کم یا زیاد در قانون ملاحظه نمایند گمان نمیکنم تابعیت این ملت و این سلطنت و این قانون را بر عهده بگیرد و دست تظلم بنمایندگان دول دیگر بلند ننماید که چه تقصیر کرده‌ام خون من انسان بقدر یک حیوان پستر شده. اگر جواب دهیم که شما اهل کتاب هستید و روح ایمانی ندارید از اینجهت قیمت تو قیمت حیوان است جواب خواهند گفت که یکنفر کشیش آلمانی[۱] که در ارومیه کشته شد مگر اهل کتاب نبود که مبلغ شصت و پنج هزار تومان دادید. جز اینکه بتخصیص و تخصص قایل شویم که دو نفر از اهل کتاب و اهل ذمه یکی شصت و پنج هزار تومان دیه او باشد و یکی بیست و پنجتومان. یکی قیمت شصت نفر مسلمان قیمت او باشد دیگری قیمت بک الاغ پستی. آیا این انصاف است عدالت است محذور دیگر اینکه ببینیم آیا قانونی که این اندازه دارای اختلاف باشد در مجمع حقوق بشریت قبول مینمایند و افراد تبعه این چنین ملت در ممالک خارجه چه قیمت خواهد داشت...»
حاجی شیخ فضل الله مجلس را از هر باره زیر دست ملایان میخواست و از یکماه پیش یک «اصل» برای افزوده شدن بقانون اساسی آماده گردانیده و آنرا با خط خود نوشته نسخه‌هایی از آن بدست مردم داده بود، و کنون پافشاری در باره آن نشان میداد. اینست نوشته او:
- ↑ کشیش انگلیسی میبوده. برای داستان کشته شدن او بخش یکم این تاریخ صفحه ۲۰۲ دیده شود.
یا «اهل ذمه» نامیده شدند، و اگر مسلمانی یکمردی را از ایشان کشتی او را بکیفر نتوانستندی کشت. بایستی خونبها یا «دیه» که هشتصد درهم بودی ازو بگیرند . اگر کشته زن بودی چهارصد درهم بایستی گرفت. درهم پول نقره آغاز اسلام است. هر درهمی رویهمرفته ۳ گرم یا ۱۵ نخود میبوده که اگر بهای امروزی نقره را بدیده کیریم ۸۰۰ درهم بیشتر از هزار ریال خواهد بود. ولی در آن هنگام که این گفتگو ها میرفت نقره بسیار ارزانتر از اکنون میبود و آنگاه گویا اندازه سنگینی در هم را نمیدانسته‌اند، از اینرو ۸۰۰ درهم را دویست و پنجاه ریال با بیست و پنجتومان میگرفته‌اند.
