تقویم‌التواریخ/سده چهارم

از ویکی‌نبشته

جدول وقایع مائهٔ رابعه از تاریخ هجری نبوی صلّی اللّه علیه و آله

۳۰۱: اشتهار حسین بن منصور حلاج در بغداد، و کشته شدن ابو سعید جنابی رئیس قرامطه، و وفات احمد سامانی، و ابو بکر فریابی، و محمد بن احزم از ائمهٔ حدیث، و استیلای محمد نزار عبید الله بر اسکندریه و فیوم.

 ۳۰۲ : انهزام مهدی مغربی از مونس سرکردهٔ لشکر مقتدر در جنگ اسکندریه.

 ۳۰۳ : وفات امام احمد بن شعیب نسائی، و حسن بن سفیان نسوی، و ابو علی محمد الجبائی از ائمهٔ معتزله، و بنای حصار مهدیه در سواحل افریقیه به حکم عبید الله مهدی.

 ۳۰۴ : وفات زیادة الله والی افریقیه.

 ۳۰۵ : انقراض دولت صفاریه در خراسان.

 ۳۰۶ : وفات احمد بن [عمر بن]شریح  ۱ شیخ شافعیه، [و احمد بن یحیی الجلا از مشایخ کبار]،  ۲ و انهزام عبید الله از مقتدر خلیفه در جنگ رشید.

 ۳۰۷ : خرابی بصره از غارت قرامطه، و وفات ابو یعلی احمد موصلی از حفاظ، و انقراض دولت بنی ادریس در مغرب.

 ۳۰۸ : حروب و فتن در بغداد، و جنگ مدید در میان الیون قیصر روم و بلغار و انکروس و مغلوبی قیصر.

 ۳۰۹ : مقتولی حسین بن منصور حلاج در بغداد، و وفات ابو العباس احمد بن عطا، و ابو حمزهٔ خراسانی از کبار صوفیه.

 ۳۱۰ : وفات ابو بشر محمد الدولابی، و امام ابو جعفر محمد بن جریر طبری از کبار مورخین.

 ۳۱۱ : شبیخون و قتل‌عام سکان بصره به دست ابو طاهر جنابی سر عسکر قرامطه، و وفات ابو بکر احمد الحلال، و زجاج نحوی، و ابن خزیمه، و محمد بن زکریا الرازی قدوهٔ اطباء.

 ۳۱۲ : استیصال قافلهٔ حجاج عراق به دست ابو طاهر، و فتح فرغانه از ترکستان، و مقتولی ابن فرات، و وزارت عبد الله خاقانی،

 ۳۱۳ : استیلا یافتن قرامطه بر کوفه و عودت حجاج عراق از راه حج.

 ۳۱۴ : استیلای روم بر ملطیه و انسداد راه کعبه از عراق.

 ۳۱۵ : انهزام عسکر خلیفه در جنگ قرامطه، و استیلای روم بر سمیساط  ۱، و وفات ابو بکر رازی از حفاظ، و اخفش صغیر ابو الحسن البغدادی، و گرفتن عبد الرحمن الناصر حصار طلیطله را از اسپانیه، و ظهور دولت بنی زیار از دیالمه.

 ۳۱۶ : خرابی بلدهٔ رحبه و رقة البیضاء و هیت به استیلای قرامطه، و وفات بنان جمال از شیوخ عراق، و ابن سراج شیخ نحات، و محمد بن عقیل شیخ بلخ، و ابو عوانه یعقوب اسفراینی از حفاظ حدیث، و استیلای عسکر دمشق بر اخلاط.

 ۳۱۷ : کندن حجر الاسود و در کعبه بعد از قتل‌عام حجاج به دست ابو طاهر قرمطی یوم ترویه و نقل حجر به بلاد هجر، و خلافت قاهر بعد از مخلوعی مقتدر، و خلافت مقتدر بار دیگر، و وفات احمد بن حسین بردعی شیخ حنفیه.

 ۳۱۸ : ظهور دولت آل الیاس از فروع سامانیان در کرمان.

 ۳۱۹ : استیلای مرداویج دیلمی بر همدان در جبل، و انهزام لشکر خلیفه در جنگ او، و وفات شیخ معتزله ابو القاسم عبد الله کعبی، و محمد بن فضل بلخی قدوة الزهاد،

 ۳۲۰ : خلافت قاهر بالله بعد قتل مقتدر در جنگ مونس، و وفات محمد بن یوسف فربری راوی بخاری  ۲، و ابن خیزران حسین شیخ شافعیه در بغداد، و ظهور دولت آل بویه در فارس.

