گذشته،باز شمّه‌ای گفته شود.
کوسّیان
این مردم را مردمان هم‌جوار آنها و مورّخین عهد قدیم چنین نامیده‌اند:عیلامیها-کوس‌سی،آسوریها-کش‌شو، هرودوت-کیسّی،سایر مورّخین یونانی کوس‌سایی ۱.اسم مردم مذکور در زمان شمسوایلونا پسر حمّوربی در دفعه اولی برده شده.این‌ها در لرستان سکنی داشتند(لر بزرگ و کوچک)و در حوالی زاگرس(کوه‌های کردستان).کاسّی‌ها یا کاسّیت‌ها(اروپائی شده کشّو)،چنانکه در مدخل گذشت(صفحات ۱۲۴-۱۲۵) بابل را گرفته تقریبا ششصد سال در آنجا سلطنت کردند.اوّل پادشاهی،که از این سلسله در اینجا سلطنت کرد،کانداش نام داشت،سی و پنجم پادشاه سلسله بدست شوتروک ناخون‌تی پادشاه عیلام کشته شد و این سلسله منقرض گشت.این مردم،چنانکه مورّخین یونانی گویند،همه‌ساله از شاهان هخامنشی انعام و هدایائی دریافت می‌داشتند،تا راه‌ها را امن نگاه دارند،یعنی غارت نکنند.نه‌آرخ گوید، که عدّه چنین مردمان در زمان هخامنشی‌ها چهار بود:۱-مردها ۲در حوالی پارس.۲-اوکسیان ۳(خوزها)و الی‌میان ۴در حدود پارس و خوزستان.۳-کوسّیها در حدود ماد.از تاریخ چنین برمی‌آید،که کوسّیها در دوره آسوری و هخامنشی و مقدونی و یونانی استقلالشان را حفظ می‌کردند.اسکندر،چنانکه گذشت، با آنها جنگید،ولی بعد از اسکندر باز خودمختاریشان را حفظ کردند.امّا اینکه
1- Kossaiooi.
2- Mardes.
3- Uxiens.
4- Elymeens.
