پرش به محتوا

برگه:Tarikh-e Iran-e Bastan.pdf/۶۱۱

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی نشده است.

مصبّ دریا یا بوغازی است، که معروف به بوسفور می‌باشد. در جائی، که پل را ساخته بودند، طول بوسفور ۱۲۰ استاد است. بوسفور تا پروپونتید[۱] امتداد دارد و پروپونتید، که عرض آن پانصد و طول آن ۱۴۰۰ استاد است، به هلّس‌پونت[۲] اتصال می‌یابد. عرض این آخری هفت و طولش چهارصد استاد است. هلّس‌پونت به دریائی اتصال می‌یابد، که نام آن اژه[۳] است». در اینجا هرودوت شرح می‌دهد، که چگونه این دریاها و بوغازها را اندازه گرفته و بعد گوید (کتاب [۴]، بند ۸۷):

داریوش، پس از اینکه دریا را تماشا کرد، بسر پل برگشت. آن را ماندروکل[۵]نامی از اهل سامس ساخته بود. بعد بوسفور را هم تماشا و سپس امر کرد، دو ستون از مرمر سفید در ساحل آن نصب کنند و بر آنها اسامی تمام مردمان تابع را، که در قشون او بودند، بزبان آسوری و یونانی بنویسند. در این سفر جنگی عدّه‌ای از مردمان تابع با او بودند و قشون او بی‌بحریه به هفتصد هزار نفر و عدّۀ کشتی‌ها به شش‌صد فروند بالغ بود. بعدها اهالی بیزانس این ستونها را بشهر خود برده از آن قربانگاهی برای دو خدای خود ساختند و مرمری را، که بر آن خطوطی بزبان آسوری نوشته بودند، در نزدیکی معبد دیونیس[۶] در بیزانس انداختند. آن قسمت بوسفور، که سواحلش بحکم داریوش باهم اتصال یافته بود، در وسط بیزانس و معبدی است، که در مدخل بوسفور واقع شده. داریوش را پل پسند آمد و به سازندۀ آن هدایای زیاد داده از هر چیز ده عدد بخشید. قسمتی را از هدایای مزبور ماندروکل خرج یک پردۀ نقاشی کرد، که تمام پل را نشان می‌داد و می‌نمود، که داریوش بر تخت بلندی نشسته و قشون او از پل عبور می‌کند. این پرده را او بمعبد هرا[۷] داد و آن کتیبه‌ای داشت بدین مضمون: «پس از اتصال بوسفور، که ماهیهای زیاد دارد، ماندروکل این را به هرا به یادگار پل تقدیم کرد. او در ازای این کار تاج افتخار بر سر نهاد و نام اهالی سامس را بلند داشت، چه کار او



  1. Propontide (دریای مرمره).
  2. Hellesponte (بوغاز داردانل).
  3. Egee (بحر الجزائر).
  4. Mandrocle.
  5. Mandrocle.
  6. Dionyse (به عقیدۀ یونانی‌ها ربّ النّوع شراب).
  7. (هرا) به عقیدۀ یونانیها ربة النّوع زمین بود.