 ۳۲۱ : وفات امام احمد طحاوی شیخ حنفیه، و ابو هاشم عبد السلام شیخ معتزله، و ابن درید محمد لغوی، و خیر النساج از مشایخ صوفیه، و مونس خادم مقتدر، و ابو الولید محمد ازرقی مورخ کعبه.

 ۳۲۲ : خلافت راضی بالله بعد از خلع قاهر بی‌چشم،  ۱ و استیلای علی بن بویه بر فارس، و مقتولی مرداویج دیلمی، و خروج محمد بن علی شلمغانی به دعوای ربوبیت و قتل او، و وزارت ابن مقله، و وفات ابو بکر کنانی، و ابو علی رودباری از کبار مشایخ.

 ۳۲۳ : تعزیر ابن شنبوذ برای قرائت شواذ در نماز، و گریختن لشکر بغداد از ناصر الدوله در جنگ موصل،  ۲ و ظهور دولت اخشیدیه در شام، و بنی حمدان در موصل، و مردن ابو بشر احمد کندی وضاع حدیث، و نفطویه ابراهیم نحوی، و عبد الملک بن عدی جرجانی از حفاظ.

 ۳۲۴ : تعذیب ابن مقله، و وفات احمد بن مجاهد مقری عراق، و امام ابو الحسن اشعری.

 ۳۲۵ : حروب متعدده در میان ابو عبد الله بریدی ناظر اهواز و ابن رایق والی بصره،  ۳ و استیلای لشکر نزار بر جزیرهٔ مسنه به سبب عصیان رعایا.

 ۳۲۶ : استیلای بجکم ترکی بر امور خلافت و قطع ید ابن مقله به تهمت مکاتبه، و استیلای معز الدوله بر اهواز، و موت جحظهٔ برمکی از شعراء.

 ۳۲۷ : انهزام ناصر الدوله از بجکم سرکردهٔ لشکر خلیفه در جنگ موصل، و وفات ابن ابی حاتم عبد الرحمن الرازی، و ابو بکر محمد خرایطی، و میرمان نحوی شارح کتاب سیبویه، و انهزام لشکر اندلس از جلالقه.

 ۳۲۸ : انهزام لشکر دمشق از جنگ سیف الدوله، و گریختن ابن رایق از جنگ محمد بن طغج اخشیدی، و وفات ابو عمر احمد بن عبد ربه، و ابو سعید اصطخری شیخ شافعیه، و ابن مقله، و ابن شنبوذ قاری، و ابو بکر ابن انباری شیخ ادب، و ابو الحسن مزین، و ابو محمد مرتعش از مشایخ کبار، [و محمد بن یعقوب کلینی صاحب کتاب کافی در جمع احادیث ائمه اثنی عشر.

و تناثر نجوم در آن سنه].  ۱ 

 ۳۲۹ : وفات ابو بکر صیرفی شیخ شافعیه، و خلافت متقی بعد از موت راضی، و استیلای قیصر بر نواحی دیار بکر، و رجعت او بعد از گرفتن مندیل عیسی علیه السّلام از کنیسهٔ رها با صلح، و انهزام ماکان دیلمی در جنگ ابو علی وزیر نصر سامانی، [و موت ابو الحسن علی بن محمد السمری آخر سفرای اربعه از ناحیهٔ مقدس صاحب الامر].  ۲ 

 ۳۳۰ : طغیان دجله و غلا و وبای مفرط در بغداد، و جنگ سیف الدوله و بریدی  ۳ در مداین، و وفات ابو یعقوب نهرجوری از مشایخ صوفیه، و ابو عبد الله محاملی از کبار شافعیه، و استیلای ملک بلغار بر نواحی استنبول و حروب عظیمه، و استیلای فرنگ بر اندلس.

 ۳۳۱ : استیلای ناصر الدوله بر بغداد، و وفات ابو بکر فرغانی، و ابو محمد عبد الله مازنی (منازل) از شیوخ صوفیه، و نصر بن احمد سامانی.

 ۳۳۲ : جنگ مدید توزون و بنی حمدان در عراق، و وفات ابو العباس احمد بن عقده از حفاظ، و ابن ولاد احمد نحوی، و ظهور ابو یزید خارجی در افریقیه.

