قانون حمایت حقوق مؤلف، مصنف، هنرمند و محقق (کاپی‌رایت)/فصل دوم
مادهٔ پنجم:
آثار اصلی پدیدآورندگانی که در یکی از وسایل عینی موجود یا وسایلی که بعداً بوجود می‌آید، تثبیت و از طریق آن (صرف نظر از ارزش، کیفیت، هدف یا سبک بیان آنها) درک، تجدید تولید یا به شکل دیگری انتقال می‌یابد، اعم از اینکه طور مستقیم یا به کمک دستگاه و یا وسیلهٔ دیگر باشد، حق طبع و نشر آن مورد حمایت قرار می‌گیرد.
مادهٔ ششم:
(۱) آثار ذیل مورد حمایت قرار می‌گیرد:
- ۱- کتاب، رساله، جزوه، مقاله، نمایشنامه و سایر نوشته‌های علمی، فنی و هنری.
- ۲- شعر، ترانه، آهنگ و تصنیفی که به هر وسیله و روش نوشته، ضبط یا نشر شده باشد.
- ۳- اثر سمعی و بصری به منظور اجرا در صحنه‌های نمایش یا پردهٔ سینما یا پخش از رادیو یا تلویزیون که به هر روش نوشته، ضبط یا نشر شده باشد.
- ۴- اثر موسیقی که به هر وسیله و روش نوشته، ضبط یا نشر شده باشد.
- ۵- نقاشی، تصویر، طرح، نقش، نقشه جغرافیایی ابتکاری، نوشته‌های خطی، خط تزئینی و سایر آثار تزئینی و تجسمی که به هر طریق و روش بصورت ساده یا ترکیبی به وجود آمده باشد.
- ۶- پیکره (مجسمه).
- ۷- اثر عکاسی که با روش ابتکاری و ابداعی پدید آمده باشد.
- ۸- اثر ابتکاری مربوط به هنرهای دستی یا صنعتی (نقشه‌های قالین، گلیم، نمد و ملحقات آنها و امثال آن).
- ۹- اثر ابتکاری که بر مبنای فرهنگ عامه (فولکلور) یا میراث فرهنگی و هنر ملی پدید آمده باشد.
- ۱۰- اثر فنی که جنبهٔ ابتکاری و ابداعی داشته باشد.
- ۱۱- برنامه‌های کمپیوتری.
- ۱۲- آثار اقتباسی.
(۲) احکام این قانون در مورد سایر آثاری که مطابق یکی از میثاق‌ها، موافقنامه‌ها و کنوانسیون‌های بین‌المللی که افغانستان به آن ملحق گردیده و واجد شرایط حمایت باشد نیز قابل تطبیق است.
مادهٔ هفتم:
(۱) پدیدآورنده میتواند اثر، نام، عنوان و نشان مخصوص اثر خود را در وزارت اطلاعات و فرهنگ ثبت نماید.
طرز درخواست ثبت و سایر امور مربط آن در لایحهٔ جداگانه که از طرف وزارت اطلاعات و فرهنگ وضع می‌شود، تنظیم می‌گردد.
(۲) پدیدآورنده میتواند درخواست تسلیمی آثار مربوط را که حاوی مطالب ذیل می‌باشد، به وزارت اطلاعات و فرهنگ ارایه نماید:
- ۱- نام پدیدآورنده یا پدیدآورندگان یا دارندگان امتیاز حقوق جانبی.
- ۲- محتوای اثر یا موضوع حق جانبی.
- ۳- دو نسخه از اثر یا موضوع حق جانبی.
- ۴- گزارش دقیق در مورد مشخصات اثر یا موضوع حق جانبی.
- ۵- گزارش کتبی از طرف پدیدآورندگان در مورد مالکیت اثر یا حق جانبی.
مادهٔ هشتم:
(۱) حمایت از حق طبع و نشر آثار مندرج مادهٔ ششم این قانون شامل آن بخش آثاری نمی‌گردد که مغایر احکام این قانون تألیف و اقتباس شده باشد.
(۲) حق طبع و نشر در تألیف یا آثار اقتباس شده شامل مواد و مطالبی می‌گردد که توسط پدیدآورندهٔ آن عرضه و از مواد موجود قبلی استفاده شده در اثر، تمایز یافته باشد. این حق متضمن هیچ نوع حق انحصاری در مواد موجود قبلی نمی‌باشد.
