زبير برادر خود عبيدة بن زبير را از حكومت مدينه و منصوب كردن مصعب بن زبير برادر ديگر خود را،محاربه ابن حازم سّلمى و بنى تميم در خراسان،ظهور طاعون شديد در بصره.
افريقا- وفات عبد اللّه بن عمرو بن عاص السّهمى در مصر كه در اخر عمر كور شده بود و بعضى فوت او را در سال شصت و هشت نوشتهاند.
[سنه 66-سنه 685 مسيحى] آسيا- خروج مختار بن ابو عبيده ثقفى در كوفه به جهة خونخواهى حضرت سيّد الشهدا عليه السّلام و جمع شدن جمع كثيرى دو را و بيعت كردن با او و بيرون كردن عبد اللّه بن مطيع عامل ابن زبير را از كوفه و تمكّن او در كوفه و به دست آوردن شمر ذى الجوشن و كشتن او،و كشتن و سوزانيدن خولى اصبحى،و كشتن عمر بن سعد و حفص پسر عمر را و فرستادن سراين دو را براى محمّد بن حنفيّه،و فرستادن مختار امراء به ولايات براى ضبط و حكمرانى بلاد،و بعضى كشتن شمر و غيره از قاتلين سيد الشهداء عليه السّلام را به سال بعد نسبت دادهاند،بيعت مثنّى عبدى با مختار،اظهار ميل كردن مختار به اطاعت و معاونت محمد بن حنفيّه،حبس كردن ابن زبير محمّد بن حنفيّه را براى اخذ بيعت و نوشتن محمّد ماجرا را به مختار،و لشكر فرستادن مختار به مكّه و خلاص كردن محمّد را از حبس،مقاتلۀ ابن حازم در خراسان با اشخاصى كه از طايفۀ بنى تميم بودند،فرستادن مختار ابراهيم بن مالك اشتر را با عساكر به جنگ عبيد اللّه بن زياد در عشر آخر ذيحجۀ اينسال،وفات اسماء بن حارثة الأسلمى از اصحاب صفّه به قولى،استيلاى نجدۀ حرورى بريمامه،وفات يزيد بن ارقم،وفات عدى بن حاتم در مكّه بقولى.
افريقا- ظهور طاعون سخت در مصر.
[سنه 67 هجرى-سنه 686 مسيحى]
آسيا- مقاتله ابراهيم بن مالك با لشكر عبيد اللّه بن زياد در حوالى موصل و غلبۀ عساكر ابراهيم و كشته شدن عبيد اللّه بن زياد به دست ابراهيم،و فرستادن ابراهيم سر او را با سر حصين بن نمير،و سر شرحبيل بن ذو الكلاع،و سر ربيعة بن محارب،و بعضى سرهاى ديگر از سران سپاه ابن زياد به كوفه نزد مختار و فرستادن مختار آن سرها را با سى هزار دينار به مكّه نزد محمّد بن حنفيّه و مصفّى شدن تمام ولايت كوفه تامد اين و ديار ربيعه و غيره مختار را،والى كردن عبد اللّه بن زبير مصعب برادر خود را به بصره و طلبيدن مصعب مهلب بن ابى صفره را از خراسان و همراهى كردن او را با عساكر بيشمار به فتح كوفه و جنگ با مختار،و قتال شديد لشكر مصعب با جيش مختار و مغلوب شدن عساكر مختار، داخل شدن مصعب به كوفه و محاصره مختار در قصر دار الاماره و جنگ كردن مختار تا وقتيكه كشته شد،و مقتول شدن تبعۀ مختار كه هفت يا ششهزار نفر بودند،كشته شدن عمر بن علّى بن ابيطالب عليه السّلام درين جنگ كه با قشون مصعب همراهى داشت، فرستادن مصعب سر مختار را با فتح نامه به مكّه نزد برادر خود عبد اللّه بن زبير،فوت احنف بن قيس تابعى در كوفه،و بعضى فوت احنف را در سال هفتاد و يك برخى در سال شصت و نه نوشتهاند،و احنف ابو بحر الضحّاك بن قيس بن معاوية بن حصين بن عباده است كه معروف به احنف شده و در حلم ضرب المثل ميباشد،عزل مصعب از ولايت عراق به حكم عبد اللّه بن زبير و نصب حمزة بن عبد اللّه به جاى او بقولى.
اروپا- معاهده ژوستين امپراطور قسطنطنيه با عبد الملك بن مروان به اينكه طايفه مرنيت كه عيسوى مذهب متعصّب و در كوهستان شامات سكنى داشتند با مسلمانان جنگ نكنند(فرانك)پپن نامى بدون اينكه لقب سلطنت قبول كند در اينمملكت سلطنت مىنمايد و اولاد سلاطين قديم را بىدخل مىسازد.
[سنه 68 هجرى-سنه 687 مسيحى]
آسيا- عزل حمزة بن عبد اللّه از ولايت عراق و نصب مصعب به جاى او و مراجعت مصعب به اينولايت،حرب عساكر ابن زبير با خوارج در فارس و عراق،مقاتله عتاب بن ورقاء الرّياحى كه از جانب مصعب حكومت اصفهان داشت با اهل رى كه معاونت خوارج نموده بودند و فتح كردن عتاب رى را به غلبه،مقاتلۀ عبيد اللّه بن الحرّ الجعفى با عساكر عبيد اللّه بن زياد به قصد ترويج امر عبد الملك بن مروان و مغلوبشدن و هلاكت او،اجتماع چهار لوا در عرفات كه يكى از ابن حنيفّه،و ديگرى از ابن زبير و سيّمى از بنى اميّه،و چهارمى از نجدۀ حرورى بود،وفات عبد اللّه بن عبّاس عمّ حضرت رسول(ص)بقولى،وفات واقد الليثى كه اسمش حارث بن مالك بود،وفات ابو شريح خزاعى كه اسمش خويلد بن عمرو بود
