خانه پیش بردهاند دستهای دل پر از خون داشتند چرا که چند خانه یا یک کوچه از محلۀ خود را از دست دادهاند و دشمن سنگرهای خود را پیش آورده است کسی تا شوشتر را ندیده (بویژه شوشتر آن روزی را) درست نخواهد دانست که این فرومایگان سر چه با هم زدوخود کرده آسایش را بر مردم بیچاره حرام میساختند. هر محله شوشتر روی هم دویست خانه و چند کوچه پرپیچوخم و آلودهای بیش نیست و بر سر این کوچههای ناپاک بوده که آن فتنهها برپا میشده.
آبادی آبادان و دیگر شهرها
از سال ۱۳۲۷ که انگلیسیان در میدان نفتون به کندن چاههای نفت پرداختند کارگران از خوزستان و دیگر جاها روی به آنجا آوردند و بدینسان در آنجا آبادیها پدید آمد و چون بایستی در چند جای دیگر کارخانه برپا نمایند بهر کجا که کارخانه برپا ساختند اگر ویرانه بود آباد گردید و اگر آباد بود آبادتر شد و آمدوشد کشتیها در کارون بیشتر گردیده و در همهجا جنبش دیگری پیدا گردید نیز اتومبیل و چراغ برق و دیگر اینگونه ارمغانهای اروپایی در آنجا فراوانی یافت.
چنانکه گفتیم نخستین آبادی که از رهگذر نفت جنوب در خوزستان پیدا شده خود میدان نفتون است که امروز «مسجدسلیمان» نامیده میشود و آن جایی است که در دامنه کوهستان بختیاری نهاده به درازی دو فرسخ کمابیش درهها میپیچید و در شرق شوشتر و هشت فرسخ از آن شهر دور است. انگلیسیان در چند جا خانهها و کوشکها برای خودشان و کارگرانشان بالا آورده و بارها باز کرده و خیابانها شوسه نمودهاند نیز از رود کارون که ده فرسخ بیش دوری دارد