بسیاست که دولت را از هر جهت حاکم بر دستگاههای مملکت میدانستند احتمال واقعه‌ای ناگهانی مخصوصا حادثه شبیه کودتا را نمی‌توانستند قبول کنند بهر حال نخستین بار موضوع کودتا از طرف روزنامه‌های وابسته بدسته‌های چپ عنوان شد و روزنامه‌های شجاعت و شهباز هر یک از چند روز پیش مطالبی در این خصوص نوشتند ولی با وجود تاکیدی که روزنامه‌های مزبور در انتشار خبر کودتا بکار میبردند در سایر محافل این موضوع چندان مورد توجه واقع نشده بود، بلکه بیشتر چنین تصور میشد که چون دولت از هر لحاظ متوجه جریان مملکت هست و بر کلیه امور نظارت دقیق و قطعی دارد شایعه کودتا چندان مقرون صحت نیست و از همین جهت این روزنامه های دیگر ابداً بحثی در اطراف این موضوع نکردند.
- مطالب روزنامه‌های چپ
تا اینکه در دو روز اخیر در روزنامه های وابسته بچپ بحث در اطراف یک کودتای نظامی بنحو صریحتری عنوان گشت در روزنامه‌های مزبور بمردم هشدار داده میشد که خود را برای خنثی ساختن توطئه کودتا آماده سازند و نیز بمقامات دولتی تذکر داده میشد که مواظب جریان باشند و توطئه کودتا را عقیم نمایند.
در شماره دیروز روزنامه شهباز مسئله کودتای نظامی بنحو صریحتری مورد بحث قرار گرفت که اینک از نظر اهمیت وضوع قسمت هایی از آن ذکر میشود.
- شهباز چه نوشته بود؟
شهباز در شماره دیشب خود اطلاع داده بود که قرار بوده است شب پیش (شب جمعه) کودتائی در تهران انجام شود شهباز در این شماره اشاره به - شرفیابی چند روز پیش شوارتسکف رئیس ساق مستشاران نظامی آمریکا در ژاندارمری کرده و کودتا را با ورود شوارتسکف ایران مربوط دانسته بود سپس چنین نوشته بود.
«سرهنگ نصیری فرمانده گارد سلطنتی که با شاه برامسر رفته بود غفلتا روز چهارشنبه عصر با هواپیما از رامسر به تهران آمد و تقریبا تمام شب را با لباس شخصی با اشخاص مختلف ملاقات کرد و صبح روز بعد مجددا با هواپیما برامسر مراجعت کرد و عصر پنجشنبه ساعت ۹ بعد از ظهر با اتومبیل استنشل بتهران آمد»
شهباز سپس اضافه میکند «وسیله سرهنک امیری صبح روز جمعه بتمام واحدهای گارد دستور داده شد که خود را برای انجام یک ماموریت آماده سازند و کامیونها و وسایل حرکت واحدهای گارد را برای شب مهیا نمایند»
قرار بود که دیشب با استفاده از مقررات حکومت نظامی حمله واحد های گارد فرماندهی سرهنگ ممتاز و قسمتهائی از واحدهای دیگر ساعت یک بس از نیمه شب بتهران آغاز شود.
اولین هدف کودتاچیان اشغال مراکز دولتی و رادیو توقیف نخست وزیر و عده ای از وزرا و افراد موثر سیاسی و اعدام فوری عده‌ای از آنها بود.
ساعت ۵ بعداز ظهر توطئه فاش شد و مقامات دولتی بوسیله عناصر آزادیخواه از جریان توطئه مطلع گردیدند و در نتیجه توطئه عقیم ماند و ببعد موکول گردید.
