ناقص است و چنین بنظر می‌آید که از هیئت هم بهره‌ای نداشته.
با وجود همۀ این معایب کتاب او را باید خواند، زیرا اطلاعات گران‌بهائی نسبت به اخلاق، عادات و قوانین مقدونیها می‌دهد و این نکته برای تاریخ ایران قدیم مهم است. دیگر اینکه، چون کنت کورث یونانی نبود، با وجود ستایشی که برای اسکندر داشت، مطالب را بازتر نوشته و کارهای بد اسکندر را کمتر پرده‌پوشی کرده.
کرنلیوس تاسی‌توس[۱]
مورّخ معروف رومی و یکی از نویسندگان اوّل درجۀ عالم، در ۵۰ میلادی تولد یافت و در زمان (وسپاسیان) بامور دولتی اشتغال ورزید. در زمان تیتوس به درجۀ سناتوری رسید و بعدها اوضاع روم او را مجبور کرد از کارهای دولتی کنار گیرد. پس از آن این مورّخ ساعات فراغت خود را به مطالعه و تاریخ‌نویسی صرف کرد، پس از چندی (قونسول) شد و در زمان تراژان در آسیا سمت (پروقونسولی)[۲] یافت. فوت او در ۱۲۰ میلادی روی داد.
تاسی‌توس تألیفات زیاد دارد و نوشته‌های او از شاهکارهای ادبی زبان لاطین بشمار می‌رود. از کتبی که در تاریخ نوشته سالنامه‌ها خیلی معروف است.[۳] این تألیف حاوی ۱۶ کتاب بوده و از آن چهار کتاب اوّلی، ابتدای کتاب پنجم و قسمتی از کتاب ۶ و ۱۱ و ۱۶ تا زمان ما باقی مانده. بعضی عقیده داشتند که این تألیف از تاسی‌توس نیست، ولی این عقیده عاری از مبنا است. سالنامه‌ها او چندان ارتباطی با تاریخ ایران ندارد، با وجود این از بعض جاهای آن که راجع بروابط رومیها با اشکانیان است می‌توان استفاده کرد.
از نوشته‌های تاسی‌توس دیده می‌شود که از معنویون است[۴] و نسبت باوضاع زمان خود بدبین. بنابراین، چون از ترقی جامعۀ روم مأیوس است، عقیده دارد که رومیها باید اوضاع قدیم را حفظ کنند و سیرۀ خودشان را بر صفات رومیهای قدیم قرار دهند.