 ۳۳۳ : خلافت مستکفی بعد از میل کشیدن توزون به چشم متقی، و گریختن لشکر اخشیدیه از سیف الدوله در جنگ حلب، و استیلای احمد بن بویه بر واسط و بغداد، و وفات امام منصور ما تریدی، [و احمد بن مروان دینوری صاحب المجالسة]،  ۴ و محصوری نزار از ابو یزید در مهدیه.

 ۳۳۴ : تمکن سیف الدوله با خطبه و سکه در بغداد و خرابی آن بلده از هرج و مرج، و خلافت مطیع و تعیین روزیانه جهت او هر روز صد دینار بعد از میل کشیدن به چشم مستکفی، و وفات ابو بکر صنوبری شاعر مشهور، و علی بن عیسی وزیر، و ابو القاسم خرقی از کبار حنابله، و محمد بن طغج.

 ۳۳۵ : وفات ابن وقاص طبری از شافعیه، و ابو بکر صولی از شعرا، و انهزام خوارج افریقیه از منصور بالله در جنگ قیروان.

 ۳۳۶ : وفات ابن منادی حافظ عراق، و وفات ابو بکر اسکاف از کبار حنفیه، و ظهور دولت بنی کلب در جزیرهٔ صقلیه یعنی مسنه.  ۱ 

 ۳۳۷ : انهزام سیف الدوله از کفار روم در جنگ مرعش، و غرق شهر بغداد از طغیان دجله.

 ۳۳۸ : وفات ابو جعفر نحاس نحوی، و عماد الدوله علی بن بویه.

 ۳۳۹ : انهزام سیف الدوله از کفار در جنگ آناطولی، و نقل حجر اسود از بصره به کعبه به حکم رئیس قرامطه، و وفات احمد بلاذری از حفاظ، و ابو نصر فارابی معلم ثانی.

 ۳۴۰ : وفات ابو سعید ابن اعرابی، و ابو اسحاق مروزی شیخ شافعیه، و ابو القاسم عبد الرحمان زجاجی  ۲، و قاسم بن اصبغ محدث اندلس، و ابو الحسن کرخی شیخ حنفیه در عراق.

و تنصر ملک ترک و روس و متابعت ایشان به قیصر روم.

 ۳۴۱ : استیلای کفار روم بر سروج از نواحی رها، و وفات منصور بالله فاطمی.

 ۳۴۲ : اسیر شدن قسطنطین ولد دمستق به دست سیف الدوله، و وفات ابراهیم رقی شیخ صوفیه، و ابن شوذب محدث واسط،  ۳ و اسحاق بن محمد بن حکیم سمرقندی از مشایخ.

 ۳۴۳ : انهزام کفار روم از سیف الدوله در جنگ عظیم حدیثه، و مردن عبد الله بن احزم محدث نیشابور، و وفات نوح سامانی [و حکومت عبد الملک پسر او].  ۴ 

 ۳۴۴ : وفات ابو عمرو السماک مسند بغداد، و ابو بکر بن حداد شیخ شافعیه، و انقراض دولت بنی طباطبا در کوفه و یمن.

 ۳۴۵ : انهزام سفاین قیصر از اهل اسلام در جنگ کرید، و غلبهٔ روم بر طرسوس، و وفات ابن ابی هریره شیخ شافعیه، و استیلای سیف الدوله بر بلاد روم با قتل و غارت.

 ۳۴۶ : جزر کردن بحر فارس خارج از حد، و ظهور جزایر، و منخسف شدن اهل ری و طالقان از زلازل عظیمه، و وفات ابو الحسن سیرافی  ۱ در مصر، و ابو الحسین احمد بن قطان بغدادی  ۲.

 ۳۴۷ : استیلای کفار بر آمد، و انهزام سیف الدوله از روم در جنگ قنسرین، و استیلای معز الدوله بر اقلیم جزیره، و وفات ابن درستویهٔ نحوی، و ابن یونس مورخ مصر.  ۳ 

 ۳۴۸ : خرابی رها و حران و هارونیه از استیلای کفار، و وفات ابو محمد جعفر خلدی شیخ صوفیه در بغداد، و استیلای جوهر قائد بر بلاد فاس و تاهرت.

 ۳۴۹ : واقعهٔ عظیمه مابین شیعه و اهل سنت در بغداد، و غلبهٔ شیعه  ۴ به سبب بنی هاشم و معز الدوله، و مسلمان شدن دو هزار خانه از خرگاه اتراک، و انهزام سیف الدوله از روم در جنگ اماسیه، و غرق شدن حجاج مصر از سیل عظیم در کنار دریا.