قرار بود فرمان حمله بوسیله موشک بکلیه واحدهای حمله‌کننده ابلاغ شود و انصراف از حمله نیز با موشک سفید باطلاع آنها رسانده شود دیشب چند دقیقه پس از ساعت نیم بعد از نیمه شب بوسیله موشک سفیدرنگی که از مغرب تهران بهوا فرستاده شد و همه افرادی که بیدار بودند آنرا دیده‌اند اعلام انصراف بواحدهای کودتاچی ابلاغ گردید و بدینوسیله یکبار دیگر توطئه عقیم ماند. ضمنا اطلاعات دقیق تابید میکند که همزمان با اقدامات کودتایی دیشب در تهران قرار بوده است ظرف دیشب و امروز و امشب در اغلب شهرستانها و واحدهای ارتش مراکز اصلی استانها و با برقراری حکومت نظامی در نقاطی که حکومت نظامی نیست با توقیف و اعلام مخالفین کار مرکز را تکمیل نمایند واحدهای نظامی در آذربایجان و شمال و اصفهان برای این اقدام آماده بوده‌اند
- مندرجات روزنامه شجاعت
در دنبال این خبر امروز صبح روزنامه «شجاعت» که بجای بسوی آینده منتشر میشود تحت عنوان «چگونه کودتای نظامی که قرار بود یکساعت بعد از نیمه شب جمعه انجام شود عقیم مانده» نوشت:
«کودتای خائنانه‌ای که روز پنجشنبه خبر تهیه آنرا دادیم قرار بود جمعه یکساعت بعد از نیمه شب انجام شود تمام مقدمات کار فراهم شده بود» کودتاچیان تصور میکردند که اینبار دیگر ملت ایران را غافلگیر کرده‌اند ولی ساعت پنج بعدازظهر روز جمعه جریان توطئه باطلاع نخست‌وزیر و مقامات دولتی رسانده شد. افشاء توطئه ضربت در هم شکنی بر دسیسه کودتاچیان وارد کرد و کودتاچیان که نقشه‌های خودرا افشاشده میدیدند نیمساعت بعد از نیمه شب جمعه با موشک سفید تعویق کودتا را اعلام کردند اکنون ضمن اینکه جریان دقیق توطئه کودتا را منتشر میکنیم با کمال صراحت باطلاع هموطنان میرسانیم که هنوز کودتاچیان بشدت مشغول فعالیت‌اند از دولت میخواهیم که این خائنین شناخته شده را دستگیر و بشدت مجازات کند - ما با قطعیت میگوئیم که هر گونه سهل انگاری در این راه خیانت مسلم به مبارزه ضد است ماری ملت ایرانست »
- هنوز اطلاع نداشته اند
این بود مطالبی که در شماره‌های دیشب و امروز صبح روزنامه‌های شهباز و شجاعت درباره کودتا درج شده بود ولی بطوریکه از مفاد نوشته های مذکور بر می‌آید نویسندگان این مطالب هنوز از کودتایی که در ساعت ۱۱٫۵ د شب انجام شد و رادیو تهران صبح امروز برای اولین بار خبر آن را منتشر کرد اطلاع نداشته‌اند و بهمین جهت نیز دو روزنامه‌های صبح امروز ایدا اشاره‌ای بجریان دیشب نشده بود فقط روزنامه «شاهد» در پاسخ شهباز و بسوی آینده مطلبی نوشته و در تحت این عنوان که «توده‌ایها قصد کودتا دارند و نظرشان از انتشار کودتای جعلی دربار انحراف افکار عمومی است.»
شاهد پس از آن نوشته است «اخبار بسیار موثق که بدست ما افتاده فاش کرده است که حزب توده در نظر دارد از موقعیت فعلی استفاده کرده و دست بیک کودتای کمونیستی بزند.»
طبق تحقیقاتی که بعمل آمده و گزارشهایی که بخود دولت رسیده تماما تائید میکند که از اواسط هفته گذشته بخشنامه محرمانه‌ای برای تهیه مقدمات کودتا از طرف کمیته حزب توده صادر شده است.
حزب توده .... از فرصت استفاده کرده ناگهان دولت و سایرین را غافلگیر کرده دست بیک کودتا بزند»
این بود اظهار نظری که روزنامه شاهد در شماره امروز صبح خود کرده بود. سایر روزنامه ها ابدا چیزی ننوشته بودند
- توجه کنید، توجه کنید،
امروز صبح وقتی مردم در سر ساعت ۷ پیچ رادیو تهران را باز کردند ناگهان خبر عجیبی بگوششان خورد که از هر جهت غیرمنتظره بود گوینده دوباره کلمه «توجه کنید: توجه کنید» را تکرار کرد و بعد اعلامیه زیر را که از طرف دولت صادر شده بود دوبار قرائت کرد:
- اولین اعلامیه دولت
از ساعت ۱۱ و نیم دیشب یـک کودتای نظامی بوسیله افسران گارد شاهنشاهی بمرحله اجرا گذارده شد. بدین ترتیب که ابتدا در ساعت مزبور نفرات نظامی مسلح بشصت تیر و اسلحه دستی وزیر امور خارجه و وزیر راه و مهندس زیرک‌زاده را در شمیران توقیف کردند و برای توقیف رئیس ستاد ارتش نیز بمنزلشان مراجعه نمودند ولی چون تیمسار ریاحی در ستاد ارتش مشغول کار بود بدستگیری ایشان موفق نشدند.
