مقدمهٔ مصحح
اول کسیکه ما را بوجود این کتاب نفیس آگاه کرد، فاضل محترم آقای میرزا عبدالعظیم‌خان گرکانی بود که در چند سال پیش ازین قسمتی از اشعار محمّدِ وصیف را بعنوان قدیمترین شعر فارسی در یکی از مجلات طهران منتشر ساخت.
مأخذ مشارالیه پاورقی روزنامهٔ ایران قدیم (از شماره ۴۷۴ تا ۵۶۴ مورخهٔ ۱۳۰۲-۱۲۹۹ هجری مطابق ۱۸۸۱-۱۸۸۵ میلادی) بود که متأسفانه وجود آن سلسله روزنامه بسی نایاب و در تمام پایتخت از یک الی دو دوره زیادتر بدست نمیآمد.
از آن پس مطالعهٔ این کتاب از روی همان مأخذ چاپی مطمح نظر فضلا قرار گرفت و مقالات چند در مطبوعات داخل و خارج ایران از آن کتاب انتشار پذیرفت.
در سنهٔ هزار و سیصد و چهار شمسی مشتی کتاب برای خریداری باینجانب عرضه شد و در آنمیان نسخه‌ای قدیمی از این کتاب بنظر رسید و پس از دیدن آن نسخه معلوم و مشخص شد که مأخذ روزنامهٔ ایران همین نسخه بوده است لاغیر - چه گذشته از آنکه در همهٔ کتابخانهای طهران تا جائیکه احتمال میرفت تجسّس بعمل آمده و اثری از نسخهٔ قدیمی دیگری بدست نیامد و هرچه بود همه از پاورقی ایران نقل شده بود، خود پاورقی ایران هم منقول ازین نسخه بنظر آمد، زیرا در چند صفحه از این نسخه (که در حواشی اشاره شده) خوانندهٔ جاهلی بمناسبت متن کتاب اشعاری سست و غلط ساخته و در حواشی کتاب نوشته و از آنجا که تصرف در اموال غیر عادت برخی مردمست آن اشعار خام را با علامت و رادّه‌ای بمتن ملحق ساخته است، و کسی که آن کتاب را برای چاپ در پاورقی روزنامه جانویسی میکرده ملتفت این معنی نشده و آن شعرها را در متن نوشته و همانطور هم در پاورقی چاپ شده است! وحتی فضلائیکه همانقسمتها را برای مجلات نقل میکرده‌اند، چون آن شعرها را در متن چاپی یافته‌اند بسستی و خامی شعر متوجه نشده و نبایستی هم میشدند و عیناً در مقالات نقل نموده‌اند.
