مادر مطیع پسر خود میگردید.
مزاوجت در نزد رومیها از تکالیف دینی بود یعنی بسیار مقید بودند باینکه کسی را داشته باشند که بر سر قبر ایشان آمده آداب عزا بعمل آورد و این آداب را هم جز پسر یا نوادهٔ میت کسی حق نداشت بجا آورد لهذا هرگاه مردی پسر نداشت پسر دیگری را بفرزندی قبول میکرد و پسرخوانده هم همان حقوق و وظایف پسر حقیقی را داشت و چون هریک از افراد رومیان علاوه بر اسم شخصی اسم خانواده‌ای هم داشتند پسرخوانده اسم پدرخوانده را بر اسم پدر حقیقی خویش اضافه میکرد مثلا سیپیون سردار جنگ سیم کارتاژ که آن شهر را خراب کرد پسر پل امیل بود که با پرسه پادشاه مقدونی جنگ کرده و او را شکست داده ولی پسرخواندهٔ پسر سیپیون افربقائی بود و باین مناسبت سیپیون املین خوانده می‌شد.
ترتیب مالکیت و توارث - رومیها مالکیت و مملوکیت را دربارهٔ همه‌کس و همه‌چیز قائل بودند. بر وفق قانون رومی هرکس از افراد ملت روم نبود مالک چیزی محسوب نمیشد. مملوک هم منحصر بود باراضی واقعه در خاک ایطالیا و غلامان و جوانانی که شخص پشت یا گردن آنها را زیر بار میاورد از قبیل قاطر و خر و گاو اما سایر چیزها و حیوانات دیگر از قبیل گوسفند و بز و خوک کاملا در تحت عنوان ملکیت درنمیامد. اراضی واقعه در خارج
