حدس میتوان زد، که امثال این شعر مضمون آوازهای آرایشنی خورشید و ماه بر کوهان بوده است.
در پایان این نظر اجمالی، که راجع بعشرت طبقه عالیه عهد ساسانی ذکر کردیم، لازم است، که چند کلمهای در باب بازیهای آن زمان هم بگوییم: گذشته از شطرنج (چترنگ) ۱نام چند بازی مجلسی دیگر نیز ذکر شده است مثل: اشتپذ ۲(هشتپا)، نیو اردشیر یا نرد، که نوعی از تخته نرد فعلی بوده، و آن را با ۱۵ مهره سفید ۱۵ مهره سیاه بازی میکردهاند، دیگر زمب ۳، که بدو قسم مختلف بازی میشده است ۴.
- محققا قول اوتیکوس، که گوید خسرو پرویز آیین نصاری گرفت، اصلی ندارد ۵. ولی روابط این پادشاه با قیصر موریکیوس، که او را در گرفتن تاج و تخت
فروزنده ماه و درخشنده مهر ز روشن درختی نمودند چشم بیک شاخ طاوس گسترده پر درخشان کبوتر به شاخ دگر (مترجم)
1- tchatrang
2- Ashtaqadh
3- Zamb
۴-مادیگانی چترنگ،۹؛ اولانولا، خسرو و غلامش ۱۶-۱۵؛ بارتلمه، تحقیقات هند و ژرمنی، ج ۳۸، ص ۴۰ و ما بعد؛ هرتسفلد، گزارش، باستان ج ۳، ص ۲۸. اختراع نیو اردشیر را در افسانهها به بزرگمهر نسبت میدهند، که وزیر داستانی خسرو اول است، ولی همانطورکه هرتسفلد اظهار نظر کرده است، نام این بازی میرساند، که در زمان خسرو اول اختراع نشده، بلکه در زمان پادشاهی بنام اردشیر، که احتمال میتوان داد اردشیر اول بوده باشد، ساخته شده است، اشتپذ Ashtapadh بزبان سانسکریت astapada بمعنی «دارای هشت خانه hcving eight squcres » میباشد، بیلی بولتن شرقی،۹، ص ۲۳۳.
۵-نلدکه، طبری، ص ۲۸۷، یادداشت ۲.