را باسیری میبردند و این اسیر گرفتن زن و فرزند را انتقام همان واقعه میدانستند و از طرف دیگر هم مأموران دولت هر وقت که میتوانستند و ترکمانان را شکست میدادند با ایشان همین معامله را تجدید میکردند و این بود که تا تقریباً پنجاه سال پیش که بردهفروشی از ایران برنیفتاده بود کنیز زرخرید ترکمان در شهرهای مرکزی ایران وجود داشت.
لشکرکشی بقفقاز
در سراسر دوره صفویه گرجستان تا سواحل شرقی دریای سیاه جزو خاک ایران بود و هروقت سلاطین آل عثمان نیرومند شده و آنجا را تصرف کرده بودند پادشاهان صفوی بجنگشان رفته و آن سرزمین را پس گرفته بودند. منتهی چون پادشاهان گرجستان مسیحی بودند صفویه یک قسم اتحادی با ایشان برقرار کرده بودند و در برخی کارهای جزیی استقلالی بپادشاهان گرجستان داده و درضمن برای اینکه ایشان مطمئن باشند همیشه شاهزادگان گرجستان و ولیعهدهای آن کشور بعنوان گروگان اما با کمال احترام در دربار صفویه در اصفهان بودهاند و هنگامی که پادشاه سلف میمرده است ولیعهد و جانشین او با تشریفات از اصفهان میرفته و بر تخت مینشسته و حتی در میان خاندانهای مهم گرجستان و خانوادهای متنفذ و معروف اصفهان هم خویشاوندی بوده و بیشتر آنها زنان گرجی داشتهاند، حتی شاهزادگان و نجیب زادگان گرجستان همسر پادشاهان و شاهزادگان صفوی میشدهاند. پس از انقراض صفویه و ضعف دربار ایران پادشاهان گرجستان اندک اندک در اندیشه استقلال برآمدند و از سوی دیگر روسها بر متصرفات جوبی خود افزوده و از شمال با ایشان همسایه شده بودند و ناچار هروقت که پادشاهان گرجستان از جانب دربار ایران نگران و بد دل میشدند میکوشیدند پشتیبان و هواخواهی دربار روسیه را جلب کنند.
چون آقا محمد خان بر خاندان زند قیام کرد هراکلیوس دوازدهم پادشاه مسیحی گرجستان پریشانی اوضاع ایران را غنیمت شمرد و زیر بار حمایت روسیه رفت. آقامحمدخان پس از آنکه در ایران پیش برد در سال ۱۲۰۹ درصدد شد با گرجستان جنگ کند و با کمال شتاب وسیله برای این کار فراهم ساخت. هنر عمدهٔ نظامی آقا محمد خان که سبب کامیابی و غلبهٔ او در همهٔ میدانهای جنگ شده اینست که با کمال سرعت میتوانسته است سپاهیان خود را برای جنگ مسلح و آماده کند و با سرعت فوقالعاده بمیدان جنگ میرسیده و بدینگونه همیشه چند روز زودتر از آنکه حریف انتظار او را داشته است بر سر او میتاخته و او را بدینگونه بغفلت میگرفته و کار را از پیش میبرده است و این یگانه