیق مندرج فقرهٔ (۱) این ماده به پیشنهاد وزارت اطلاعات و فرهنگ و منظوری شورای وزیران تثبیت می‌گردد.

نشر علنی اثر

مادهٔ چهل و دوم:

رسانه‌های همگانی میتوانند بدون اجازهٔ پدیدآورندهٔ آن به نشر سخنرانی‌ها، خطابه‌ها، جریان محاکمه یا آثار مشابه آن که طور علنی ابراز می‌گردد، بپردازند، مشروط بر اینکه نام پدیدآورنده صریحاً در آن بیان گردد.

نمایش اثر

مادهٔ چهل و سوم:

دسته‌های موسیقی قوت‌های نظامی می‌توانند بدون اجازهٔ پدیدآورنده، اثر نشر شده را اجرا و نمایش دهند، مشروط بر اینکه منافع مالی مستقیم یا غیر مستقیم نداشته باشد.

ترجمهٔ اثر خارجی

مادهٔ چهل و چهارم:

(۱) هر تبعهٔ کشور می‌تواند، به منظور ترجمهٔ اثر خارجی به یکی از زبان‌های رسمی که به شکل چاپی یا طور دیگری نشر شده باشد یا جهت نشر آن بشکل چاپی و یا طور دیگری بعد از انقضای مدت سه سال از تاریخ اولین نشر آن، جواز غیر انحصاری و غیر قابل انتقال را از وزارت اطلاعات و فرهنگ اخذ نماید، مشروط بر اینکه ترجمهٔ آن قبلاً به یکی از زبان‌های رسمی کشور از طرف صاحب امتیاز حق ترجمه یا به موافقهٔ وی یا بر اساس کمبود چاپ‌های ترجمه شده، طبع نشر نگردیده باشد.

(۲) هر تبعه کشور می‌تواند، جهت تولید مجدد یا نشر اثر نشر شده، اجازه‌نامهٔ غیر انحصاری و غیر قابل انتقال را طبق شرایط ذیل از وزارت اطلاعات و فرهنگ به دست آورد:

۱- آثار نشر شدهٔ شعری، تیاتر، موسیقی و کتب هنری
۲- بعد از انتقضای مدت هفت سال از تاریخ اولین نشر رومان (ناول) و بعد از انقضای مدت پنج سال از تاریخ اولین نشر سایر آثار نشر شده.
۳- نسخهٔ اثریکه قبلاً در داخل کشور از طرف صاحب امتیاز حق چاپ مجدد با به موافقهٔ وی در بدل قیمت معادل با قسمت‌های آثار مشابه در داخل کشور، جهت رفع ضروریات عامه یا آموزش و پرورش مکاتب یا پوهنتون‌ها قبلاً پخش نشده باشد.
۴- نسخه نشر شده به قیمتی به فروش رسد که معادل یا کمتر از قیمت پیشبینی شدهٔ مندرج جزء (۲) این فقره باشد.

(۳) اجازه‌نامهٔ ترجمهٔ مندرج فقرهٔ (۱) این ماده جهت اهداف آموزش و پرورش مکاتب و پوهنتون‌ها یا سایر مؤسسات تحقیقات علمی و اجازه‌نامهٔ چاپ مجدد مندرج فقرهٔ (۲) این ماده صرف غرض استفادهٔ آموزش و پرورش متعلمان مکاتب و محصلان پوهنتون‌ها اعطا می‌گردد.

(۴) هرگاه اجازه‌نامهٔ ترجمه یا چاپ مجدد اعطا گردد، پدیدآورندهٔ اثر اصلی ترجمه شده یا چاپ شده، طبق معیارهای حقوق مادی که در مورد اجازه‌نامه‌های اختیاری بین اشخاص داخل کشور و اشخاص خارجی مقیم در کشور پدیدآورنده به کار برده می‌شود، مستحق حق‌الزحمه مناسب می‌باشد.

(۵) شرایط و طرز اعطای اجازه‌نامه‌های مندرج این ماده در طرزالعمل جداگانه‌ای که از طرف وزارت اطلاعات و فرهنگ وضع می‌شود، تنظیم می‌گردد.

نگهداری آثار فولکلور

مادهٔ چهل و پنجم:

فولکلور ملی دارایی عامه بوده، وزارت اطلاعات و فرهنگ مکلف است آنرا منحیث پدیدآورنده، با رعایت احکام قانون حفظ نماید.

ناشر اثر

مادهٔ چهل و ششم:

تولید کننده یا تهیه کننده، ناشر اثر محسوب گردیده و حایز کلیه حقوق نشر نوار و کاپی آن می‌باشد.

مؤلد در مدت کاربرد نوار در خصوص شرایط نمایش و بهره‌برداری از آن بدون صدمه رساندن به حقوق پدیدآورنده آثار ادبی و موسیقی، در نشر آثار همکاران پدیدآورندهٔ اثر سمعی و بصری و وارثان شان از طریق سایر وسایل به نمایندگی از آنها عمل می‌نماید، مگر اینکه طوری دیگر توافق شده باشد.

موارد قابل تطبیق این قانون

مادهٔ چهل و هفتم:

(۱) احکام این قانون در مورد آثار ذیل قابل تطبیق می‌باشد:

۱- آثار پدیدآورندگان که تبعهٔ افغانستان بوده یا در افغانستان محل اقامت دایمی داشته باشند.
۲- آثاریکه بدون نظرداشت تابعیت یا محل اقامت پدیدآورندگان آنها، برای اولین بار در کشور دیگر طبع و نشر و در خلال مدت سی روز در افغانستان نیز به طبع و نشر رسیده باشد.
۳- آثار سمعی و بصری که پدیدآورندگان آن در داخل کشور، دفتر مرکزی یا محل اقامت دایمی داشته باشند.
۴- آثار معماری که در داخل کشور ایجاد شده یا سایر آثار هنری که در تعمیر یا ساختمان در داخل کشور ترکیب شده باشد.

(۲) آثار، نمایش‌ها، فونوگرام‌ها یا انتشارات موجود تابع احکام این قانون می‌باشد، مشروط بر اینکه مدت حمایت حقوق آن طبق اسناد تقنینی قبلی مربوط، منقضی نگردیده باشد.

(۳) قرارداد‌های مربوط به آثار، نمایش‌های هنری، فونوگرام‌ها یا انتشارات که قبل از انفاذ این قانون عقد گردیده‌است، تابع احکام این قانون نمی‌باشد.

وضع لوایح و طرزالعمل‌ها

مادهٔ چهل و هشتم:

وزارت اطلاعات و فرهنگ می‌تواند، به منظور تطبیق بهتر احکام این قانون مقرره‌ها را طی مراحل و لوایح و طرزالعمل‌ها را وضع نماید.

تاریخ انفاذ

مادهٔ چهل و نهم:

این قانون از تاریخ توشیح نافذ و در جریدهٔ رسمی نشر گردد و با انفاذ آن احکام مغایر ملغی شمرده می‌شود.