در ساعت ۱ بعد از نصف شب نیز سرهنک نصیری رئیس گارد شاهنشاهی با ۴ کامیون نظامی مسلح و ۲ جیپ ارتش و یـک زره‌پوش بمنزل آقای نخست وزیر آمده بعنوان آن که میخواهد نامه‌ای بدهد قصد اشغال خانه را داشته است.
ولی چون محافظین منزل نخست وزیر مراقب کار خود بودند بلافاصله سرهنگ مزبور را توقیف کردند. توطئه‌کنندگان قبل از توقف اشخاص تلفن‌های منازل آنان را قطع کرده همچین ارتباط تلفنی ستاد ارتش را با پادگان گارد شاهنشاهی باغ شاه قطع و تلفن‌خانه بازار را به وسیله سرهنگ آزموده و همراهان مسلحش اشغال کرده بودند و معاون ستاد ارتش را که برای سرکشی باغشاه رفته بود در همانجا توقیف نمودند
وزیر خارجه و وزیر راه مهندس زیرک زاده را از توقیف‌گاه سعدآباد بوسیله چهار کامیون نظامی مسلح بشهر آورده بستاد ارتش بتصور اینکه همکارانشان قبلا آنجا را شغال کرده‌اند برده ولی چون در آنجا وضع را مساعد ندیدند آنانرا مجددا بسعدآباد برده و در توقیف‌گاه گارد شاهنشاهی تا ساعت ۵ صبح نگاه داشتند.
در این ساعت که نقشه کودتا بلا اثر شده بود معاون ستاد ارتش که از توقیف باغشاه رهائی یافته بود بسعدآباد رفته آقایان را بمنزلشان بر گرداندند
مامورین انتظامی از این ساعت ابتکار عملیات را بدست گرفته و تاکنون چندتن از توطئه‌کنندگان دستگیر گردیدند»
- مصاحبه مطبوعاتی در ستاد ارتش
بدنبال اعلامیه امروز صبح دولت ساعت ۸ بامداد امروز جلسه مصاحبه مطبوعاتی در دفتر تیمسار سرتیپ ریاحی رئیس ستاد ارتش تشکیل شد
رئیس ستاد ارتش درباره کودتای دیشب بخبرنگاران چنین اظهار داشت:
چون اعلامیه مفصلی از طرف دولت انتشار خواهد یافت بنده چند موضوع را بطور مختصر باطلاع آقایان میرسانم و قبل از همه باید بگویم باز هم از آنجایی که خداوند با ما همراه است از روی اطلاعاتی که ما داشتیم و آقای نخست‌وزیر نیز ببنده اطلاع دادند برای جلوگیری از هر گونه اتفاقی پیش‌بینی‌های لازم را کرده بودیم.
جریان دیشب بدین قرار است:
ساعت ده دیشب بر خلاف معمول تصمیم گرفتم که در دفتر کار خود در ستاد ارتش حاضر گردم بهمین منظور کلاه و کیف خود را برداشته و بطرف ستاد ارتش حرکت کردم.
در بین راه جیپی را مشاهده کردم که در تعقیب من بود و بعدا معلوم شد که بوسیله همین جیپ آقایان مهندس حقشناس و مهندس زیرک‌زاده را برده‌اند.
و نوکر مرا هم کتک مفصلی زده‌اند من بستاد ارتش آمده و تیمسار کیانی معاون ستاد ارتش را بباغشاه جهت بازدید فرستادم و ایشان در همانجا از طرف سرهنک نصیری بازداشت شدند. در این موقع آقایان رئیس شهربانی و فرماندار نظامی در دفتر کار من بودند.
سرهنگ ممتاز فرمانده تیپ ۲ کوهستانی که در کلانتری یک ماموریت داشت و در خیابان حشمت‌الدوله بسرهنگ امیری برخورد کرده بود و یکنفر را نزد من فرستاد و بوسیله وی اطلاع داد که سرهنگ امیری با چند نفر دیگر بطرف منزل نخست وزیر میرفتند.
