هم ایران وهم دشت نیزه وران | و هم تخت شاهی و تاج سران | |||||
برو داد کو را سزا بود تاج | همان کرسی و ان تخت عاج[۱] |
۳-نژاده بودن مادر شاهزادگان:
یکی از بنیادیترین باورها در نزد شاهگزینان، انتخاب جانشین برای تخت شهریاری، پایگاه خاندان مادری شاهزاده بوده، که نقش تعیینکنندهای در انتخاب شاهزاده وگزینش وی داشته است، فرزندان نژادهترین زن پادشاه امیدی بیشتری برای دست آوردن تخت شاهی داشتند[۲] این انگاره تا آنجا برای ایرانیان قابل پذیرش شده بود که فریدون برای حفظ خون شاهی برای جانشینی ایرج، که تنها دارای یک دختر بوده است، با دختر وی کوشک ازدواج کرد. دختر ایرج، گوزک است که آن تخمهٔ شاهی را حفظ میکند و از او منوچهر زاده میشود.[۳] منابع در مشخص کردن نسلهایی که میان منوچهر و ایرج میآیند با یکدیگر اختلاف دارند، آنها را از سیزده نسل شروع میکنند.[۴] اما در شاهنامه، * منوچهر نوهٔ ایرج است و فرزند پشنگ که دختر ایرج است.[۵] روشن است در این منابع رسیدن نسب منوچهر به ایرج از طریق دختر ایرج میآید، فریدون نیز با دختر ایرج و نسلهایی از نوادگان دختر وی ازدواج کرد. توضیح این ازدواج را باید در رسم ایرانی ازدواج با همخونان جست که هدف آن بدست آوردن جانشین مرد برای شخص درگذشتهٔ بدون وارث بودهاست.[۶]
- ↑ فردوسی، شاهنامه، ج۱، ص ۴۳.
- ↑ Shahbazi, Crown Prince, p. 430.
- ↑ بهار، بندهش، بخش۲۰، بند۲۳۵ ص ۱۵۰؛ بلعمی، تاریخ بلعمی، ص ۳۴۴-۳۴۳.
- ↑ مسعودی، التنیه و الاشراف، ص۸۸؛ طبری، تاریخ طبری، ج۲، ص ۴۳۰؛ بلعمی، تاریخ بلعمی، ص ۳۴۴–۳۴۳.
- ↑ فردوسی، شاهنامه، ص ۳۱، بیرونی، آثارالباقیه، ص ۱۰۴؛ ثعالبی، اخبار ملوک الفرس وسیرهم، ص ۴۱؛ گردیزی، زین الاخبار، ص ۴۰.
- ↑ یارشاطر، تاریخ ایران کمبریج، ج. ۱/۳، ص ۵۴۴.