مادهٔ نهم:
پدیدآورنده، دارای حق انحصاری نشر، پخش، عرضه و اجرای اثر و حقوق بهره‌برداری مادی و معنوی از نام و اثر خود می‌باشد.
مادهٔ دهم:
پدیدآورنده زمانی از حقوق مادی مندرج این قانون مستفید می‌گردد که اثر وی قبل از چاپ، پخش، نشر و اجرا در کشور دیگر برای نخستین بار در افغانستان چاپ، پخش، نشر یا اجرا شده باشد.
مادهٔ یازدهم:
(۱) حقوق معنوی اثر منحصر به پدیدآورنده بوده، قابل انتقال نمی‌باشد.
(۲) پدیدآورنده دارای حقوق معنوی ذیل می‌باشد:
- ۱- ذکر یا عدم ذکر نام یا نام مستعار در اثر.
- ۲- منع هر نوع استفاده از اثر که منافی حیثیت و اعتبار آن گردد.
- ۳- اعتراض بر هر نوع تحریف، تغییر شکل یا تصرف در اثر.
(۳) هرگاه کارگر حین اجرای وظیفه با استفاده از تسهیلات کارفرما، اثری را ایجاد نماید، این اثر به کارفرما نسبت داده شده و متعلق به وی می‌گردد، مگر اینکه در مورد طور دیگری موافقه صورت گرفته باشد.
مادهٔ دوازدهم:
(۱) پدیدآورندهٔ اثر مورد حمایت این قانون میتواند حقوق مادی اثر خود را طور کتبی با ذکر مدت واگذاری یا انتقال، نحوه، هدف، محل، مقدار و اندازهٔ آن به شخص دیگر واگذار نماید.
(۲) پدیدآورنده نمی‌تواند، منتقل‌الیه را از استفادهٔ حقی که به وی واگذار یا انتقال گردیده، منع نماید، ولی میتواند از پخش و انتشار اثر خویش منصرف گردد یا تغییری را در آن وارد نماید، در این صورت پدیدآورنده مکلف است خسارهٔ واردهٔ متضرر را جبران نماید.
(۳) افتخار حقوق معنوی مندرج این قانون بعد از وفات پدیدآورنده، به ورثهٔ شرعی آن انتقال می‌گردد. در صورتیکه پدیدآورنده، ورثه نداشته باشد، این حقوق بوزارت اطلاعات و فرهنگ تعلیق می‌گیرد.
(۴) هرگاه پدیدآورنده در وصیت‌نامه‌اش به نشر یا عدم نشر اثر خویش به تاریخ معین به موصی‌له سفارش نماید، وصیت ولی قابل رعایت می‌باشد.
(۵) هرگاه پدیدآورنده، شرکا یا یکی از همکاران وی وارث نداشته باشد، سهم حقوق مادی آنها بعد از فوت نیز به وزارت اطلاعات و فرهنگ تعلق می‌گیرد.
مادهٔ سیزدهم:
فروش یا واگذاری نسخهٔ اصلی اثر از طرف پدیدآورنده، انتقال حقوق وی محسوب نمی‌گردد.
مادهٔ چهاردهم:
هرگاه وارثین یا اخلاف پدیدآورنده به نشر اثر او اقدام ننماید و وزارت اطلاعات و فرهنگ نشر اثر را به منافع عامه تشخیص دهد، در این صورت میتواند در مورد نشر آن به ورثه یا اخلاف وی هدایت کتبی صادر نماید. در صورتی که آنها اثر را در خلال مدت یک سال از تاریخ صدور هدایت به نشر نرسانند، وزارت اطلاعات و فرهنگ میتواند در مقابل پرداخت حق‌الزحمهٔ مناسب به سایر مستحقین اجازهٔ نشر را صادر نماید.
مادهٔ پانزدهم:
تولیدکنندهٔ فونوگرام دارای حقوق انحصاری ذیل می‌باشد:
۱- تولید مجدد مستقیم یا غیر مستقیم فونوگرام به اشکال و انواع مختلف.
۲- به اجاره دادن کاپی فونوگرام.
۳- به دسترس قرار دادن فونوگرام از طریق فروش.