جامی (اورنگ چهارم سبحة الابرار)/شب که زد تیرگی مهره‌ی گل

by جامی

	شب که زد تیرگی مهره‌ی گل			قیرگون خیمه ز مخروطی ظل
	چون مشبک قفس مشکین رنگ			گشت بر مرغ دلم عالم تنگ
	بر خود این تنگ‌قفس چاک زدم			خیمه بر طارم افلاک زدم
	عالمی یافتم، از عالم، پیش			هر چه اندیشه رسد، ز آن هم بیش
	عقل، معزول ز گردآوری‌اش			وهم، عاجز ز مساحت گری‌اش
	نور بر نور، چراغ حرمش			فیض بر فیض، سحاب کرمش
	سنگ بطحاش گهروار همه			ابر صحراش گهربار همه
	برسرم گوهر و در چندان ریخت			که مرا رشته‌ی طاقت بگسیخت
	حیفم آمد که از آن گنج نهان			نشوم بهره‌ور و بهره‌فشان
	گوش جان را صدف در کردم			جیب دل را ز گهر پر کردم
	بازگشتم به قدمگاه نخست			عزم بر نظم گهر کرده درست
	هر چه ز آنجا گهر و در رفتم			همه ز الماس تفکر سفتم
	بس سحرها که به شام آوردم			شام‌ها همچو شفق خون خوردم
	مرسله مرسله بر هم بستم			عقد بر عقد به هم پیوستم
	سبحه‌ای شد پی ابرار، تمام			خواندمش سبحةالابرار به نام
	می‌رسد عقد عقودش به چهل			هر یک از دل گره جهل گسل
	اربعین است که درهای فتوح			زو گشاده‌ست به خلوتگه روح
	گرت این سبحه‌ی اقبال و شرف			افتد از گردش ایام به کف،
	طوق گردن کن و آویزه‌ی گوش!			به دو صد عقد در آن را مفروش!
	بو که چون سبحه در آئی به شمار			رسدت دست به سر رشته‌ی کار
	چرخ کحلی سلب ازرق‌پوش			همچو ابنای زمان زرق‌فروش
	سبحه‌ی عقد ثریا در دست			خواست بر گوهر این سبحه، شکست
	گفتم این رشته‌ی گوهر به کفت			که بود نقد بلورین صدفت،
	گرچه بس لامع و نورافشان است،			نور این سبحه دو صد چندان است
	نور آن روی زمین را بگرفت			نور این کشور دین را بگرفت
	نور آن چشم جهان روشن کرد			نور این دیده‌ی جان روشن کرد
	گرچه آن گوهر بحر کهن است،			این نور آیین در درج سخن است
	گرچه در سلک زمان آن پیش است،			چون درآری به شمار این بیش است
	گرچه آن را نرسد دست کسی،			بهره‌ور گردد ازین دست بسی
	گرچه آن هموطن ماه و خورست			این به خورشید ازل راهبرست