نگارش‌های مورخان ایران را نیز به محک خرده‌بینی زده بسیاری از سهوها و لغزش‌های ایشان را تصحیح نموده‌اند. شناختن این خاندانها در حقیقت رشته مهمی از فن ایرانشناسی است.
ولی با همه زحمتها که این دانشمندان کشیده و کوشش‌های فراوان که تاکنون کرده‌اند هنوز جای آن است که صدها عمر صرف این موضوع گردیده تحقیق و جستجوی بیشتر و بهتر کرده شود. چه خاندان‌های بسیاری را با کاوش و جستجو از کتابها و از دیوان‌های شاعران می‌توان به دست آورد که در بزرگترین و جامعترین تألیف‌های شرق‌شناسان هرگز نام برده نشده‌اند۱.
وانگهی تحقیق‌هائی که شرق‌شناسان اروپا تاکنون در این موضوع نتوان گفت که از هرحیث کامل و درست است. بلکه با اندک دقت و جستجو می‌توان دریافت که نقص‌های بسیار و سهوها و لغزش‌های فراوان در نگارش‌های ایشان است که باید کم کم به تدریج تصحیح و تکمیل شود.
از نتیجه‌های گرانبها که شرق‌شناسان از تلاش و جستجوی خود تاکنون برداشته و این همه خدمت به تاریخ ما کرده‌اند بخوبی می‌توان دانست که خود ما نیز اگر به کوشش و تلاش برخیزیم نتیجه‌های دیگر در دست خواهیم داشت.
ما باید راه و طریقه را از این دانشمندان یاد گرفته به تحقیق تاریخ کشورمان بکوشیم درباره این خاندانها نیز هرچه بیشتر کوشیده شود بر روشنی حال و تاریخ آنها خواهد افزود. به ویژه که اکنون در تهران کتابخانه‌های بزرگ و مهمی - همچون کتابخانۀ مجلس و کتابخانه آقای حاجی حسین آقا ملکی - بنیاد یافته که نسخ‌های خطی کمیاب را در دسترس ما می‌گذارند و روزبه‌روز سکه‌های کهنه از زیر خاک بیشتر بیرون آمده وسیله کار از هرحیث فراوان‌تر می‌گردد.
همچنین ما می‌توانیم از کتاب‌های دیگر ملتها که از باستان رابطه تاریخی با ایران داشته‌اند - به ویژه از تاریخ‌های ارمنیان و گرجیان و از برخی کتاب‌های سریانی و از تاریخ‌های روم شرقی - در این‌باره استفاده بنماییم.
________________________________________
(۱) . آخرین و جامعترین تألیف شرق‌شناسان در این موضوع گویا کتاب است. که به نام تألیف و چاپ نموده است.
شهریاران گمنام جلد ۱