بلافاصله دستور بازداشت این همه را دادم و ساعت یک و ربع بعد از نیمه شب بود که سرهنگ نصیری را دستگیر کردند و بزندان دژبان فرستاده شد
تیمسار سرتیپ ریاحی بعدا در اسخ بسٔوال دیگر خبرنگاران اظهار داشتند سرهنگ نصیری در باره این کودتا هیچگونه اطلاعی بافسران خود نداده و شاید فقط عده قلیلی از همکاران او در این جریانات شرکت داشتند پس از توقیف سرهنک نصیری چهار کامیون حامل سربازی که با او همراه بود بسعد آباد فرستاده شدند
بعدا بواحدهای گارد که در باغشاه بوده و در این عمل شرکت داشتند و همچنین واحدهای گارد که در سعدآباد بودند اطلاع داده شد که چون فرمانده آنها خیانت کرده است بایستی سلاحهای خود را تحویل دهند و آنها نیز فرمان مزبور را بدون چون و چرا اجرا کردند.
اکنون نگهبانی کاخها با واحدهای نظامی در مرکز میباشد.
رئیس ستاد ارتش بعدا اضافه کرد: کودتاجبان دیشب رفتن مرا بخانه‌ام میدانستند اما از بازگشت مجدد بستاد ارتش خبری نداشتند.
- تلفن نخست‌وزیر و حالت آماده‌باش
سرتیپ ریاحی اضافه کرد: دیروز آقای نخست وزیر تلفنی بمن اطلاع دادند که حالت آماده‌باش اعلام گردد و بیش از پیش مراقب امور باشیم.
البته تا کنون ما چندین بار چنین پیشینیهایی کرده بودیم منتهی هیچوقت چنین اتفاقی نیفتاده بود.»
مخبرین سوال کردند تا کنون چند نفر باتهام شرکت در کودتا دستگیر شده‌اند؟
رئیس ستاد ارتش در جواب گفت:
سرهنگ دوم آزموده در حال قطع سیم تلفن‌های بازار بود که از طرف مامورین دستگیر می‌گردد و عده ای هم برای اشغال ایستگاه رادیو رفته بودند ولی چون بیش‌بینی‌های لازم شده بود هیچگونه اتفاقی نیفتاد و در باره دستگیری آقای دکتر فاطمی وزیر امور خارجه گفته شد چون منزل ایشان در یکی از ویلاهای سعدآباد است در همان جا ایشان را گرفتند.
- تظاهرات امروز در خیابانها
امروز صبح بعد از آنکه خبر کودتای دیشب رسما انتشار یافت و مردم تهران از آن با خبر شدند تظاهرات دامنه‌داری در خیابانهای مختلف پایتخت صورت گرفت.
این تظاهرات ابتدا از طرف احزاب و دسته‌های چپ بصورت میتینگهای کوچک موضعی شروع شد و عده زیادی از مردم نیز برای آنکه از جریان کودتا اطلاع بیشتری کسب کنند دور ناطقین جمع شده و باظهارات آنها گوش میدادند.
اظهاراتیکه میشد بیشتر باستناد مطالبی بود که در چند روز اخیر راجع بتوطئه کودتا در جراید شهباز و شجاعت (بسوی آینده) انتشار یافته بود.
ناطقین میگفتند «تاکنون چند بار کودتاچیان بدستور امپریالیسم انگلیس و آمریکا برای ساقط کردن دولت و روی کار آوردن یک دیکتاتور نظامی توطئه کرده‌اند ولی تاکنون بر اثر بیداری ملت ایران موفق باجرای نقشه‌های شوم خود نشده‌اند تا اینکه آنها تصمیم خودرا برای دیشب قطعی کردند.
ولی قبلا از وقوع چنین کودتائی بدولت خبر داده شده بود و سرهنگ نصیری و چند تن دیگر از کودتاچیان دستگیر شدند و اکنون دولت باید بی درنگ کلیه کسانی را که در طرح نقشه کودتا شرکت داشتند دستگیر و به شدیدترین وضعی مجازات کند اگر دولت در دفعات قبل اقدام بدستگیری کسانی که در کودتا شرکت دارند کرده بود هرگز واقعه‌ای نظیر دیشب روی نمیداد»
عده ای دیگر کودتا را با آمدن شوارتسکف رئیس سابق مستشاران آمریکایی در ژاندارمری ارتباط داده و حملاتی بدربار میکردند و لزوم تشکیل مجلس مؤسسان را یادآور میشدند.
