دیوان سلمان ساوجی/قصیده‌ها/زهی نهال قدرت سرو جویبار روان

زهی نهال قدرت سرو جویبار روان

طراوت گل رویت بهار عالم جان

رخت ز نسخه باغ ارم نمود مثال

دهانت از لب آب حیات داده نشان

ببوی سنبل زلفت دل نسیم سبک

زرشک سبزه خطت سر بنفشه گران

ترابه گرد نمک تا پدید شد سبزی

به سبزه و نمکت شد هزار جان مهمان

گه حدیث دهانت به نطق تنگ مجال

گه حکایت زلفت قلم شکسته زبان

بجز دهان تو در آفتاب گردش کس

ذره که باشد درو ستاره نهان

چراغ حسن تو را شمع روز پروانه

کمند زلف تو را باد صبح سرگردان

گشاده لشکر شامت به نیم روز کمین

کشیده ابرو ی شوخت برآفتاب کمان

لب و دهان تو را تابدید خاتم لعل

لب نگین ز تحیر گرفت بر دندان

ز عکس آتش لعل تو هر زمان یاقوت

چو جزع چشم من آب اندر آورد به دهان

در آتش لبت اب حیات می بینم

مگر رسید به خاک جناب شاه جهان

سکندر رایت جمشید بزم دارا رای

خضر باقی مسیحا دم کلیم بیان

خدایگان سلاطین بحرو بر دلشاد

ملک نهاد ممالک ستان ملک پناه

زهی ز خوان نوالت نواله فردوس

زهی زرشحه دستت رشاشه عمان

نه آستین کمالت بسوده دست یقین

نه آستان جلالت سپرده پای گمان

فشانده بر رخ افلاک دامنت همت

فکنده بر سر خورشید سایه احسان

نگین رای تو را جن و انس در طاعت

مثال امر تو را وحش و طیر در فرمان

کمینه مطرب بزمت هزار چون ناهید

کمینه بنده قدرت هزار چون کیوان

سوار عزم تو تا پای در رکاب آورد

فلک به دست مراد تو باز داد عنان

به نزد خلق تو باد شمال سرد نفس

زرشک لطف تو آب زلال تیرهروان

اگر نبودی مرات در لباس ذکور

ز عفتت ننمودی جمال چهره عیان

بدان هوس که ببوسد بساط میدانت

ز مهر ماه شود گاه و گوی و گه چوگان

ز قصر رفعت تو قطع یک درج نکند

هزار دور فلک گر بدو کند دوران

وجود غنچه گل در زمان تو سپری

که به خون لعل می کند پیکان

خدایگانا نقلی شنیده ام کان نقل

برون ز مرکز عقل است و قدرت انسان

جماعتی ز سر حقد کرده اند مگر

به بنده نسبت کفران نعت سلطان

بدان خدای هر ذره از خداوندش

ز آفتاب فزون تر نموده صد برهان

به مبدعی که به یک امر کن پدید آورد

هر آن دفینه که بد در خزینه امکان

بدان حکیم که او در طبیعت مگسی

نهند مرارت درد و حلاوت درمان

بدان شمال رضا کوسفان ابرار

برد به جودی امن از مهالک طوفان

بدان نسیم عنایت که در کشد ناگه

ز روی شاهد مقصود برقع حرمان

به پنج نوبت احمد درین سپنج سرای

به چار بالش عیسی برین بلند مکان

به درس آدم تدریس (علم الاسماء)

