دیوان شمس/دروازه هستی را جز ذوق مدان ای جان
ظاهر
دروازه هستی را جز ذوق مدان ای جان | این نکته شیرین را در جان بنشان ای جان | |||||
زیرا عرض و جوهر از ذوق برآرد سر | ذوق پدر و مادر کردت مهمان ای جان | |||||
هر جا که بود ذوقی ز آسیب دو جفت آید | زان یک شدن دو تن ذوق است نشان ای جان | |||||
هر حس به محسوسی جفت است یکی گشته | هر عقلی به معقولی جفت و نگران ای جان | |||||
گر جفت شوی ای حس با آنک حست کرد او | وز غیر بپرهیزی باشی سلطان ای جان | |||||
ذوقی که ز خلق آید زو هستی تن زاید | ذوقی که ز حق آید زاید دل و جان ای جان | |||||
کو چشم که تا بیند هر گوشه تتق بسته | هر ذره بپیوسته با جفت نهان ای جان | |||||
آمیخته با شاهد هم عاشق و هم زاهد | وز ذوق نمیگنجد در کون و مکان ای جان | |||||
پنهان ز همه عالم گرمابه زده هر دم | هم پیر خردپیشه هم جان جوان ای جان | |||||
پنهان مکن ای رستم پنهان تو را جستم | احوال تو دانستم تو عشوه مخوان ای جان | |||||
گر روی ترش داری دانیم که طراری | ز احداث همیترسی وز مکر عوان ای جان | |||||
در کنج عزبخانه حوری چو دردانه | دور از لب بیگانه خفتهست ستان ای جان | |||||
صد عشق همیبازد صد شیوه همیسازد | آن لحظه که می یازد بوسه بستان ای جان | |||||
بر ظاهر دریا کی بینی خورش ماهی | کان آب تتق آمد بر عیش کنان ای جان | |||||
چندان حیوان آن سو می خاید و می زاید | چون گرگ گرو برده پنهان ز شبان ای جان | |||||
خنبک زده هر ذره بر معجب بیبهره | کب حیوان را کی داند حیوان ای جان | |||||
اندر دل هر ذره تابان شده خورشیدی | در باطن هر قطره صد جوی روان ای جان | |||||
خاموش که آن لقمه هر بسته دهان خاید | تا لقمه نیندازی بربند دهان ای جان |