این تظاهرات ابتدا در لاله‌زار، میدان فردوسی، خیابان فردوسی، چهارراه حسن‌آباد، خیابان شاهرضا (جلو دانشگاه) شروع شد و تظاهر کنندگان با دادن شعار در خیابانها راه افتادند و تظاهرات آنها تا بعدازظهر امروز ادامه داشت.
در تمام مدت مامورین انتظامی مراقب اوضاع بوده و مانع از هر گونه حادثه‌ای میشدند.
احزاب زحمتکشان ملت ایران (نیروی سوم)، ملت ایران بر بنیاد پان ایرانیسم، جمعیت آزادی مردم ایران ، حزب ایران و سایر احزاب و دسته‌های طرفدار دولت نیز از ساعت ده بامداد در خیابانها براه افتاده و شروع بتظاهر کردند. گروه زیادی نیز اطراف آنها را گرفته و شعارها و اظهارات آنها را مرتبا تایید میکردند.
تظاهرکنندگان ضمن تایید دولت آقای دکتر مصدق مردم را بشرکت در متینگی که بعد از ظهر در میدان بهارستان تشکیل خواهد شد دعوت میکردند.
- در شهرستانها
گزارش رسیده از شهرستانها حاکی است که بمحض انتشار اعلامیه دولت بوسیله رادیو تظاهرات مردم شروع شد و در اکثر نقاط کشور متینگهای بزرگی تشکیل شده و عده‌ای نیز در تلگرافخانه ها متحصن گشته اند
- تحصن در تلگرافخانه
گزارش تلگرافی از اهواز حاکی است که از ساعت ۷ صبح امروز بمجرد اطلاع اهالی اهواز از ابلاغیه دولت و حمله بخانه آقای نخست وزیر با بستن دکاکین و مغازه‌ها رو بتلگرافخانه نهاده با فریاد مرگ بر دشمنان میهن - مرک بر خائنین، در تلگرافخانه متحصن و اعلام نمودند تا حصول اطمینان اعاده وضع عادی و آرامش و صدور علامیه دولت مبنی بر دستگیری مسببین از تلگرافخانه خارج نخواهند شد و تا آخرین قطره خون وفاداری و استقامت در حفظ پایه‌های نهضت ملی از پای نخواهند نشست.
امروز خبرنگار ما از کرمانشاه اطلاع داد که بمناسبت انتشار خبر وقوع کودتا و عقیم ماندن نقشه کودتاچیان در کرمانشاه نیز شور و هیجان عجیبی بمردم دست داد و دسته دسته در خیابانها راه افتاده و فریاد های «مرک بر کودتاچیان» میکشیدند
تا ساعت ۱ بعد از ظهر در ۵ قسمت از شهر تظاهرات ادامه داشت
- متینگ بعد از ظهر امروز
امروز از طرف فراکسیون نهضت ملی اعلام شد که ساعت ۵ بعد از ظهر امروز متینگی در میدان بهارستان بر پا میشود متعاقب اعلامیه فراکسیون نهضت ملی سایر دسته‌های طرفدار دولت نیز اعلامیه‌هائی انتشار دادند که در زیر از نظر خوانندگان میگذرد:
اعلامیه فراکسیون نهضت ملی
- هموطنان عزیز
از شما مردم رشید تهران دعوت میشود که برای استماع مطالبی در باب توطئه دیشب و وقایع جاری کشور و شرکت در میتینگ ملی در ساعت پنج بعد از ظهر امروز در میدان بهارستان اجتماع فرمایید.
