برگه:TarikheMoaserV1.pdf/۳۲۱

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۲۷۹

که بود فتنه برمی‌انگیخت و چون حکمرانان شروان و بادکوبه و طالش با هدایت الله خان حکمران گیلان راهی داشتند گاه‌گاهی ازو پشتیبانی میکردند. چون هدایت الله خان درگذشت و حکمرانی گیلان با میر سلیمان خان قوینلو پسر محمدخان‌قاجار رسید که خال آقا محمد خان بود مرتضی‌قلی خان که در طالش و شروان در پی موقع می‌گشت در آن سال با مصطفی خان طالش و فتحعلی خان حکمران قبه و شیخعلی خان حکمران بادکوبه همدست شد و بگیلان آمد و آنجا را تاراج کرد. درین هنگام آقا محمد خان با فتحعلی‌شاه در فیروزکوه بود. امیرسلیمان‌خان قاجار قوینلو پس از آنکه سلیمان‌خان این خبر را باو داد بمهدی خان حکمران تنکابن نوشت و باو دستور داد با سلیمان خان یاری کند و راه را بر مرتضی قلی‌خان بگیرند. مردم خلخال و خمسه و طارم نیز با آنها یاری کردند و مرتضی قلی خان شکست خورد و بازگشت. در همان سال بار دیگر با گروهی سواره و پیاده بیاری مصطفی خان طالش با هفت هزارتن در اوایل ماه ذی‌الحجه آهنگ گیلان‌کرد و لشکریان خود را در گسگر فرود آورد. امیر سلیمان خان چون از مردم گیلان اطمینان نداشت از رشت بقزوین آمد و در آنجا ماند.

مرتضی قلی خان گیلان را گرفت و آقامحمد خان هم سلیمان‌خان را نزد خود خواند و شرح واقعه را ازو پرسید و لشکریان خود را احضارکرد و کوچ و عیال مرتضی قلی‌خان را از مازندران بطهران خواست و آنها را در آنجا نگاه داشت.

محمد حسین خان قاجار قوینلو را که ناظر او بود با دوهزار سوار مامورکرد که بروند و منتظر لشکریان دیگر باشند. وی نیز بی‌درنگ رهسپار شد و در جنگ شکست خورد.

سلیمان‌خان قاجار و امیرحسین‌خان‌ارجمندی فیروزکوهی و میرزامحمدخان لاریجانی با ده هزار سوار و پیاده بگیلان رفتند و در دوازدهم محرم سال بعد در چهارفرسنگی گیلان با هم روبرو شدند. نخست مصطفی‌خان طالش حمله برد و شکست خورد. روز سوم سلیمان‌خان قاجار باطراف رشت رسید و مرتضی قلی‌خان با نه زار سپاهی با او روبرو شد و در آن جنگ برادر مصطفی خان طالش با امیرمحمد حسین‌خان فیروزکوهی جنگ کرد و کشته شد. لشکریان وی دیگر تاب نیاوردند و لشکریان مازندرانی هم شکست خوردند. میرزا محمدخان لاریجانی و نجفقلی‌خان‌نوری که فرمانده آنها بودند عقب نشستند و لشکریان شروان بسیاری از آنها را کشتند و سلیمان خان بمنجیل آمد و مرتضی قلی خان پیش برد.

آقامحمد خان برادر خود جعفر قلی‌خانرا با سپاه استراباد و مازندران و بسطام بجنگ مرتضی قلی خان برادر دیگر بگیلان فرستاد و نیز برادر زاده خود فتحعلی خان نایب‌السلطنه یعنی فتحعلی شاه را مامور گیلان و کرانهای دریای خزر کرد.