۳-از اردشیر سوّم:
الف-در سه لوحه در شمال قصر اردشیر. ب-در پهلوی پلّههای غربی تچر داریوش:
بند [۱]-خدای بزرگی است اهورمزد، که این زمین را آفریده، که آن آسمان را آفریده، که بشر را آفریده، که شادی را برای بشر آفرید، که مرا، که اردشیرم، شاه کرده، یگانه شاهی را از بسیاری یگانه فرمانداری را از بسیاری.
بند ۲-اردشیر شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه ممالک، شاه این زمین گوید:
من پسر اردشیر شاهم، اردشیر پسر داریوش شاه، داریوش پسر اردشیر شاه، اردشیر پسر خشیارشا شاه، خشیارشا پسر داریوش شاه، داریوش پسر وشتاسپ نام، وشتاسپ پسر ارشام نام هخامنشی (به صفحۀ ۲۳۱ رجوع شود).
بند ۳-اردشیر شاه گوید: این پلّهکان سنگی را من ساختهام.
بند ۴-اردشیر شاه گوید: اهورمزد و ایزد مهر مرا، این مملکت را و آنچه را، که کردهام، بپایند.
در خاتمه راجع بقصور تختجمشید مقتضی است بیفزائیم، که پلوتارک گوید، ادان ۱یکی از بناهای معروف آتن موافق نقشهای، که پریکلس کشیده بود، ساخته شده است و او چنانکه گویند نقشۀ کوشک خشیارشا را در نظر داشته (پریکلس، بند ۲۲).
چهارم-نقش رستم
چنانکه در شرح آثار تختجمشید گفته شد، سه مقبره از شاهان هخامنشی در آن محلّ است و مقبرۀ سوّم ناتمام مانده. امّا مقابر داریوش بزرگ و بعض شاهان دیگر هخامنشی در محلّی است که تقریباً در سهربع فرسنگی تختجمشید، در آن طرف رود پلوار، واقع و بزبان اهل محلّ موسوم بنقش رستم میباشد، زیرا مردم محلّ از حجّاریهای آن تصوّر کردهاند، که این صورتها از رستم داستانی است.
مقابر را در کوه کندهاند و تماماً از روی یک نقشه است. نمای مقابر بسه بخش، که یکی روی دیگری بنا شده، تقسیم گشته. این بنا شبیه صلیب یونانی است و بلندیش به ۲۴ مطر و نیم میرسد. قسمت سفلی، که تقریباً شکل مربع مستطیل
________________________________________
- ↑ L'Odeon.