از طرف فراکسیون نهضت ملی اعضاء حاضر در مرکز جلالی موسوی حاج‌سیدجوادی - مهندس حسیبی - مهندس رضوی - ریگی - مهندس زیرک‌زاده - دکتر سنجابی - دکتر شایگان - شبستری – دکتر فلسفی دکتر ملکی - نجفی
- اعلامیه جامعه بازرگانان و اصناف و پیشه‌وران
هموطنان عزیز مردم قهرمان تهران جامعه بازرگانان و اصناف و پیشه‌وران تهران پیرو اعلامیه نمایندگان محترم فراکسیون سابق نهضت ملی بدین وسیله از عموم اهالی محترم تهران دعوت مینماید تا جهت استماع گزارش توطئه نیمه شب ۲۵ر۵ر۳۲ ساعت ۵ بعد از ظهر ضمن تعطیل عمومی در میدان بهارستان حضور بهمرسانید
- جامعه بازرگانان و اصناف و پیشه‌وران
- دعوت
هیئت مدیره اتحادیه‌های اصناف قهوه‌چی و میوه‌فروشان و سبزی و طواف تهران پیرو اعلامیه نمایندگان محترم سابق فراکسیون نهضت ملی بدینوسیله از عموم اهالی محترم تهران دعوت مینماید تا در ساعت ۵ بعدازظهر امروز (۲۵ر۵ر۳۲) جهت استماع گزارش توطئه نیمه شب ۲۵ر۵ر ۳۲ ضمن تعطیل عمومی در میدان بهارستان حضور بهمرسانید
هیئت مدیره اتحادیه‌های اصناف قهوه‌چی - میوه فروشان و سبزی و طواف تهران و توابع
- اعلامیه حزب ملت ایران بر بنیاد پان‌ایرانیسم
زنان و مردان ایران زمین، مردم دلاور تهران. یکبار دیگر نوکران فرومایه بیگانه توطئه ناجوان مردانه‌ای برای در هم شکستن رستاخیز ملت ما بپا کردند اما بیاری خدای توانا و با بیداری مصدق قهرمان این تلاش دیوانه‌وار هم بجایی نرسید.
اکنون باید سر از نو مشت کوبیده ملت بر مغز دشمنان شناخته شده رستاخیز ملی فرود آید و بازمانده نیروهای اهریمنی را تار و مار کند اکنون حزب ما حزب دشمن‌شکن ملت ایران بر بنیاد پان ایرانیسم از شما همه کارگران دانشجویان . پیشه‌وران ، دانش‌آموزان کارمندان میخواهد که به پیروی از دعوت نمایندگان فراکسیون سابق نهضت ملی در ساعت ۵ بعد از ظهر در میدان بهارستان گرد آمده و بدشمن نیرنگ‌باز نشان دهید که رستاخیز ملت ایران و مصدق بزرگ شکست ناپذیر است
سازمان مرکزی حزب ملت ایران بر بنیاد پان ایرانیسم
- اعلامیه جمعیت آزادی مردم ایران
- بنام خدا
هموطنان عزیز . مردم قهرمان ایران
یکبار دیگر عمال منفور بیگانه با کمک ارتجاع فرسوده ایران برای در هم خنثی کردن مبارزات پی گیر و دامنه‌دار شما و ایجاد یک حکومت سیاه دست نشانده اجنبی به کودتای نظامی مبادرت ورزید.
ولی بدان جهت که خداوند بزرگ پشتیبان نهضت عمیق مردم ایران است این توطئه‌های بیگانگان و دشمنان ملت ایران نقش بر آب شد.
جمعیت آزادی مردم ایران که در سخت‌ترین شرایط پشتیبان سر سخت نهضت ملی و مظهر آن دکتر مصدق بوده است اینک از شمادعوت میکند که ساعت ۵ بعدازظهر امروز ۲۵ مردادماه در میدان بهارستان برای استماع نمایندگان فراکسیون نهضت ملی اجتماع نمایند.
درود بمردم ایران مبارزین سر سخت ضد استعمار
پیروز باد دکتر مصدق
بیروز باد مردم ایران
- اعلامیه کمیته مرکزی حزب ایران
در روزهائی که نهضت نجات بخش ملی آخرین مراحل تکامل خود را می‌پیماید ملت ایران در سراسر ایران با اراده خود آخرین پایگاه دشمنان نهضت را در هم کوبیده از این راه مصدق تسخیرناپذیر را در پیروی بسوی هدف آرمان‌های ملی یاری مینماید امپریالیسم حیله‌گر بار دیگر بحربه پوسیده و فرسوده خود کودتا متوسل دیشب به کمک عده‌ای از عناصر خیانت‌کار نقشه کودتای خائنانه‌ای طرح و بمرحله اجرا می‌گذارد.