به علم احمد و تعلیم علم القرآن

به مجد و گلشن ادریس و قدر رفعت او

به کنج خلوت ذوالنون و گنج حکمت آن

به آب روی سرشک ندامت عاصی

که می نشاند گرد جرایم عصیان

بهحرمت نفس پاک عیسی مریم

به عزت قدم صدق موسی عمران

به حسن طلعت طاوس باغ قدس

که هست محل جلوه گهش صدر گلشن ایمان

به بلبل چمن جان که میکند هر دم

ترنم انا افصح به گونه گون دستان

بدان همای سعادت شکار یعنی عقل

که گرد کنگره عرش میکند طیران

به حق نه فلک و هشت خلد و هفت نجوم

به حق شش جهت و پنج حس و چار ارکان

به حسن خلق بهار و به مهر گرم تموز

به آب روی زمستان و روی زرد خزان

به نور باصره ماه در سیاهی شب

به خون منعقد لعل در مشیمه کان

به طیب نفحه باد شمال در شبگیر

به لطف قطره ابر بهار در نیسان

به صدق پاک ابوبکر و عون عدل عمر

به علم و طاعت حیدر به مصحف عثمان

بدان دو در دل افروز شب چراغ علی

که گوشواره یعرشند وشمع جمع جنان

به حق صدق ابیس و به قاسم بن حسن

به روح پاک حسین وبه خیرات حسان

به خاک پای سر سروران روی زمین

که می برد به صفا آب چشمه ی حیوان

بدان همهی همایون چتر سلطانی

که گسترید بر آفاق ظل امن وامان

به ابر دست جوادش که روز بخشش او

کف خجالت بر روی می زند عمان

که تا به خاک جنابت مشرف است سرم

از آنچه در حق من بنده برده اند گمان

به جز ثنای شما در نیامدم به ضمیر

به جز دعای شما در نیامدم به زبان

خلاف مدح وثنای تو خود چه شاید گفت

اگر چنان که بگوید تو را کسی چه از آن

زسنگ حادثه برج سپهر را چه خلل

زباد نامیه شمع ستاره را چه زیان

به حضرت تو حدیثی نهانیست مرا

عیان بگویم اگر با شدم مجال بیان

نماز شام که زرین غزاله در پس کوه

نهفته گشت وهوا کرد عزم مشک افشان

خیال یار ودیارم نشاند در کنجی

در آن میانه سبک شد یرم ز خواب گران

چنان نمود که فرزند نور دیده ی من

چو شمع تافته ودر گرفته وگریان

در آمد از در خلوت سرای من نا گه

چه گفت گفت که ای پیر کلبه ی احزان

زچشم زخم زمان دیده گوش مال فراق

زدست برد هوا گشته پای مال هوان

برو برو که تو داری فراغتی از ما

بیا بیا که مرا نیست طاقت هجران

کجا شد آن همه مهرومحبت وپیوند ؟

کجا شد آن همه سوگند و وعده وپیمان ؟

چه شد چه بود چه افتاد کین چنین ناگه ؟

به اختیار جدا گشته ای زخان وزمان

به مصرت ارچه چو یوسف عزیز می دارند

مدار خوار به یک بار صحبت اخوان

به گریه گفتمش ای شمع ومیوه یدل من

به لابه گفتمش ای نور چشم وراحت جان

مرا فلک شرف بندگی درگاهی

نصیب کرد که شد سعد اکبرش دربان

زحرص مال ومنان وبرای اهل وطن

مفارقت ز چنین حضرتی چگونه توان ؟

دگر که در حق من شه عنایی دارد

مرا به حکم اجازت نمی دهد فرمان

جواب داد : که بابا سخن دراز مکش

مباف لاف وبهانه مجوی وقصه مخوان

هزار ذره اگر کم شود زروی هوا

به ذره ای نرسد آفتاب را نقصان

مرا ترحم شاه زمانه معلوم است

دعای بنده مسکین به خدمتش برسان

بگو به روضه یپاک شریف میر دمشق

بگو به عصمت مهر مطهر ترسان

که یک دو ماه به فرمای بر طریق رضا

اجازت پدر بنده بنده ات سلمان

همیشه تا گره یزرنگار ماه بود

چو گوی در خم چو گان آسمان گردان

مدار دور فلک باد در تصرف تو

چنانکه گردش ودر تصرف چو گان