 ۳۵۰ : بنای دار السلطنه در بغداد برای معز الدوله، و انقراض بنی اخیضر از شرفای حجاز، و ظهور بنی هاشم در مکه، و گرفتن کفار روم جزیرهٔ کرید را از اهل اسلام، و وفات عبد الملک سامانی از سقطه در لعب چوگان و حکومت منصور برادر او.

 ۳۵۱ : قیصر شدن تکفور دمستق و انهزام سیف الدوله از او در جنگ حلب، و قوت شیعه  ۵ و نقش لعن سلف در ابواب مساجد بغداد، [و وفات عبد الباقی بن قانع الحافظ، و ابو بکر محمد نقاش المفسر، و ابو الحسین احمد المعروف به قاضی الحرمین، و ابو الطیب عبد الواحد اللغوی].  ۱ 

 ۳۵۲ : اجرای عزا گرفتن به جهت واقعهٔ یوم الطف و واقعهٔ امام حسین علیه السّلام در کربلای معلی به امر معز الدوله، و مردن وزیر ابو محمد حسن مهلبی.

 ۳۵۳ : انهزام معز الدوله در جنگ ناصر الدوله، و وفات ابو سعید احمد حیری،  ۲ و علی بن سکن از حفاظ، و ابو بکر محمد بزاز محدث بغداد، و حج کردن خلف بن احمد صفاری، و انهزام کفار از عساکر معز الدوله در جنگ صقلیه.

 ۳۵۴ : بنای حصار قیصریه به دست دمستق، و استیلای او بر مصیصه و طرسوس و انطاکیه، و اخراج مسلمانان از قبرس، و وفات ابو طیب احمد متنبی شاعر مشهور، و امام ابو حاتم محمد بن حیان بستی، و استیلای خلف بن احمد بر سجستان.

 ۳۵۵ : تفرق و تلاشی قافلهٔ حجاج مصر و شام از غارت بنی سلیم، و وفات قاضی الجماعة منذر بلوطی  ۳ در قرطبه، و ابو حامد احمد شارکی از فقهای شافعیه.

 ۳۵۶ : وفات معز الدوله، و ابو علی قالی شیخ العربیة، و ابو الفرج اصفهانی صاحب الاغانی، و سیف الدوله علی، و کافور اخشیدی.

 ۳۵۷ : تقاعد حجاج از حج به جهت ناامنی طرق، و انقراض اخشیدیه از مصر و شام، و استیلای عضد الدوله بر کرمان و فارس و تمکن او در سلطنت به اعانت عم او رکن الدوله.

 ۳۵۸ : دخول جوهر قائد به مصر و ضبط مصر برای معز عبیدی، و وفات ناصر الدوله حسن حمدانی، و استیلای کفار بر حمص، و زیادهٔ حی علی خیر العمل در اذان از مخترعات فاطمیه.  ۴ 

 ۳۵۹ : مقتولی تکفور قیصر بعد از گرفتن حصار انطاکیه، و انقراض دولت آل الیاس به مقتولی سلیمان در جنگ عضد الدوله در کرمان، و استیلای ابن فلاح از جانب جوهر بر طبریه و دمشق، و ظهور دولت اکراد آل حسنویه در دینور.

 ۳۶۰ : استیلای قرامطه بر دمشق، و وفات امام ابو القاسم سلیمان طبرانی، و ابن العمید، و امام ابو بکر محمد آجری، و ابو محمد رامهرمزی، و مقتولی زیری ملک افریقیه در جنگ جعفر امیرزاب، و اتمام بنای قاهرهٔ معزیه و جامع ازهر به دست جوهر، [و کشتن ابن فلاح و غلبهٔ جوهر بر ایشان در جنگ مصر، و ظهور دولت بادیس].  ۱ 

 ۳۶۱ : تلاشی قافلهٔ حجاج عراق از غارت بنی هلال، و وفات محمد خشنی مورخ اندلس، و رحلت معز فاطمی از مغرب به مصر با خیل و حشم.

 ۳۶۲ : انهزام کفار بعد از غارت نصیبین در جنگ عز الدوله، و اسیر شدن دمستق، و انقطاع قرامطه از دمشق بعد از انهزام در جنگ حسان  ۲، و وفات ابو حامد مرو رودی، و امیر ابو العباس احمد بن میکال ممدوح ابن درید، و ابو جعفر الهندوانی شیخ حنفیه، و ابن هانی شاعر اندلس.

