شرح حال رجال ایران/ابوالحسن‌خان پیرنیا
ابوالحسن میرزا ابوالحسن خان پیرنیا معاضدالسلطنه پسر میرزا محمد باقر نائینی، و برادرزاده میرزا نصرالله‌خان مشیرالدوله صدر اعظم زمان سلطنت مظفرالدینشاه، بوسیله عموی خود وارد خدمت وزارت خارجه شد و در حدود سال ۱۳۱۹ ه.ق. بسمت ریاست دفتر سرکنسولی تفلیس و قفقاز معین و عنوانش این بود: «مدیر تحریرات فارسی
 |
میرزا ابوالحسن‌خان پیرنیا معاضدالسلطنه |
و دفتر ثبت وضبط». در سال ۱۳۲۲ ق. بسمت کارپردازی (کنسولی) ایران در بادکوبه منصوب گردید[۱] و این زمان مصادف شد با جنگ شدید ارمنی و مسلمان، و بواسطه حمایت از بعضی از ارمنیها و مسلمانان بعنوان تبعه دولت ایران، از این راه، ثروت زیادی اندوخته کرد، (کار اکثر مامورین دولت) و در اوائل مشروطیت بتهران آمد، و جزو مشروطه طلبان فعال بشمار میآمد؛ در موقع توپ بستن مجلس شورای ملی، در جمادی الاولی ۱۳۲۶ ق. باروپا سفر کرده، و در لندن، باتفاق سید حسن تقی زاده، کمیته‌ای تشکیل داد و بعد از فتح تهران، در ۱۳۲۷ ق.، بتهران آمد و در دوره دوم[۲] از گیلان وکیل مجلس شورای ملی گردید و در سه کابینه نجفقلی‌خان صمصام‌السلطنه بختیاری، در سالهای ۱۳۲۹ قمری[۳]، بوزارت پست و تلگراف منصوب شد، و در حدود سال ۱۳۳۲ ق. بحکومت یزد تعیین گردید و پس از یکسال و اندی بتهران مراجعت کرد؛ و در محرم ۱۳۳۴ قمری که اغلب مشروطه‌طلبان از تهران بخیال حمله روسها بتهران و تصور حرکت احمد شاه بقم مهاجرت کردند او هم بقم آمد و از آنجا بنائین رفت و هنگامی که نماینده مجلس بود[۴] در ضمن یکی از نطق هایش در مجلس کلمه درست العمل را اداء کرده بود وکلاء و دیگران برایش دست گرفته بودند. در سال ۱۳۰۲ و ۱۳۰۳ خورشیدی در کابینه رضاخان سردارسپه وزیر دادگستری بود.