آن آگاه شوند ، باید به تصنیفات خود او مراجعه نمایند مخصوصا به کتابهایی که د اختيار ورابطه علت و معلول »[۱] و «روانشناسی مبنی بر تصور ـ نیرو»[۲] «و اخلاق مبنی بر تصور ـ نیرو»[۳] و و آینده علم ما بعدالطبیعه[۴] نام دارد ، و البته مطلب بسیار دقیق است و ما همه را به اشاره گذراندیم که این کتاب گنجایش تفصیل ندارد .
ژان ماری گویو[۵]
«گویو» در حکمت وشعر وادب گوهری بود که خوش درخشید ولی دولت مستجل بود . شاگرد الفرد فویه و پسر زن او در بیست و پنج سالگی از حکما به شمار رفت امـا مسلول بود و در سی و چهار سالگی جوانمرگ شد ( ١٨٠٤ تا ۱۸۸۸ ). در این عمر کوتاه آثار گرانبها از خود گذاشت ، قدری به شعر و بیشتر به نشر . تحقیقات مهمش در اخلاق است و زیبایی شناسی و دیانت . در کتابش که نامی تر است . یکی به این عنـوان است «اخلاق بی تکلیم و بی پاداش»[۶] و دیگری عنوانش چنین است «بی دینی آینده»[۷] .
بنیاد عقاید گویو تقریبا همان عقاید نیچه است ، ولی در نتیجه یکسره مخالف او است ، زیرا که نیچه صرف انفرادی است و گویو همه اجتماعی است.
