از جمله نگارنده ناچیز این کتاب درباره چندی از خاندان‌های نامعروف از مدتها به کاوش و جستجو پرداخته تحقیق حال و تاریخشان نموده‌ام. برخی از این خاندانها را نه‌تنها مورخان ما ننگاشته‌اند شرقشناسان اروپا نیز نشناخته‌اند و تاریخشان را که پاک از میان رفته بود من زنده گردانیده‌ام. برخی دیگر را هم اگرچه شرقشناسان شناخته و در تألیف‌های خود نگاشته‌اند ولی چون تحقیق‌های ایشان ناقص بود من به تکمیل پرداخته بسیاری از لغزش‌های ایشان را تصحیح کرده‌ام. و چون سالها زحمت این کار را برده و خوشبختانه به نتیجه‌های نیکو رسیده‌ام. از چندی پیش به تألیف یک رشته کتابی به نام شهریاران گمنام آغاز کرده و سه بخش آن را به انجام رسانیده‌ام. در بخش نخستین سه خاندان جستانیان و کنکریان و سالاریان را که هر سه دیلمی و خویش و نزدیک همدیگراند نگاشته و در بخش دوم از روادیان آذربایجان گفتگو کرده‌ام. بخش سوم دربارۀ شدادیان اران است. ولی کتاب بخشهای چهارم و پنجم بلکه ششم و هفتم نیز خواهد داشت که به یاری یزدان چند خاندان دیگر را خواهیم نگاشت۱.
در این بخش در مقدمه شرح مفصلی از حال و چگونگی دیلمان در اواخر پادشاهی ساسانیان و در قرن‌های نخستین اسلام نگاشته‌ایم. این رشته تاریخ دیلمان را نیز تاکنون کسی تحقیق نکرده و از تاریخ‌های ما آگاهی درست، بلکه هیچ‌گونه آگاهی در این موضوع نتوان یافت. بلکه باید گفت مورخان ما از تاریخ دیلمان جز سرگذشت و داستان بویهیان و زیاریان را شناخته‌اند. ما خبرهای پراکنده و مبهم و شعرها را از تاریخ‌ها و کتاب‌های تازیکان گرد آورده توانسته‌ایم تحقیق مجملی درباره این یک دوره مهم - دوره بهادری - تاریخ دیلمان بنماییم.
در این بخش نخستین و در بخشهای دیگر ما در هیچ‌جا به سهوهای شرقشناسان و مؤلفان دیگر متعرض نشده آنچه را که به عقیده خود راست و درست دانسته‌ایم نگاشته‌ایم (مگر در دیباچه بخش دوم که اشتباه شرقشناسان را درباره روادیان و علت شناخته نشدن آن خاندان را به تفصیل نگاشته‌ایم). چه این تعرض را فایده نبود. و این مطلب را در اینجا برای آن می‌نگاریم که خوانندگان که نگارش‌های ما را با نوشته‌های ایشان دوگونه خواهند یافت سهو را از جانب ما نیانگاشته و
________________________________________
(۱) . متأسفانه شادروان کسروی موفق به نگارش بخشهای دیگر شهریاران گمنام نگردید - ناشر.
شهریاران گمنام جلد ۱
