برگه:TarikhMokhtasareDolateGhadimeRoom.pdf/۱۸۶

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
— ۱۸۶ —

ولایت اتروری عبور کرد و خاکی را که سابقاً به حاصل‌خیزی و آبادی معروف بود بایر و بیحاصل یافت و ملاحظه کرد که سکنهٔ آن ناحیه منحصر بجماعتی از بندگان شده از این بابت متعجب و متأثر گردید و بمعایب انهدام اواسط‌الناس و جمع‌شدن املاک و اراضی در دست معدودی از ملاکهای متمول واقف شد و تشویش پیدا کرد که مبادا افراد ملت رومی چنان قلیل‌العدد شوند که دیگر لشکر معتبری نتوان از ایشان تشکیل داد لهذا عزم کرد درصدد تغییر این حال برآید و اسبابی فراهم آورد که باز جماعتی از دهاقین و روستائیان تشکیل شود و از جمله حرفها که در این باب بمردم روم زده اینست که میگوید وحوش و سباع ایطالیا مکمن و مأوائی دارند اما کسانیکه خون خود را برای این مملکت میریزند جز هوا و روشنائی آفتاب چیزی مالک نیستند با عیال و اطفال بی خانه و مسکن سرگردانند. سرداران ما در هنگام محاربات بلشکریان محض تحریض و تشویق میگویند بکوشید تا مقبره‌ها و مساکن خویش را حفظ کنید. این حرف خطاست و آن سرداران کاذبند زیرا که کدام یک از لشکریان رومی است که مسکن و مقبرهٔ اجداد خویش را دارا باشد. در واقع این بیچارگان برای هوای نفس دیگران جنگ میکنند و خود را بکشتن میدهند. شما آنها را مالک روی زمین میخوانید و حال اینکه یک کلوخ هم مالک نیستند.

در آنزمان دولت روم املاک خالصه بسیار داشت زیرا که هر قومی