 ۳۶۳ : انقطاع خطبهٔ آل عباس از حرمین با فرمان معز، و مردن حجاج عراق در راه،  ۳ و وفات ثابت بن سنان از حکمای مورخین.

 ۳۶۴ : ظهور فتنهٔ عیاران در بغداد، و استیلای عضد الدوله بر عراق، و وفات ابن سنی ابو بکر از حفاظ، و خلافت طایع بعد از وفات مطیع، و انهزام عز الدوله در جنگ عضد الدوله و مخلوعی او.

 ۳۶۵ : استقرار عضد الدوله در فارس و کرمان، و وفات ابو علی ما سرجسی، و ابو احمد ابن عدی صاحب «الکامل» از حفاظ، و ابو بکر  ۴ قفال شاشی، و معز لدین الله فاطمی، [و حکومت نوح بن منصور سامانی در این سال].  ۱ 

 ۳۶۶ : جنگ عضد الدوله و عز الدوله، و مردن [یوسف بن]حسن جنابی رئیس قرامطه، و رکن الدوله حسن بن بویه، و مستنصر صاحب اندلس، و غارت کردن ابو القاسم علی کلبی بلاد قلوریه را.

 ۳۶۷ : مقتولی عز الدوله بختیار در جنگ برادرش عضد، و وفات ابو القاسم نصرآبادی از کبار مشایخ، و ابو بکر بن قریعه، و ابن بقیه وزیر عز الدوله با صلب و سیاست تمام.

 ۳۶۸ : وفات ابو بکر قطیعی محدث عراق، و ابو سعید حسن سیرافی نحوی، و ابو احمد جلودی، و بنای سور مدینهٔ منوره به حکم عضد الدوله و استیلای او بر دیار بکر.

 ۳۶۹ : وفات ابو عبد الله رودباری از کبار مشایخ،  ۲ و ابو الشیخ ابن حیان، و ابو بکر محمد نقاش محدث، و ابو بکر محمد غندر بغدادی، و استیلای عضد الدوله بر همدان و ری.

 ۳۷۰ : وفات ابو بکر احمد جصاص رازی از شیوخ حنفیه، و ابن خالویهٔ نحوی، و ابو منصور ازهری صاحب التهذیب در لغت.

 ۳۷۱ : وفات امام ابو بکر اسماعیلی، و ابو زید مروزی، و ابو عبد الله ابن خفیف از کبار مشایخ، و استیلای عضد الدوله بر طبرستان.

 ۳۷۲ : تمام شدن بنای بیمارستان عضدی در بغداد، و ولایت صمصام الدوله بعد از موت پدرش عضد، و شهادت علی کلبی ملک صقلیه در جنگ فرنگ.

 ۳۷۳ : وفات ابو عثمان مغربی از شیوخ نیشابور.

 ۳۷۴ : وفات ابن نباته خطیب حلب، و ابو الفتح ازدی از حفاظ.

 ۳۷۵ : وفات ابو زرعه احمد رازی، و ابو القاسم دارکی شیخ شافعیه.

 ۳۷۶ : انهزام دیلمیان در جنگ ترک، و وفات ابو اسحاق مستملی، و ابو بکر ابن شاذان شیخ صوفیه.

 ۳۷۷ : غلای مفرط در بغداد، و وفات ابو علی فارسی شیخ عربیت، و ابو القاسم انطاکی.

 ۳۷۸ : بنای رصدگاه در بغداد با فرمان شرف الدوله، و وفات ابو سعید سجزی، و ابو بکر وراق، و حاکم کبیر نیشابوری از حفاظ حدیث  ۱.

 ۳۷۹ : طغیان عیاران در بغداد، و وفات شرف الدوله، و ابو بکر زبیدی شیخ العربیه.

 ۳۸۰ : ظهور خواقین ترک از نسل افراسیاب در سمرقند، و انقراض آل حمدان از موصل، و ظهور دولت بنی عقیل، و مردن ابو حیان توحیدی از مشاهیر عصر  ۲، [و سلطنت بهاء الدوله]  ۳.

 ۳۸۱ : خلافت قادر بالله بعد از خلع بهاء الدوله، طایع را، و هرج و مرج در بغداد، و وفات سعد الدوله بن سیف الدوله، و جوهر قائد، و ابو بکر بن مهران.