توطئه‌چیان ضدملی چون کاملا درک کرده بودند که هسته محکم مرکزی این نهضت حزب وفادار میباشد که از روز اول یک دقیقه از پشتیبانی مصدق و نهضت کوتاهی نکرده است آغاز این کودتا را با توقیف ارجمندترین و مبارزترین افراد ما شروع می مایند بوسیله گارد خیانت‌کار سلطنتی که عامل اجرای این نقشه بوده بمنازل رفقای ما هجوم آورده قبل از همه آقای مهندس زیرک‌زاده نماینده دیپلمات و مبارز ما و مهندس حق شناس وزیر راه و هم‌مسلک با ایمان و هم‌مسلک باایمان و رئیس سابق هیئت عالی نظارت حزب را بازداشت و در کاخ سلطنتی محبوس مینمایند. ولی هوشیاری دولت ملی و وظیفه‌شناسی افسران و سربازان وطنخواه بموازات افکار عمومی و پیروی از مبارزات مردم نقشه‌های کودتا را خنثی و نطفه این جنین را در رحم خفه مینماید
امروز بمناسبت ابراز تنفر نسبت باین دسیسه ضدملی و قیام مسلحانه علیه حکومت مشروطیت و برملا ساختن نقشه های خائنانه این کودتا متینگ بزرگی در ساعت پنج و نیم بعدازظهر در میدان بهارستان برگذار میباشد از عموم مردم قهرمان تهران و هم مسلکان عزیز بدین وسیله دعـوت میشود و در این اجتماع و متینگ شرکت نمایند تا کاملا از جریان این توطئه باخبر شوند و در خاتمه ما برای چندمین بار از دولت میخواهیم که سیاست مشکوک و غیرقاطع را درباره کودتا چیان کنار گذاشته با یک روش محکم و فوری قیام‌کنندگان علیه حکومت مشروطه را تیرباران نمایند بار دیگر کیفر آنان را بدست این مقررات و قوانین کند و پیچیده و حاکم و اصول دادرسی ارتجاعی و انعطاف‌پذیر نسپارند و با تشکیل دادگاههای صحرائی و انقلابی فوری آنهارا بکیفر خود رسانده ازینراه تصور هر گونه توطئه و خیالات باطل ضد ملی را امکان نا پذیر و نقش برآب نمایند. جاوید باد ایران . کمیته مرکزی حزب ایران
- در جلو منزل نخست‌وزیر
یکی از خبرنگاران ما جریان رفتن سرهنگ نصیری رئیس گارد سلطنتی را بمنزل نخست‌وزیر و بازداشت یکی از افسران کلانتری یک و حوادثی را که تا ظهر امروز در آنجا روی داده بدین ترتیب شرح میدهد!
صبح امروز که بطرف منزل نخست‌وزیر رفتم مشاهده شد در چهار راه کاخ مقابل کاخ سلطنتی و وزارت دربار چند کامیون سرباز مسلح بحال آماده باش متوقف شده‌اند در چهارراه کاخ و حشمت‌الدوله یک تانک و چند کامیون سرباز مشاهده میشدند.
بطور کلی تمام خیابان ها و کوچه هایی که بمنزل نخست‌وزیر در خیابان کاخ منتهی میشدند بوسیله عده زیادی سربازان مسلح شدیداً تحت حفاظت قرار گرفته بودند.
- دستگیری سروان عزیزی
سروان ابراهیم عزیزی افسر کلانتری یک دیشب ماموریت محافظت قسمت خیابان کاخ نزدیک منزل نخست وزیر را داشت و پاسبانان کلانتری یک بدستور وی در خیابان حشمت‌الدوله و کاخ و قسمتهای دیگر مامور گشت بودند.
وی امروز بخبرنگار ما گفت ساعت یک و دقیقه بعداز نیمه شب بود و من در چهار راه حشمت‌الدوله و کاخ مشغول قدم زدن بودم که ناگهان صدای چند کامیون توجه مرا بخود جلب کرد و مشاهده کردم که کامیون های مزبور بسمت خیابان کاخ بالا (سمت منزل نخست‌وزی ) میآیند من بدون توجه به نیت سوء آنان در کناری ایستاده بودم که ناگهان دیدم یکی از کامیونها که حامل سرباز است جلو من توقف نمود و افسری از آن پیاده شد وقتی بعقب نگاه کردم دیدم سه کامیون دیگر مسلح و یک زره پوش واژه ناخوانا
