دیندار صورت نبندد و اشارت حضرت نبوت بدین معنی وارد است که آلدین والملك توآمان و بحقیقت بباید شناخت که پادشاهان اسلام سایهٔ آفریدگارند. عزّ اشمه که روی زمین بنور عدل ایشان جمال گیرد و بهیبت و شوکت ایشان آبادانی جهان و تألف اهواء متعلق باشد که بهیچ تأویل حلاوت عبادت را آن اثر نتواند بود که مهابت شمشیر را و اگر این مصلحت بر این سیافت رعایت نیافتی نظام کارها گسسته گشتی و اختلاف کلمت میان امت پیدا آمدی و چنانکه در طبایع مرکب است هر کسی برأی خویش در مهمات اسلام مداخلت کردی و اصول شرعی و قوانین دینی مختل و مهمل آمدی و امیر المؤمنین عمر رضی الله عنه میگوید. السلطانُ أَكْثَر مِما يَزَعُ الْقُرْآنُ (۱) و اقتباس این معنی از قرآن عظیم است. لأنتم أشد رهبة في صُدُورِهِم مِن الله ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَفْقَهُونَ (۲) زيرا كه نادان. ما نوع جز بعذاب عاجل از معاصی باز نیاید و کمال عظمت باری جل جلاله نشناسد. نزد آن کش خردنه همخوابه است شیر بیشه چو شیر گرمابه است و آنکه در سایه رایت علم آرام گیرد تا باآفتاب کشف نزديك افتد بمجرد معرفت آن چندان شکوه در ضمیر او پیدا آید که اوهام نهایت آنرا در نتواند یافت و خواطر یکنه آن نتواند رسید قَوْلُهُ تَعَالَى إِنَّما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَماء بحكم اين مقدمات روشن میگردد که ملک بی دین باطل است و دين بي ملك ضایع و خدای تعالى تَقَدَّسَتْ آسماوه وعَمَّتْ نَعْماوه میفرماید لَقَدْ اَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّنَاتِ ۱ - آنچه سلطان باز میدارد و مردم را از کار زشت منع میکند بیشتر از آنست که قرآن باز میدارد و منع میکند. حاصل معنی آنست که مردم آنقدر که از مجازات و قدرت میترسند از قرآن و مواعظ آن نمیترسند و ترك کارهای ناپسند نمیکنند. عبارت مزبور در کلیله خطی نگارنده و تاریخ یمینی بعمر منسوب است ولی در کلیلههای چاپی بجای عمر عثمان نوشته شده . ۲ - ترس شما در دلها و سینههای ایشان شدیدتر و بیشتر از خداست چه ایشان قومی نادان هستند