 ۳۸۲ : مقتولی ابو الحسن کوکبی وزیر بهاء الدوله برای ابطال ماتم عاشورا،  ۴ و وفات ابو احمد عسکر صاحب «الامثال».

 ۳۸۳ : احضار شخصی از یأجوج و مأجوج به مجلس خلیفه، و انهزام عسکر نوح سامانی از بغراخان در جنگ اسبیجاب  ۵.

 ۳۸۴ : تقاعد حجاج عراق و شام از حج، و وفات ابو اسحاق صابی، و ابو الحسن رمانی نحوی، و ابو عبید الله مرزبانی، و انهزام ابو علی سیمجور از سبکتکین محمود در جنگ هرات.

 ۳۸۵ : وفات اسماعیل بن عباد الشهیر به «صاحب» وزیر فاضل مؤید الدوله،  ۶ [و امام ابو الحسن علی دار قطنی، و ابو حفص ابن شاهین از کبار حفاظ، و ابو الحسن ابن سکره از شعراء، و ابو بکر اودنی شیخ شافعیه].  ۷ 

 ۳۸۶ : وفات ابن بطه امام حنابله، و ابو طالب مکی صاحب القوت، و ظهور دولت آل فریغون از خوارزمیان در خوارزم  ۸، ۳۸۷ : وفات فخر الدوله علی بن بویه، و ابن سمعون الواعظ، و نوح بن منصور سامانی، و حکومت منصور بن نوح، و ظهور دولت سبکتکینیه در خراسان و غزنه.

 ۳۸۸ : وفات امام ابو سلیمان خطابی صاحب المعالم، و ابو بکر ادفوی المفسر.

 ۳۸۹ : طغیان شیعه در اهتمام به عزای امام حسین علیه السّلام در عاشورا،  ۱ و احداث یوم غار هجرت، [و وفات ابن غلبون مقری]،  ۲ و انقطاع خطبهٔ آل سامان به استیلای سلطان محمود بر جمیع بلاد روم، [و مردن منصور سامانی و حکومت برادر او عبد الملک].  ۳ 

 ۳۹۰ : وفات قاضی ابو الفرج معافا النهروانی، و انقراض آل سامان از خراسان و ماوراء النهر، [و سلطنت محمود سبکتکین و ظهور دولت الغزنویه].  ۴ 

 ۳۹۱ : وفات ابن حجاج از مشاهیر شعراء.

 ۳۹۲ : ظهور دولت بنی مروان در دیار بکر، و مردن عثمان بن جنی شیخ عربیت.

 ۳۹۳ : وفات ابو اسحاق طبری، و اسماعیل بن حماد جوهری صاحب اللغة، و انتزاع سلطان محمود مملکت سجستان را از خلف بن احمد، و وفات امام ابو اللیث سمرقندی از کبار فقهای حنفیه.

 ۳۹۴ : ابتدای دولت کاکویه از فروع بنی بویه در یزد و اصفهان.

 ۳۹۵ : وفات احمد بن فارس لغوی، و ابو عبد الله بن منده از حفاظ اصفهان.

 ۳۹۶ : انقراض نسل ملوک بلغار و تغلب اعیان اروام در بلاد ایشان، و وفات ابو العباس احمد یسوی از مشایخ صوفیه.

 ۳۹۷ : خروج ابو رکوه در رقه  ۵ و مقتولی او در حضور حاکم بامر الله، و انهزام ایلوک خان از سلطان محمود در جنگ بلخ، [و نزول برف عظیم در بغداد]،  ۶ و وفات ابو الفرج ببغا شاعر مشهور.

 ۳۹۸ : غلبه اهل سنت در جنگ بغداد بر شیعه، و زلزلهٔ عظیمه در دینور، و هدم کردن حاکم بامر الله کنیسهٔ قمامه را، و وفات بدیع الزمان همدانی، و احمد بن لال، و ابو نصر احمد کلابادی از حفاظ.

 ۳۹۹ : رجوع قافلهٔ عراق از طریق حج، و هلاکی قافلهٔ بصره در بریه، و وفات ابو العباس بصیر نحوی، و ابو العباس نامی از شعراء، و خلف بن احمد صفاری از ملوک، [و ابو الرقعمق احمد انطاکی از مشاهیر شعراء].  ۱ 

 ۴۰۰ : بنای جامع الحاکم بامر الله در مصر، و وفات ابو مسعود دمشقی، و ابو نعیم اسفرائینی از حفاظ، و ظهور افاعیل عجیبهٔ حاکم بامر الله.